افزایش نرخ بهره راهکاری برای مهار تورم

نرخ سود بین بانکی در هفته منتهی به ۲۲ شهریورماه با افزایش نسبت به هفته قبل با افزایش ۷ صدم درصدی به ۲۳.۶۲ درصد رسید.

نرخ سود ۲۳.۶۲ درصدی بالاترین نرخ سود بین بانکی در ۱۵ هفته گذشته است؛ نرخ سود بین بانکی از اواسط اردیبهشت تا خردادماه امسال در بالاترین سطح بوده و رکوردهایی بین ۲۳.۶۰ تا ۲۳.۷۶ درصد به ثبت رسانده بود.

بانک مرکزی نرخ بهره بین بانکی را در هفته منتهی به ۱۵ شهریورماه به میزان ۲ صدم درصد کاهش داد و به ۲۳.۵۵ درصد رساند. نرخ بهره بین بانکی در هفته منتهی به ۸ شهریورماه نیز با کاهش ۲ صدم درصدی به ۲۳.۵۷ درصد رسیده بود. این نرخ طی هفته متهی به ۱ شهریورماه با افزایش به ۲۳.۵۹ درصد رسیده بود. نرخ بهره بین بانکی طی دو ماه گذشته روند نوسانی داشته است.

 افزایش نرخ بهره راهکار بانک مرکزی برای کنترل استقراض بانک‌ها

محمد صادقی، کارشناس اقتصاد ایران، درباره دلایل رشد نرخ بهره بانکی در شرایط فعلی گفت: عدم مداخله بانک مرکزی در بازار بین بانکی را می‌توان به عنوان یکی از مهم‌ترین دلایل حرکت رو به بالای نرخ بهره بین بانکی یاد کرد.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: بانک مرکزی در سال گذشته کریدور نرخ بهره را تغییر داد و سقف آن را افزایش داد. در همان زمان مشخص بود بانک مرکزی در حال اجرای برنامه مشخص در زمینه کاهش دخالت در بازار بین بانکی است.

وی افزود: اضافه برداشت بانک‌ها و استقراض از بانک مرکزی و سایر بانک ها، با افزایش نرخ بهره بین بانکی می‌تواند کنترل شود و بانک مرکزی برای کاهش این استقراض به درستی ابزار نرخ بهره بانکی را انتخاب کرده تا بانک‌ها برای استقراض خود هزینه بالاتری پرداخت کنند.

کمترین نرخ بهره در سال ۱۴۰۲ چقدر بوده است؟

کمترین نرخ این بازار در سه ماه اخیر، حوالی ۲۳.۴ بوده است. روند صعودی نرخ بهره بین‌بانکی از بهمن ماه سال گذشته آغاز شد؛ از هفته منتهی به ۳۰ آذرماه، نرخ سود بین‌بانکی وارد کانال ۲۱ درصدی شده و تا هفته منتهی به ۱۹ بهمن ماه در همین کانال در نوسان بود، ولی از ۲۶ بهمن ماه این نرخ رکورد جدیدی در کانال ۲۲ درصدی به ثبت رساند و حالا این نرخ در کانال ۲۳درصدی در نوسان است.

بانک مرکزی در واکنش به افزایش نرخ سود بین‌بانکی، کریدور این نرخ را که پیش از این از ۱۴ تا ۲۲ درصد بود به ۱۷ تا ۲۴ درصد افزایش داد، نرخ بهره بین‌بانکی اما بار دیگر به سقف کریدور جدید خود نزدیک می‌شود و باید دید که بانک مرکزی اجازه شکسته شدن این سقف را خواهد داد یا خیر.

درحال‌حاضر بانک‌های مرکزی دنیا در سیاست‌گذاری پولی یک کریدور نرخ بهره تعریف می‌کنند، کف و سقفی تعریف شده و معمولا نرخ بهره هدف، در وسط این کوریدور تعیین می‌شود، به عنوان مثال نرخ بهره هدف ۱۸ درصد است.

در صورت مدیریت صحیح، طبیعتا نرخ بهره در بازار بین بانکی از این سقف کریدور نباید بالاتر برود یا از کف آن به عدد پایین‌تری برسد.

 هدف‌گذاری تورم با ابزار نرخ بهره بین بانکی

بانک‌های مرکزی درحال‌حاضر هدف‌گذاری تورمی انجام می‌دهند و این موضوع متعارف است، به عنوان مثال اعلام می‌کنند، نرخ تورم هدف، ۲۲ درصد است و با همین نرخ بهره، به آن هدف می‌رسند و به اقتصاد جهت‌دهی می‌کنند؛ پس نرخ بهره‌ بین بانکی که به آن لنگر اسمی گفته می‌شود، ابزاری است برای کنترل و هدف‌گذاری تورم که در همه دنیا از آن استفاده می‌کنند.

درحال‌حاضر، در پایان برنامه هفتم توسعه، نرخ تورم ۱۰ درصدی برای کشور ترسیم شده است و کریدور نرخ بهره نیز بین ۱۷ تا ۲۴ درصد، قرار دارد.