دردسر کمبود گاز برای صنعت فولاد / مطالبه خسارت ناشی از قطعی برق و گاز

کمبود گاز در صنایع فولاد می‌تواند عواقب جدی و گسترده‌ای را به دنبال داشته باشد. این موضوع منجر به کاهش میزان تولید خواهد شد. همچنین، عدم تأمین کافی از گاز باعث افزایش هزینه‌های تولید و در نتیجه، افزایش قیمت فولاد می‌شود. در نهایت، کاهش تولید و افزایش قیمت محصولات فولادی می‌تواند به عوامل مختلفی از جمله افزایش نرخ بیکاری، کاهش رقابت‌پذیری صنعت فولاد در بازار جهانی، و کاهش توانایی صادرات فولاد منجر شود. به همین دلیل، تأمین کافی گاز به عنوان یکی از عوامل اصلی در فرآیند تولید فولاد، برای صنایع فولادی بسیار حیاتی است.

معاون اجرایی انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران با اشاره به افتتاح فاز اول نیروگاه برق فولاد مبارکه گفت: فاز اول این نیروگاه، مشکل کمبود انرژی برق این کارخانه را تا حدی حل کرده و با توجه به نیروگاه‌های دیگری که در صنعت فولاد در حال ساخت است، امیدواریم تا سال ۱۴۰۵ وضعیت برق در صنعت فولاد به یک ثبات نسبی برسد و صنعت فولاد بتواند برق مورد نیاز خود را تولید کند؛ اما در خصوص گاز مسئله بغرنج است.

وحید یعقوبی، معاون اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گفت: وقتی با یک چالش ملی در کشور روبه‌رو هستیم، کل کشور باید در رفع آن سهیم باشند و با تخصیص امکانات ملی، محدودیت‌های ناشی از تبعات ناترازی انرژی در کشور را به حداقل رسانند.

وی در خصوص چالش‌های متعدد صنعت فولاد، افزود: از مهم‌ترین چالش‌ها میتوان به بحث انرژی، مقررات خلق الساعه و نظام قیمت‌گذاری دستوری نوین اشاره کرد که شدت آن ها، تاب آوری صنعت فولاد را کاهش داده است و این چالش‌ها با هم افزایی که ظرف سال‌های گذشته می‌توانند بقای صنعت فولاد کشور را به طور جدی تهدید کنند.

یعقوبی گفت: در کشور ما صنعت فولاد وابسته به برق و گاز است و این صنعت بر مبنای ذخایر ارزان گاز، سنگ آهن غنی و ارزان و نیروی کار ارزان شروع به توسعه کرد؛ اما درحال‌حاضر این سه مزیت در صنعت فولاد کمرنگ شده و از سوی دیگر با توجه به سرمایه گذاری‌های انجام نشده در صنعت برق و گاز ظرف سال‌های گذشته، با مشکل ناترازی شدید انرژی مواجه هستیم.

وی با بیان اینکه صنعت فولاد کشور، حداقل ۳.۵ تا ۴ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۱ بر اثر قطعی برق و گاز به خسارت دیده است، افزود: ۷۵ درصد صنعت فولاد دنیا به روش کوره بلند و با استفاده از زغال سنگ و کک تولید می‌شود؛ ولی در ایران به دلیل فراوانی ذخایر گاز و سنگ آهن، فناوری تولید فولاد به سمت احیای مستقیم رفته و باعث ایجاد وابستگی به برق و گاز در این صنعت شده و لذا ناترازی انرژی بیش از بقیه صنایع، به صنعت فولاد آسیب می‌رساند.

وی ادامه داد: اگر موضوع ناترازی انرژی یک مشکل ملی است، طبیعتا باید رفع محدودیت‌های ناشی از آن را نیز در سطوح ملی دنبال کرد و کل کشور باید در راستای جبران آن سهیم باشند؛ به این معنا که نباید بار عمده محدودیت‌ها را صنعت فولاد به دوش بکشد؛ بلکه با تخصیص ملی منابع، محدودیت‌ها را کاهش داد و میزان تبعات ناترازی انرژی را به حداقل رساند.

معاون اجرایی انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران با اشاره به افتتاح فاز اول نیروگاه برق فولاد مبارکه گفت: فاز اول این نیروگاه، مشکل کمبود انرژی برق این کارخانه را تا حدی حل کرده و با توجه به نیروگاه‌های دیگری که در صنعت فولاد در حال ساخت است، امیدواریم تا سال ۱۴۰۵ وضعیت برق در صنعت فولاد به یک ثبات نسبی برسد و صنعت فولاد بتواند برق مورد نیاز خود را تولید کند؛ اما در خصوص گاز مسئله بغرنج است.

وی اظهارکرد: امسال پیش‌بینی‌ها بر اساس اعلام شرکت ملی گاز، از ناترازی حدود ۳۰۰ میلیون متر مکعب در روز خبر می‌دهد که با توجه به تفاهم‌های میان وزارت صمت، شرکت ملی گاز و وزارت نفت، قرار بر این شده تا موجودی گاز به صورت بهینه بین صنایع مختلف تخصیص پیدا کند؛ اما مسئله اصلی افزایش تولید و توزیع گاز در کشور است. در این خصوص با وجود تمایل فولادسازان به سرمایه‌گذاری در میادین کوچک و متوسط گازی کشور، متاسفانه به دلایلی از جمله نگاه امنیتی نسبت به گاز، هنوز امکان سرمایه‌گذاری فولادی‌ها فراهم نشده تا بتوانند به میزان گازی که استخراج می‌کنند به همان میزان شامل اعمال محدودیت نشوند.

یعقوبی در ادامه گفت: با توجه به وضعیتی که بازار فولاد به ویژه در حلقه آهن اسفنجی دارد و با کمبودی که کشور در این محصول روبه‌رو است و چیزی حدود ۷۰ درصد گاز زنجیره فولاد هم در همین حلقه استفاده می‌شود، امیدواریم با همکاری وزارت صمت امسال نسبت به پارسال محدودیت‌های کمتری در حلقه آهن اسفنجی داشته باشیم و بتوانیم بازار فولاد را کنترل کنیم.

وی در خصوص راهکاری برای کاهش میزان زیان و عدم النفع شرکت‌ها گفت: مطابق ماده ۲۵و۲۶ قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار، وزارت نیرو و وزارت نفت مکلفند خساراتی که در اثر محدودیت و قطعی برق و گاز به شرکت‌ها وارد می‌شود را پرداخت کنند؛ اما به دلایل مختلفی این موضوع اجرا نشده است. این عدم النفعی که به فولادسازان وارد شده، فقط در تابستان امسال در مورد برق حدود دو میلیارد دلار ارزش تولید از دست رفته است که امیدواریم دولت و مجلس با اتخاذ تصمیماتی در قانون بودجه خسارات وارده به شرکت‌ها را جبران کنند.