جزئیاتی از شارژ کالابرگ الکترونیکی

در بسیاری از کشورها، دولت‌ها از برنامه‌های یارانه نقدی برای کمک به افراد با درآمد کم استفاده می‌کنند. یارانه نقدی یک پرداخت مستقیم از دولت به گیرنده است که به صورت پول نقد یا از طریق کارت های بانکی انجام می‌شود. این برنامه‌ها برای کاهش فقر و تشویق بهترین استفاده از منابع جامعه، به کار می‌روند. بسیاری از این برنامه‌ها از محدودیت دریافت تمایل دارند و تحت شرایط و دستورالعمل‌های خاصی تعیین می‌شوند تا به هدف موردنظر دست یابند. این برنامه‌های یارانه نقدی غالباً به عنوان یک پشتوانه مالی برای کسانی که به دلیل شرایط اقتصادی نیاز به کمک دارند، عمل می‌کنند.

به گفته مشاور وزیر رفاه، بیش از ۴۰ درصد از مشمولان از این طرح استقبال کردند و برای این طرح، طی ۱۰ روز گذشته، بیش از ۶ هزار میلیارد تومان از منابع دولتی استفاده شده است. همچنین ۱۹ هزار میلیارد تومان نیز منابع مالی از سوی مردم برای استفاده از کالابرگ طی این مدت آورده شده است.

پس از حذف ارز ترجیحی با تکلیف مجلس، اعطای کالابرگ الکترونیکی در دستور کار دولت قرار گرفت. هدف مجلس از تصویب این موضوع رسیدن کالاهای اساسی با قیمت‌های شهریور۱۴۰۰ به‌دست مردم بود. در ابتدا به این دلیل که زیرساخت‌های اجرایی کالابرگ الکترونیک فراهم نبود، یارانه۳۰۰ و ۴۰۰هزار تومانی به‌صورت نقدی پرداخت شد؛ اما پس از مدتی توزیع کالابرگ الکترونیکی از سوی وزارت رفاه آغاز شد. پس از اجرایی شدن چندین مرحله، وزارت رفاه، اعتبار ویژه ۸۰هزارتومانی را برای مشمولان کالابرگ در نظر گرفت و پس از آن این اعتبار را به ۱۲۰هزارتومان افزایش داد. همچنین این اعتبار که ابتدا تنها برای دهک‌های اول تا سوم فعال شده بود به مرور زمان به دهک‌های بالاتر نیز تسری پیدا کرد و امروز دهک‌های اول تا هفتم می‌توانند از این اعتبار ویژه استفاده کنند.

پس از گذشت چندماه آن‌گونه که مسوولان وزارت رفاه اعلام می‌کنند به‌دلیل بالا بودن میزان استقبال از طرح کالابرگ الکترونیکی و اهمیت تحقق هدف تامین نیازهای غذایی، وزارت رفاه به مناسبت دهه فجر طرح «فجرانه» را اجرایی کرد که از ۱۷بهمن تا ۱۷اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شود. دو نکته مهم در رابطه با این طرح، افزایش اعتبار اضافه آن از ۱۲۰هزارتومان به ۲۲۰هزارتومان است. همچنین تا پیش از این افراد باید حتما ۲۰۰هزارتومان از یارانه نقدی خود را صرف خرید اقلام مشمول کالابرگ می‌کردند تا اعتبار ویژه ۱۲۰هزارتومانی برای آنها فعال می‌شد؛ اما در طرح جدید سه‌ماهه وزارت رفاه، این شرط نیز برداشته شده است خانوار می‌تواند اقلام طرح را در سقف وزنی و کالایی تعریف شده خرید نماید.

