اندیشکده موسسه خاورمیانه: جهان به دنبال غرب‌زدایی

تیتر کوتاه: اندیشکده موسسه خارویانه در گزارشی می نویسد: پس از یک دور فشرده مذاکرات محرمانه بین نمایندگان ایران و عربستان، با میانجیگری چین تهران و ریاض اعلام کردند که روابط دیپلماتیک خود را پس از هفت سال از سر خواهند گرفت.

در پی توافق آشتی، ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود رسماً از رئیس جمهور ایران ابراهیم رئیسی برای دیدار از ریاض دعوت کرد. محمد مخبر، معاون رئیس جمهور ایران اعلام کرد که رئیسی این دعوت را پذیرفته است و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران نیز گفته است که ایران نیز متقابلاً دعوت نامه مشابهی را برای پادشاه عربستان ارسال خواهد کرد. مشخص نیست که تنش زدایی عربستان و ایران ادامه خواهد داشت یا خیر، اما حداقل در حال حاضر، به نظر می رسد نقش چین در حل این بن بست دیپلماتیک بین دو قدرت بزرگ منطقه ای آغاز یک روند چند وجهی غرب زدایی در منطقه باشد.

در دسامبر ۲۰۲۲، رئیس جمهور چین شی جین پینگ برای شرکت در اولین اجلاس سران کشورهای عربی و چین، به ریاض سفر کرد و در فوریه ۲۰۲۳ ابراهیم رئیسی به دعوت رسمی همتای چینی خود از پکن بازدید کرد. این نشست‌های دیپلماتیک سطح بالا، نشان‌دهنده رویکرد سیاسی چین در خلیج فارس است. چین به دنبال ایجاد مشارکت با تمام قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای و پر کردن خلاء سیاسی به جای مانده از غرب.

نقش غرب در معادلات جهان در حال کاهش است زیرا افزایش رقابت ژئوپلیتیکی بین قدرت های بزرگ، تعدد فزاینده بحران های به هم پیوسته در سراسر جهان، و کاهش مشارکت قدرت های غربی در درگیری های مختلف خارج از اروپا راه را برای بازگشت به چندقطبی شدن جهان هموار کرده است. به گفته شی، جهان امروز در حال گذر از تغییرات عمیقی است که در یک قرن گذشته دیده نشده است.

ویژگی اصلی این نظم جهانی پساغربی، شبکه سیال و موقعیتی از روابط استراتژیک بین قدرت های جهانی و منطقه ای است که عمدتاً مبتنی بر ملاحظات عمل گرایانه و نه ایدئولوژیک است. چین برخلاف آمریکا روابط خوبی با همه کشورهای خاورمیانه برقرار کرده است. پکن که نشان دهنده انعطاف دیپلماتیک است، چندین مشارکت استراتژیک جامع دوجانبه را در هر دو طرف خلیج فارس امضا کرده است.

برای خواندن این مطلب از منبع اصلی ( اینجا ) کلیک کنید.