آمار عجیب از وضعیت آب و هوا در آسیا

با توجه به پیشرفت تکنولوژی و استفاده از داده‌های جوی از منابع مختلف، امروزه پیش بینی آب و هوایی به یک سطح بالا ارتقاء یافته است. برنامه‌های کامپیوتری پیشرفته و شبکه‌های عصبی مصنوعی به طور بهتری قادرند تا از داده‌های هواشناسی گسترده استفاده کرده و پیش بینی‌های دقیق‌تری را ارائه کنند.

 مهدی رهنما رئیس این پژوهشگاه از تهیه و انتشار گزارش سازمان جهانی هواشناسی (WMO) در خصوص وضعیت اقلیمی آسیا در سال ۲۰۲۳ میلادی با مشارکت اعضا هیأت علمی و پژوهشگران پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور، خدمات ملی هواشناسی-آبشناسی موسوم به NMHSs، چندین مؤسسه تحقیقاتی، تعدادی از آژانس‌های وابسته به سازمان ملل متحد و سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای خبر داد.

وی ادامه داد: در تهیه این گزارش نمایندگانی از کشورهای عضو سازمان جهانی هواشناسی از جمله جمهوری اسلامی ایران، افغانستان، بحرین، هنگ کنگ، چین، هند، عراق، ژاپن، قزاقستان، میانمار، ماکائو، مغولستان، نپال، عمان، پاکستان، قطر، جمهوری کره، روسیه، عربستان سعودی، سریلانکا، امارات متحده عربی، ویتنام و ازبکستان همکاری داشتند.

رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور در خصوص محورهای اصلی این گزارش افزود: این گزارش به بررسی وضعیت اقلیمی منطقه در سال ۲۰۲۳ از منظر پارامترهایی همچون دما، بارش، دمای سطح دریا، سطح آب دریاها و و دشت‌های اصلی اقلیمی می‌پردازد. رخدادهای آفرین نظیر چرخنده‌ای گرمسیری، بارش‌های سنگین و سیل، خشکسالی، امواج گرمایی و آتش سوزی جنگل‌ها، امواج گرمایی دریایی و سایر رخدادهای آفرین از دیگر موضوعات مورد بررسی می‌باشد.

مهدی رهنما گفت: اثرات و مخاطرات مرتبط با آب و هوا همچون مرگ و میر و جمعیت آسیب دیده، وضعیت سامانه‌های هشدار بهنگام در آسیا، هشدار بهنگام و اقدام پیش بینی کننده در آسیا و چالش‌ها و فرصت‌ها از دیگر موضوعاتی است که در این گزارش بر آن تاکید شده است.

رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور ادامه داد: بر اساس این گزارش در سال ۲۰۲۳ میانگین دمای آسیا نود و یک صدم درجه سلسیوس بالاتر از دوره مرجع ۱۹۹۱ تا ۲۰۲۰ بوده است که دومین بالاترین دمای ثبت شده محسوب می‌شود. همچنین بسیاری از مناطق آسیا در سال ۲۰۲۳ رخداد گرمای آفرین را تجربه کردند؛ به عنوان نمونه ژاپن گرم‌ترین تابستان در تاریخ خود را ثبت کرده است.

وی افزود: از دیگر موارد می‌توان به کاهش فزاینده توده یخچال‌های طبیعی کوهستان‌های مرتفع آسیا طی ۴۰ سال گذشته اشاره کرد؛ بطوری که در سال ۲۰۲۳ شکست رکورد دماهای بالاتر و شرایط خشک‌تر در شرق هیمالیا و کوهستان تین شأن تشدید کاهش توده یخچال‌ها را در پی داشت. در سال ۲۰۲۳ بیش از ۸۰ درصد مخاطرات هواشناسی-آبشناسی گزارش شده در آسیا سیل و توفان بوده است.

رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور عنوان کرد: به طور کلی در سال ۲۰۲۳، ۷۹ رخداد مخاطره‌آمیز آبشناسی-هواشناسی گزارش شده منجر به مرگ و میر بیش از ۲۰۰۰ نفر و آسیب به ۹ میلیون نفر شده است.

مهدی رهنما گفت: به طور تقریبی ۸۰ درصد از اعضا WMO در منطقه، خدمات آب و هواشناسی را با هدف حمایت از فعالیت‌های کاهش خطر بلایا ارائه می‌کند. با این حال همچنان در منطقه، شکافی بین محصولات چشم‌انداز اقلیمی و متناسب برای رفع نیازهای موجود به ویژه در ارتباط با موضوعاتی همچون مدیریت ریسک، سازگاری، کاهش تغییرات اقلیمی و اثرات آن وجود دارد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: علاقمندان می‌توانند با مراجعه به تارنمای پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور به نشانی www.rimas.ac.ir نسبت به دریافت و مطالعه این گزارش اقدام کنند.

شایان ذکر است، مهدی رهنما رئیس و عضو هیأت علمی پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور، ابراهیم فتاحی معاون پژوهشی و فناوری و عضو هیأت علمی پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور و ساویز صحت کاشانی عضو هیأت علمی پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور در نگارش این گزارش مشارکت کردند.