خودروهای برقی ناجی یا بلای صنعت برق؟

این روزها با گرم تر شدن هوا و افزایش مصرف برق شاهد قطعی برق در بخش خانگی و صنایع در برخی موارد هستیم. چالش ناترازی برق به خصوص در شرایطی که تمرکز دولت بر تولید و واردات خودروهای برقی است، این سوال را در ذهن مردم ایجاد کرده است که در چنین شرایطی با وجود قطعی برق و هشدارهای مداوم وزارت نیرو جهت الزام کاهش مصرف برق از سوی مشترکان خانگی و صنایع، تامین برق تاکسی‌های برقی که در حال فعالیت هستند چطور انجام می‌شود؟ آیا این مسئله، ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی را هم با چالش رو به رو کرده است؟

در همین راستا به جهت بررسی چگونگی مدیریت تامین برق در شرایط اوج مصرف و ارتباط این مسئله با خودروهای برقی در ابتدا به گفت‌وگو با مصطفی رجبی مشهدی مدیرعامل شرکت توانیر پرداختیم.

رجبی مشهدی در خصوص کنترل تامین برق در شرایط اوج مصرف توضیح داد: خوشبختانه علی رغم اینکه ما اوج بار بالای ۷۷ هزار ۵۱۴ مگاواتی را داشتیم، توانستیم تامین برق کرده و شبکه سراسری برق پایدار بماند. در حالی که کشورهای منطقه خاورمیانه در تامین برق دچار چالش هستند. برخی از آنها حتی جداول خاموشی منتشر کردند، اما به لطف خدا صنعت برق با تلاش پرسنل فداکارش توانست این شرایط سخت را به خوبی مدیریت کند.

وی در رابطه با خودروهای برقی و نحوه تامین برق آنها گفت: درحال‌حاضر تعداد خودروهای برقی اندک است. چنانچه تقاضا برای این خودروها افزایش پیدا کند، شرکت‌های توزیع طبق مقرراتی که در وزارت نیرو تدوین شده است، نسبت به انشعاب آنها اقدام می‌کنند و مشکلی در تامین برق این خودروها وجود ندارد.

سخنگوی صنعت برق در ادامه افزود: در خصوص آینده خودروهای برقی، مانند هر تقاضای دیگری که در زمینه تامین برق در کشور وجود داشته باشد، به تامین برق این خودروها نیز رسیدگی می‌شود اما به این دلیل که چنین خودروهایی در کاهش آلاینده‌های زیست محیطی تاثیرگذار هستند، ترجیح ما این است که منابع برق آنها از نیروگاه‌های تجدیدپذیر تامین شود. این موضوع کمک می‌کند به اینکه خودروهای برقی، برق مورد نیاز خودر را از طریق نیروگاه خورشیدی یا تجدیدپذیر دریافت کنند و شرایط را برای بهبود محیط‌زیست فراهم کنند.

وزارت نیرو آماده تامین برق ایستگاه‌های شارژ بیشتر

مدیرعامل شرکت توانیر در پاسخ به سوال خبرنگار تیتر کوتاه مبنی بر نحوه تامین برق ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی بیان کرد: میزان تقاضای خودروهای برقی برای سال آینده به حدود ۸۰ هزار دستگاه رسیده است. قطعا در بخش هایی که قرار است ایستگاه‌های عمومی شارژ خودروهای برقی احداث شوند که تعدادشان به طور همزمان افزایش پیدا می‌کند، نیاز به زیر ساخت هایی است که در صورت مشخص شدن مکان این ایستگاه‌ها از سوی وزارت صمت و دستگاه‌های مسئول و اعلام آمادگی بخش خصوصی برای ساخت این ایستگاه ها، صنعت برق شرایط فنی مربوطه را اعلام کرده و در صدد تامین برق ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی بر می‌آید.

در ادامه به سراغ محسن هرمزی معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری رفتیم و آخرین وضعیت ایستگاه شارژ خودروهای برقی را در شرایط کنونی از او جویا شدیم.

هرمزی شرایط کنونی ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی موجود در تهران را اینگونه توصیف کرد: ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی درحال‌حاضر فعال هستند و تاکسی برقی‌های واگذار شده می‌توانند از طریق این ایستگاه‌ها به راحتی شارژ شوند. ناترازی برق و تامین برق این ایستگاه‌ها دو مقوله جدا هستند. تصمیم دولت مبنی بر تولید تاکسی‌های برقی، اقدام درست و مثبتی بوده که به خوبی در مسیر برقی‌سازی خودروها حرکت کرده است.

همچنین به جهت بررسی ضرورت انرژی‌های تجدیدپذیر در حل ناترازی برق در کشور به گفت‌وگو با محمد صادق مهرجو کارشناس انرژی پرداختیم.

