بیست‌وهشتمین مراسم روز ملی صنعت و معدن با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت، رئیس اتاق ایران، هیات رئیسه اتاق ایران، معاون وزارت صمت و فعالان اقتصادی در سالن اجلاس سران برگزار شد.

در ابتدای این مراسم، فرشاد مقیمی، معاون وزیر صنعت و معدن و تجارت با بیان اینکه این روز، فرصتی برای بررسی کارنامه صنعتی و معدنی کشور است، گفت: تلاش شد امسال مراسم روز ملی صنعت و معدن را با مشارکت جدی همه فعالان، تشکل‌ها و انجمن‌های خصوصی برگزار کنیم و حاصل این همدلی، تهیه بسته حمایت از تولید و تجارت خادم‌الرضا بود.

او تصریح کرد: این بسته رفع موانع، تسریع در فعالیت‌ها و کاهش هزینه‌های تولید و تجارت را دنبال می‌کند و با رونمایی که در همین مراسم انجام می‌شود به‌زودی شاهد اجرای آن خواهیم بود.

حمایت همه‌جانبه دستگاه قضا از بخش تولید و صنعت کشور

علی القاصی‌مهر، رئیس‌کل دادگستری تهران و نماینده قوه قضائیه در این مراسم نیز ضمن نکوداشت روز صنعت و معدن، تأکید کرد: برای تقویت جایگاه تولید که کلیدواژه توسعه اقتصادی است به همدلی و انسجام بین همه قوا نیاز دارد.

او اظهار کرد: در سال‌های اخیر، رهبری توجه همه بخش‌ها به سمت تولید را مورد تأکید قرار دادند و حمایت از این حوزه را وظیفه کشور دانستند. بنابراین قوانین خوبی در این مسیر تصویب شده که راهگشا هستند.

القاصی‌مهر خاطرنشان کرد: قوانینی در مسیر تسهیل شرایط تولید و رفع موانع موجود به تصویب رسیدند. در مقابل قوه قضاییه هم تمام ظرفیت خود را برای حمایت از تولید و بخش صنعت و معدن به کار گرفته است. در دستگاه قضا به‌طور غیرمستقیم مأموریت‌هایی را در راستای حمایت از تولید عهده‌دار هستیم.

او ادامه داد: در رسیدگی‌های قضایی به پرونده‌های مربوط به فعالان تولیدی رویکرد حمایتی دنبال و در صدور آرای فضائی سعی شده از فعالان تولید با رعایت موازین قانونی، حمایت شود. از طرفی این پرونده‌ها توسط قضاتی که با موضوعات اقتصادی آشنا هستند، مورد رسیدگی قرار می‌گیرند. البته در قدم اول تا حد ممکن از قضایی شدن این پرونده‌ها جلوگیری می‌کنیم.

رئیس‌کل دادگستری تهران گفت: در این مسیر با موانعی هم روبه‌رو هستیم و همچنان آسیب‌هایی وجود دارند که باید برای حل آنها تلاش کنیم؛ درحال‌حاضر ایجاد واحدهای تولیدی کوچک و متوسط در شهرک‌های صنعتی با چالش‌هایی مواجه هستند. قصور در انجام مأموریت‌ها توسط دستگاه‌های مسئول موجب شده تا زیرساخت‌ها در شهرک‌ها مهیا نشود و بنابراین واحدهای تولیدی نتوانند شکل بگیرند و با واحدهایی که فعال‌اند نتوانند از تمام ظرفیت تولیدی خود استفاده کنند.

او از ایجاد ۱۲ کارگروه در دستگاه قضا با حمایت دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی برای شناسایی چالش‌های بخش تولید خبر داد و افزود: با کمک این کارگروه‌ها، تقویت بخش تولید در همه حوزه‌ها را دنبال می‌کنیم.

دست از نقدهای نادرست و منفی علیه بخش معدن برداریم

محمدرضا بهرامن، نایب‌رئیس اتاق ایران و رئیس خانه معدن نیز در این مراسم، همدلی برای ساخت و توسعه کشور را ضروری دانست و تأکید کرد: امروز تورم موجب شده تولید تحت تأثیر قرار بگیرد و تا حدودی امیدها ضعیف شود؛ اما باید بدانیم در کنار هم می‌توانیم ضمن شناسایی چالش‌ها با استفاده از ظرفیت‌ها، اقتصاد را جلو ببریم.

او ادامه داد: ذخایر معدنی در ایران به‌علاوه ذخایر نفت و گاز موجب شده یک مزیت خاص در کشور شکل بگیرد و نباید آن را نادیده گرفت.