مشارکت بیش از ۴۰ درصدی

یکی از نکاتی که طی روزهای گذشته توسط مقامات اجرایی این طرح مطرح شد، استقبال بالای افراد بود. در همین رابطه «سیدرضا یحیوی» مشاور معاون رفاه وزیر تعاون، کار و رفاه ‌اجتماعی در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» با تاکید بر استقبال بالایی که از این طرح صورت گرفته است، از مشارکت بیش از ۴۰درصدی ۶۱میلیون نفر مشمول دریافت کالابرگ الکترونیک از این طرح طی ۱۰روز گذشته خبر داد. به گفته او، میزان استقبال از این طرح در دهک‌های اول تا سوم بیشتر بوده است. با این وجود، منابع تامین مالی برای توزیع کالابرگ الکترونیک همواره محل سوال بوده است. با این حال مشاور معاون وزیر رفاه گفت: این طرح برای سه ماه اجرایی می‎‌شود و پیش از اجرا تمام منابع آن پیش‌بینی و تامین شده است. به گفته یحیوی، طی ۱۰روز گذشته بیش از ۶هزارمیلیاردتومان از منابع دولتی برای توزیع طرح فجرانه کالابرگ استفاده شده و ۱۹هزارمیلیاردتومان نیز از سوی مردم آورده شده است. یحیوی با تکذیب اثر تورمی افزایش بار مالی این طرح، آن را عامل جمع‎‌آوری نقدینگی، رونق‌بخشی به تولید و همچنین ضد تورم عنوان کرد.

یکی دیگر از نکاتی که به‌عنوان مزیت استفاده کالابرگ عنوان می‌شود، خرید کالاهای منتخب به قیمت اردیبهشت۱۴۰۱ است. به این معنی که زمان خرید این کالاها از فروشگاه‌های تعیین‌شده، شما برای خرید کالاهای مشمول کالابرگ الکترونیکی، قیمت اردیبهشت۱۴۰۱ را پرداخت می‌کنید و مابه‌التفاوت آن توسط دولت پرداخت می‎شود. یحیوی در این رابطه تاکید می‌کند که اگر کسی بخواهد سبد اقلام مشمول کالابرگ را خریداری کند با قیمت‌های امروز، باید ۷۴۳هزارتومان پرداخت کند. اما با قیمت اردیبهشت۱۴۰۱، این مبلغ به ۵۲۳هزارتومان کاهش می‌یابد. این مابه‌التفاوت ۲۲۰هزارتومانی در واقع همان اعتبار اضافی است که در طرح جدید سه‌ماهه وزارت رفاه برای افراد شارژ می‌شود.

اعتبار ۲۲۰ هزار تومانی تقسیم می‌شود

یکی از سوال‌هایی که در زمان استفاده از این اعتبار برای افراد مطرح می‌شود، سازوکار استفاده از این اعتبار است. برای مثال اینکه آیا افراد می‌توانند تمام اعتبار ۲۲۰ هزار تومانی خود را صرف خرید برنج یا گوشت کنند؟ در همین رابطه نکته مهم دیگری که یحیوی به آن اشاره کرد این بود که افراد نمی‌توانند تمام اعتبار ویژه ۲۲۰ هزارتومانی خود را صرف خرید یک کالا کنند، بلکه برای هر کالا اعتبار مشخصی در نظر گرفته شده است. برای مثال ۷۵ هزارتومان برای خرید نیم‌کیلو گوشت قرمز به ازای هر نفر در نظر گرفته شده است.

دهک‌بندی خود را بشناسید!

طی سال‌های گذشته برای پرداخت یارانه نقدی و پس از آن برای توزیع کالابرگ از سیستم دهک‌بندی خانوارها استفاده شده است. به این معنی که یک خانوار براساس درآمد خود در دهک‌های یک تا ۱۰ قرار می‌گیرد که به ترتیب کم‌درآمدترین تا پردرآمدترین دهک‌های جامعه محسوب می‌شوند. اما همواره این سوال برای مردم وجود دارد که دقیقا در چه دهکی قرار دارند؟ خبر مهمی که یحیوی در این رابطه اعلام کرد، آغاز به کار سامانه «حمایت» از ۲۸ بهمن‌ماه بود. مطابق گفته‌های او، پس از شروع به کار این سامانه، افراد می‌توانند با مراجعه به آن و وارد کردن کد ملی خود مشاهده کنند که در چه دهکی قرار دارند. پیش از این نیز مسوولان وزارت رفاه از امکان اعتراض افراد به دهک‌بندی خود خبر داده بودند. به نظر می‌رسد با اعلام شفاف دهک‌بندی خانوارها به آنها، اعتراض به این موضوع و رسیدگی به آن آسان‌تر خواهد بود.