اولویت دولت چهاردهم در رفع ناترازی برق

مهرجو در ابتدا در خصوص ارتباط نحوه مصرف برق و خودروهای برقی توضیح داد: این موضوع باید در نظر گرفته شود که چقدر از مصرف برق ما به خودروهای برقی مربوط می‌شود. به نظر من این دو مسئله نافی یکدیگر نیستند. ما باید بر افزایش تولید و ظرفیت برق تمرکز کنیم. اولویت دولت چهاردهم در زمینه ناترازی انرژی باید بهینه‌سازی انرژی و کاهش هدر رفت آن از مرحله تولید تا توزیع و مصرف باشد. فرض کنید که ۱۵ تا ۲۰ در صد تلفات در مرحله توزیع و انتقال برق داشته باشم. میانگین راندمان نیروگاه‌های برقی ما ۳۰ درصد است و ۷۰ درصد نیز به گرما تبدیل می‌شود. ما بیش از ۶۰ میلیارد دلار تلفات انرژی در سال داریم. درآمد ارزی کشور ناشی از صادران نفت خام و محصولات پتروشیمیایی ۵۰ میلیارد دلار است. در واقع میزان راندمان از تولید تا توزیع برق تنها ۱۵ درصد است و تقریبا ۸۵ درصد تلفات ایجاد می‌شود.

وی در ادامه افزود: برای مدیریت پیک مصرف برق در تابستان، ما به ۱۰ تا ۱۵ هزار مگاوات برق تجدیدپذیر داریم، بنابراین برای تحقق آن باید به دنبال مشوق‌سازی برای بخش خصوصی باشیم. برای مدیریت مصرف برق باید مردمی کردن بهینه‌سازی برق انجام شود به این صورت که با کمک مردم در کاهش مصرف، برق صنایع تامین شود. در زمان ناترازی برق و گاز، از جهت تامین برق، رفاه مردم در اولویت است، اما در مقابل برق صنایع محدود می‌شود که این مسئله منجر به تولید ضرر برای بخش صنعت می‌شود. ما به توسعه برق تجدیدپذیر نیاز جدی داریم که در برنامه هفتم توسعه نیز بر این مسئله تاکید شده است. تا پایان برنامه هفتم، ظرفیت نیروگاه‌های برق را باید به ۱۲۴ هزار مگاوات برسانیم که درحال‌حاضر این ظرفیت ۹۳ هزار مگاوات است.

این کارشناس انرژی در رابطه با راهکارهای تامین برق ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی عنوان کرد: از طرفی می‌توان به واردکنندگان خودروهای برقی مشوق دهیم. به این صورت که به ازای هر خودرو برقی که وارد می‌شود یک شارژر برقی در اختیار دارندگان خودروهای برقی قرار گیرد که بتوانند از طریق برق شهری نیزو خودروی خود را شارژ کنند. همچنین می‌توان برای تامین انرژی خودروهای برقی به خصوص در فصل تابستان، ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی را به انرژی خورشیدی متصل کرد.

افزایش قیمت بنزین کارساز نیست

محمد صادق مهرجو به کارساز نبودن روش‌های قیمتی برای حل ناترازی انرژی تاکید کرد و گفت: واردکنندگان خودرو می‌توانند بخشی از ظرفیت خود را به وارد کردن خودروهای برقی و بحث خدمات پس از فروش آنها اختصاص دهند. درحال‌حاضر ۳۰ درصد از ناوگان حمل‌ونقل سبک چین، برقی است. ما هم باید برای کاهش مصرف بنزین بر مسئله خودروهای برقی و تنوع‌سازی در سبد سوخت تمرکز کنیم، زیرا درحال‌حاضر افزایش قیمت بنزین دیگر کارساز نیست.

تولید انرژی‌های تجدید پذیر ضرورت است

وی در پاسخ به سوال خبرنگار تیتر کوتاه مبنی بر جایگاه ایران در مدیریت تامین برق خودروهای برقی توضیح داد: باتری‌ خودروهای برقی لیتیومی هستند که طول عمر مشخصی دارند. فناوری جدید در رقابت بر تولید باتری هایی با حجم کمتر و ظرفیت بیشتر است. چین در زمینه تولید این باتری‌ها به خوبی عمل کرده است. درحال‌حاضر ۸۰ درصد لیتیوم کل جهان در افغانستان است و به همین دلیل چین سعی دارد تا نفوذ خود را در بازار افغانستان گسترش دهد. از طرفی دیگر عربستان حدود ۳ یا ۴ سال گذشته قرارداد تولید برق تجدید پذیر با حج ۲۰۰ هزار مگاوات را منعقد کرد که همین مسئله باعث ایجاد خطر برای بازار برق ایران در افغانستان و پاکستان می‌شود. بنابراین ما نیاز داریم تا به سرعت به سمت توسعه زیرساخت‌های انرژی‌های تجدید پذیر حرکت کنیم و این موضوع یک انتخاب نیست بلکه یک ضرورت است.