بر اساس اظهارات بهرامن، درمجموع ۴ درصد سرزمین ایران تحت پوشش فعالیت‌های معدنی است و در بهترین شرایط توانستیم ۵۵ میلیارد دلار سهم در تأمین ارز کشور داشته باشیم. پس نباید به‌ناحق، بخش معدن را نقد منفی کنیم. این ذخایر معدنی، داده‌های خدادادی است و باید از این مزیت‌ها طبق قانون بهره ببریم.

این فعال اقتصادی تصریح کرد: متولی بخش معدن مشخص است، هرچند متأسفانه اجازه نمی‌دهند که این متولی طبق قانون، تصمیم‌گیری کند. در برنامه هفتم توسعه رشد ۱۳ درصدی برای بخش معدن دیده شده و باید بتوانیم در این راستا قدم برداریم.

سامانه‌ها بستری برای افزایش سطح فساد شدند

محمدرضا مرتضوی، رئیس کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران با انتقاد از عملکرد سامانه‌های فعال در حوزه تولید گفت: این سامانه‌ها تکالیفی برعهده تولیدکنندگان قرار دادند که هیچ نقش مؤثری در کنترل فساد ندارند و حتی در مقابل این سامانه‌ها، رکورد فساد را در اقتصاد ایران زدند.

بر اساس اظهارات این فعال اقتصادی، بی‌برنامگی در تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه تولید، اعتراض‌های بخش خصوصی و تولیدکنندگان را به دنبال دارد و مانع برنامه‌ریزی شده است.

او تأکید کرد: دولت دست از قیمت‌گذاری دستوری بردارد چون در کنترل تورم هیچ اثر مثبتی ندارد. رفتارهای تعزیراتی به دوران جنگ مربوط می‌شود؛ مگر امروز جنگ است. چه مکسی موجب شده تا نظام غلط قیمت‌گذاری دستوری کمر تولید را بشکند.

رئیس کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران گفت: از دولت می‌خواهیم که برنامه‌ریزی کند و پیش از اینکه دیر شود به سمتی برود که قیمت‌گذاری متوقف شود.

مرتضوی، مسابقه غول تورم و سطح درآمد کارگران را یک لکه ننگ توصیف کرد و افزود: باید برای تأمین نیازهای اساسی کارگران با دولت همکاری کنیم. ۵۰ درصد تورم با ۲۰ درصد افزایش سطح درآمد مانع ادامه حیات تولید است چون کیفیت زندگی کارگران را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ادامه حیات تولید صنعتی بدون حمایت اصناف امکان‌پذیر نیست. پس باید به کمک قانون، شیوه مصارف مالیات‌های دریافتی را اصلاح کنیم. مالیاتی که از اصناف و تولیدکنندگان گرفته می‌شود باید صرف تأمین برق و آب موردنیاز تولید شود.

استفاده از ظرفیت‌های ناب کشور به دلیل شرایط حاکم بر اقتصاد ممکن نیست

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با تأکید بر نبود زیرساخت‌های اولیه تولید در کشور، گفت: با توجه به شرایط باید سعی کنیم مراسم تجلیل از تولیدکنندگان و صنعت‌گرانی که باوجود این وضعیت، در عرصه تولید فعال هستند را در سطوح بالاتری برگزار کنیم.

صمد حسن‌زاده در مراسم روز ملی صنعت و معدن، افزود: صحبت از سرمایه‌گذاری‌های بزرگ، حضور در بازارهای جهانی و حرکت به سمت فناوری‌های نو ضروری است؛ اما درعین‌حال نداشتن زیرساخت‌های ابتدایی تولید، نبود ناوگان حمل‌ونقل مناسب، عدم همکاری نظام پولی و مالی کشور با تولیدکنندگان و تورم را بالا، مانع توسعه اقتصادی کشور است.

حسن‌زاده ادامه داد: در ایران ظرفیت‌های ناب منابع طبیعی و نیروی انسانی باتجربه و حرفه‌ای وجود دارند که به دلیل شرایط حاکم بر اقتصاد، قابل‌استفاده نیستند و این وضعیت درشان مردم ایران نیست.

او ضمن تأکید بر اهمیت توجه به انتظارات فعالان بخش تولید و تقدیر از این افراد، تصریح کرد: باید فرهنگ حفظ و تجلیل از مدیران بنگاه‌های اقتصادی را در سطوح بالاتر برگزار کنیم.

