چرا وعده‌های واردات خودرو عملی نشد؟ / ساز ناکوک تامین ارزی در بازار خودرو

واردات خودرو به کشور ممکن است به دلایل مختلفی نظیر تأمین نیازهای بازار خودرو کشور، ارتقاء تنوع محصولات موجود در بازار صورت بپذیرد. واردات خودرو یکی از جنبه‌های مهم تجارت بین‌المللی است که تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد، محیط زیست و جامعه دارد.

حدود دو ماه پیش بود که مهدی ضیغمی، رئیس سازمان توسعه تجارت و مجری طرح واردات خودرو اظهار نظر جنجالی را در مورد روند واردات خودرو مطرح کرد و گفت که به‌زودی آنقدر خودرو وارد خواهیم کرد که ظرفیت انبارهای گمرک پاسخگو نباشد.

او اواخر بهمن ماه گفته بود که «ما در پنج سال گذشته ممنوعیت در زمینه واردات خودرو داشتیم که در دو سال گذشته با بیش از ۲۵ اقدام، توانستیم با تعاملاتی که شکل گرفت، موانع را برطرف کنیم. همچنین به نظر می‌رسد طی چند روز آینده آتی به حدی خودرو وارد خواهد شد که در فضای انبار برای نگهداری خودرو جهت ترخیص از گمرک به مشکل خواهیم خورد.» حالا اما با وجود گذشته نزدیک به دو ماه از این اظهارنظر که زمان مناسبی برای صحت سنجی این ادعا است، مشاهده می شود روند سابق و کند واردات خودرو ادامه دارد، اتفاق تازه‌ای در این زمینه رخ نداده و خبری از انبارهای پر از خودرو نیست و سرانجامی بر اتمام وعده‌های خام خودرویی هم نیست.

در همین رابطه روح‌الله لطیفی، سخنگوی اسبق گمرک جمهوری اسلامی ایران در مورد رویه واردات خودرو به کشور به خبرنگار اقتصاد آنلاین گفت: هر کالایی اعم از خودرو اگر متقاضی داشته باشد، موانعی برای واردات نداشته باشد، قیمت رقابتی باشد و استانداردهای کشور مقصد هم فراهم باشد امکان واردات به کشور را دارد.

لطیفی افزود: واردات هر کالایی که قبل از ورود ثبت سفارش معتبر داشته باشد، مدارک حمل و فروش درست باشد و بحث های مرتبط با کد رهگیری بانک و تخصیص و تامین ارز تا اعلامیه بانک درست انجام شده باشد خیلی طول نمی‌کشد و در کمتر از یک تا دو هفته ترخیص می‌شود. در برخی مواقع کالا مجوزهای سازمان‌های همجوار مثل محیط‌زیست و استاندارد را ندارند و به همین دلیل ترخیص خودروهایی که برای بار اول وارد کشور شده زمان می‌برد.

 وی ادامه داد: اگر خودروی خارجی با قیمت و کیفیت مناسب وارد شود بر شرایط سایر خودروها که در کشور خرید و فروش می‌شود تاثیر می‌گذارد.

سخنگوی اسبق گمرک جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: این که رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران گفته‌اند که آنقدر خودرو وارد کشور می‌شود که جا در انبارها نباشد، برای کشور ما یک امر غیرواقعی نیست و اگر مسیر برای ورود خودروهای باکیفیت و قیمت مناسب باز باشد، این امر می‌تواند واقعی باشد؛ اما این که این اتفاق می‌افتد یا نه را من خبر ندارم که چه مذاکراتی با شرکت‌های خودروساز خارجی انجام شده و چگونه قرار است ارز مورد نیاز را تامین کنند.

وی افزود: سوال اینجا است که آیا قرار است از محل ارز اشخاص یا ارز کالاهایی که قبلا در خارج از کشور خرید و فروش شده، ارز صادراتی و یا نه از ارزهای تخصیصی بانک مرکزی استفاده کنند. اگر تصمیماتی در این زمینه گرفته شده باشد تامین ارز واردات خودرو هم امر بعیدی نیست و این امکان وجود دارد.

لطیفی تصریح کرد: وعده واردات ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو داده شده بود که انجام نشد، اگر ارز اختصاص نیابد و سایر مشکلات برطرف نشود و قرار باشد همین مسیر ادامه یابد، طبیعی است که با وجود خرید از طرف خارجی، خودروها آن سرعتی که برای ورود به بازار باید داشته باشند را نخواهند داشت و اماکن بندری که محل ورود کالا و محل ارزیابی، اعمال حاکمیت و کنترل استانداردها است، به جای محل ارزیابی به محل دپو کالا تبدیل می‌شود که امیدواریم این اتفاق رخ ندهد.

سخنگوی اسبق گمرک جمهوری اسلامی ایران گفت: رفع ممنوعیت واردات خودرو گام بزرگی بوده، اما عملا هم باید خودروها روان‌تر وارد بازار شوند تا هم تب و تاب بازار را کنترل کنند و هم باعث افزایش کیفیت و ارتقاء خودروهای داخلی شود که همه این موارد به شرط تامین ارز می‌تواند برای کشور منشاء خیر باشد.

به گفته لطیفی، استفاده از ارز ایرانیانی که خارج از کشور هستند هم باعث واردات خودرو به کشور می‌شود و هم رفاه بیشتری برای مردم به همراه دارد، طبیعتا هر حکمرانی دغدغه رفاه مردم را دارد.