برنامه مهم دولت برای حمایت از صنایع دانش بنیان

روح‌الله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور امروز در مراسم روز ملی صنعت و معدن با بیان اینکه اقتصاد منبع پایه عموماً بر مبنای فروش ذخایر طبیعی هر کشور استوار است، اظهار کرد: اقتصاد کشورهای صادرکننده انرژی مانند ایران به واسطه داشتن ذخایر طبیعی «منبع پایه» محسوب می‌شود. در نقطه مقابل این اقتصاد، اقتصاد دانش بنیان قرار دارد. این نوع اقتصاد بر مبنای تولید ارزش با ایجاد ارزش افزوده روی منابع طبیعی است.

وی افزود: تمام کشورهایی که بر اقتصاد دانش بنیان استوار هستند پررونق‌تر هستند و کشورهای منبع پایه عموماً هدف استثمار و سایر مشکلات بوده اند؛ در اروپا کشوری وجود دارد که بدون هیچ منبع نفتی، درآمدش از ایجاد ارزش افزوده روی نفت حداقل ۱۰ برابر کشور ماست. اقتصاد دانش بنیان که عموماً بر مبنای فکر، اندیشه و فناوری شکل می‌گیرد ارزش افزوده‌های بسیار بالاتری ایجاد می‌کند و واقعیت این است که موتور پیشران اقتصاد دانش بنیان چیزی جز صنعت نیست. صنعت به معنای تبدیل یک ماده اولیه به محصولی با ارزش و کیفیت بالاتر است، بنابراین کشور ما که جزو آرمان‌هایش استقلال و آزادی بوده انتخاب کرده به سمت اقتصاد دانش بنیان برود.

معاون رئیس جمهور ادامه داد: این موتور پیشران صنعت در همه دنیا یک قلب تپنده‌ای به نام «فناوری» دارد که میزان رقابت پذیری صنعت را مشخص می‌کند؛ لذا فناوری است که میزان رقابت پذیری صنعت فولاد، نساجی، مواد غذایی، کشاورزی و… را مشخص می‌کند. در ایران به دلایل متعدد اعم از سیاست‌های غلط و درست، تحریم و… در بعضی جاها این موضوع را درک نکرده ایم.

وی اضافه کرد: در همه دنیا عامل رقابت پذیر کردن صنعت چیز جز فناوری نیست. صنعتی که فناوری روز را نداشته باشد توان رقابت و توسعه را ندارد. بنابراین با توجه به پیشرفت‌های روز به روز و جهانی شدنِ بسیاری از مسائلی که گریزناپذیر است اگر بخواهیم صنعت را به عنوان موتور پیشران اقتصاد دانش بنیان بپذیریم باید به سراغ فناوری برویم.

فیروزآبادی تصریح کرد: اگر قرار باشد توسعه‌ای در کشور رخ دهد باید شرکت‌های دانش بنیان که مولدهای فناوری هستند به جای اینکه بخواهند به موازات صنعت سنتی، قدیمی و معمولی ما رقابت کند و بخواهند شاخه‌های جدید ایجاد کنند باید در مسیر ارزش شرکت‌های بزرگ قرار گیرند. سیاست جدی معاونت علمی این است که به هر طریقی شرکت‌های دانش بنیان را در زنجیره ارزش و تأمین صنعت این کشور قرار دهد تا صنعت دانش بنیان شود.

معاون علمی رئیس جمهوری با بیان اینکه برای حمایت از صنایع دانش بنیان ۲ برنامه داریم، اضافه کرد: قانون جهش تولید دانش بنیان که یکی از یادگارهای بزرگ رئیس جمهور شهید و مجلس قبل است که بالاترین قانون راهبردی کشور برای صنعت و معدن نیز محسوب می‌شود ابزارهای مترقی را در اختیار صنعتگران قرار می‌دهد. بر مبنای این قانون توسعه شبکه تحقیق و پژوهش صنعت به صورت جدی پیاده خواهد شد؛ معاونت علمی با استفاده بند ب و ت این قانون اعتبار مالیاتی به صنایع علاقمند به توسعه بخش تحقیق و پژوهش می‌دهد. برای جذب نیروی انسانی و تجهیز فناورانه و تعریف پروژه‌های فناورانه از صنایع حمایت می‌کنیم. این برنامه ۸ ماه است با ۱۰۰ صنعت به عنوان نمونه شروع شده است.

وی گفت: برنامه دوم حمایت از قرارگیری شرکت‌های دانش بنیان در زنجیره تولید و توسعه صنعت است؛ شرکت‌های دانش بنیان را که پیش از این صرفاً بر مبنای فناوری تقسیم بندی می‌شدند امروز بر مبنای سه موضوع داشتن فناوری سطح بالا یا پایین نسبت به کشور، میزان ایجاد اشتغال تخصصی و میزان گردش مالی تقسیم بندی می‌کنیم. در صورتی که شرکت‌ها این ۳ معیار را نداشته باشند نوپا محسوب می‌شوند. با این مبنا شرکت‌ها را بر اساس ابعادشان در زنجیره ارزش صنایع قرار می‌دهیم. اگر صنعتی در مسیر توسعه محصول از این شرکت‌ها استفاده کند، مورد حمایت قرار می‌گیرد؛ یعنی به جای حمایت پراکنده و بی هدف از شرکت‌های خرد، از صنایع برای استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان حمایت می‌کنیم.

رونمایی بسته حمایتی خادم‌الرضا

در ادامه این رویداد از بسته خادم‌الرضا رونمایی شد. بسته خادم‌الرضا، بسته حمایتی از تولید و تجارت و بیانگر انسجام بخش‌های غیردولتی و دستگاه‌های دولتی برای رفع چالش‌های تولید و تجارت است. طبق گفته مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت، تلاش شده به کمک این بسته برای رفع ۸۷ موضوع، راهکار ارائه شود.

وزیر صمت: خودروسازان خود را تکان دهند

عباس علی آبادی امروز در مراسم روز ملی صنعت و معدن با بیان اینکه باید قدرت طراحی و تحقیق و توسعه را در صنایع گسترش دهیم، اظهار کرد: وقتی به صنایع مختلف مراجعه می‌کنم می‌گویند تولید ما ۱۰۰ درصد بومی شده است، به نظر شما این اتفاق درستی است؟ به نظر من اگر ما ۸۰ درصد خودرو را بسازیم اما موتور را نسازیم حتی اگر موتور را بسازیم اما طراحی نکرده باشیم تلاش ما کامل نیست. در این دوره سعی کردیم تا ریل‌گذاری را به گونه‌ای انجام دهیم تا با ارتقای سطح فناوری کشور به سطوح عالی هم ترازی با دنیا برسیم و با تحقیق و توسعه و اتکا به ظرفیت‌های علمی کشور به سمت یک صنعت دانش‌بنیان حرکت کنیم.

وزیر صمت ادامه داد: در تخصیص ارز به سمت خودروهایی برویم که مشابه داخل دارند نه اینکه لوکس وارد کنیم که در داخل ساخته نمی‌شوند؛ با این شیوه نشان می‌دهیم که با قیمت پایین‌تر می‌توان خودروی خود سوار شد؛ مثلاً با ۸ هزار دلار می‌توان خودروی درجه یک ساخت. خودروسازان باید خود را تکان دهند زیرا در غیر این صورت همین جایی که هستند، می‌مانند.

وی با بیان اینکه «هر کسی به محیط‌زیست احترام نگذارد آدم نیست»، گفت: به شدت معتقدم وضعیت فعلی محیط‌زیست کشور عدم دستیابی به فناوری‌های پیشرفته است و هنوز می‌خواهیم به صورت سنتی کار کنیم. مادامی که فناوری در بخش معدن ارتقا نیابد، معدنکاران نباید انتظار همکاری با محیط‌زیست داشته باشند.

علی آبادی تصریح کرد: بدون تردید تا زمانی که صنایع ما تعامل سازنده با مراکز علمی پیشرفته دنیا نداشته باشند نمی‌توانند خود را روزآمد بدانند؛ بنابراین باید صنایع ایرانی را با دانشگاه‌ها و مراکز صنعتی دنیا مرتبط کنیم که نیازمند تعامل گسترده با دنیا است.

وزیر صمت افزود: به عنوان مثال درحال‌حاضر در صنعت خودرو ۳۷ شرکت خودروسازی داریم که خودروی اقتصادی تولید نمی‌کنند؛ برای تولید محصول اقتصادی باید کنسرسیوم صنعتی درست کنیم تا به اندازه مطلوب اقتصادی برسیم و اگر دامنه، محدوده و مقیاس اقتصادی نباشد کالای ما رقابتی نخواهد بود.

علی آبادی اضافه کرد: تمامی عواملی که قیمت گذرای دستوری را رقم می‌زند ناشی از رانت است؛ هیچیک از شرکت‌ها تاکنون از من وام ارزی نخواسته‌اند بلکه مطالبه وام ریالی دارند چراکه در قبال وام ارزی باید ارز پس دهند اما به دلیل تورم بالا، وام ریالی برای شرکت‌ها جذاب‌تر است. بنابراین صنعت ما مولد و اقتصادی نیست.