تقدسی نژاد: کاش فقط به پول شهرداری متکی نبودیم / به عملکردم نمره ۹۰ می دهم

عباس تقدسی ‌نژاد، مدیرعامل سابق مرکز نمایشگاهی شهر آفتاب، در گفت ‌و گویی مفصل با خبرنگار تیتر کوتاه به مرور دوران سه ساله‌ مدیریت خود بر این مجموعه پرداخت. 

وی در این مصاحبه به بررسی دقیق دستاوردهایی که در این مدت محقق شده، چالش‌ های پیچیده‌ ای که با آنها مواجه بوده و همچنین چشم ‌انداز روشن و برنامه‌ های توسعه ‌ای بلندمدتی که برای شهر آفتاب ترسیم کرده است، پرداخت.

البته او همچنان بر این باور است که تمام نمایشگاه های استان تهران به مرور زمان باید در مرکز نمایشگاه های شهر آفتاب برگزار شود. 

مشروح این گفت و گو را در ادامه مطالعه خواهید کرد:

آقای تقدسی نژاد به نظر شما مهم ترین دستاوردتان در دوره ۳۶ ماه مدیریت نمایشگاه شهر آفتاب چه بوده است؟ 

فعالیت من در مجموعه شهر آفتاب، با آغاز ولادت حضرت زهرا (س) آغاز شد و با سالروز ولادت ایشان نیز پایان یافت. یکی از ابتکاراتی که در دوره مسئولیتم در شهر آفتاب به اجرا گذاشتم، آغاز مراسم افتتاحیه  های نمایشگاه ها با تلاوت سوره کوثر بود. مهم ترین دستاوردی که من در این مجموعه به آن افتخار می کنم، ماندگار کردن نام حضرت زهرا (س) در دل فعالیت های آن است. 

دستاوردهای اقتصادی خود را در چه می بینید؟ 

زمانی که مسئولیت این مجموعه را بر عهده گرفتم، با شرایط بسیار دشواری روبرو شدم. نبود مدیرعامل، اخراج مدیر قبلی، بلاتکلیفی چندین ساله، بیکاری طولانی مدت کارکنان و فقدان انگیزه برای انجام کارهای تحولی، از جمله چالش های بزرگ این مجموعه بود.

 اما امروز، با برنامه ریزی دقیق و تلاش همکاران، توانسته ایم تحولی شگرف ایجاد کنیم و برگزاری بیش از ۲۰ نمایشگاه تا پایان سال ۱۴۰۳ را در نوبت داریم؛ به طوری که تقویم نمایشگاهی دیگر ظرفیت برگزاری رویدادهای بیشتر را ندارد.

برای ایجاد رقابت بیشتر و بهره مندی از ایده های نوآورانه، ناچار شدیم برخی از نمایشگاه ها را به صورت مزایده ای برگزار کنیم. بدین ترتیب، کمیته تخصصی ما با فرآیندهای ویژه، بهترین مجری را برای هر رویداد انتخاب می کند. در ابتدای کار، برای آشنایی مجریان باتجربه با ظرفیت های شهر آفتاب، آن ها را دعوت می کردیم. اما بسیاری از این مجریان درخواست می کردند که حضورشان در این جلسات محرمانه بماند، زیرا نگران بودند که اگر مدیران نمایشگاه بین المللی تهران مطلع شوند، مانع از برگزاری رویدادهای آن ها در نمایشگاه سئول شوند.

به عقیده من فضای شکسته شده فعلی در مورد شهر آفتاب یکی از بزرگترین دستاوردهای این مجموعه است. چرا که هم مجریان توانمند جدید به این صنعت معرفی شدند و هم مجریان قدیمی تمایل پیدا کردند که در شهر آفتاب نمایشگاه برگزار کنند. خوشبختانه امروز مجری هایی که نمایشگاه خود را در شهر آفتاب برگزار کرده اند  به نحوی از کیفیت برگزاری رویداد راضی بوده اند که هم خواهان تمدید برگزاری نمایشگاه در سال های بعد شدند و هم سایر همکاران خود را تشویق کردند تا نمایشگاه های خود را در مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب بر گزار کنند.

 پس به عبارتی پربار کردن تقویم نمایشگاهی شهر آفتاب را می توان دستاورد شما در دوره مدیریت تان عنوان کرد؟

به عقیده من مهم ترین دستاورد من احیای یک مجموعه نمایشگاهی فراموش شده در صنعت نمایشگاهی کشور بود. امروزه ارزش مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب بیش از ۶۰ همت است. نباید فراموش کرد که این مجموعه سال ها بلا استفاده مانده و تار عنکبوت بسته بود؛ به نحوی که ما مجبور بودیم برای تمیز کردن آنها از ماشین آتش نشانی استفاده کنیم! 

رسیدگی به فضای سبز رها شده و مجموعه های مختلف دارای ظرفیت بهره برداری که سال ها به حال خود رها شده بودند نیز از دیگر اقداماتی بود که در دوره مسئولیت من در شهر آفتاب انجام شد. 

در این نمایشگاه، ژنراتورهایی با ظرفیت تولید بیش از ۳۰ مگابایت برق وجود دارد که ارزش آن ها به ۲ همت می رسد. این ژنراتورها، که زمانی به حال خود رها شده بودند و حتی برخی از قطعات آن ها به سرقت رفته بود، با صرف بیش از ۵۰ میلیارد تومان هزینه، تعمیر و راه اندازی شدند. 

صورت خلاصه در دوره مدیریت من در شهر آفتاب، مرکز نمایشگاهی فراموش شده ای را تبدیل به مجموعه ای کردیم که با افتخار میزبان رییس جمهور، معاون اول رییس جمهور و... شده است. حتی رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در فرمایشات خود به نمایشگاهی که اخیرا در شهر آفتاب برگزار شده بود اشاره کردند.  

به عقیده شما امروزه مهم ترین نیاز شهر آفتاب چیست؟

به عقیده من توسعه سالن های نمایشگاهی، ایجاد مجموعه های خدماتی مانند هتل ها، راه های دسترسی و تکمیل طرح اولیه جامعی که برای این مجوعه نمایشگاهی در نظر گرفته شده است مهم ترین نیاز امروز شهر آفتاب به شمار می رود. 

شما چرا در این زمینه کاری نکردید؟ 

هنگامی که مسئولیت مدیریت مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب به ما واگذار شد، با وضعیت مالی بسیار محدودی مواجه شدیم. اعتبار سالانه مجموعه تنها ۳۶ میلیارد تومان بود که صرف حقوق کارکنان و نگهداری حداقلی از تاسیسات می شد. با این حال، با تلاش  های مستمر و رایزنی های مداوم با شورای اسلامی شهر، اعتبار سالانه مجموعه را به بیش از دو هزار میلیارد تومان افزایش دادیم. خوشبختانه امروزه، مدیران جدید مجموعه با خیالی آسوده تر می توانند در فصل بودجه، درخواست افزایش سقف بودجه را مطرح کنند، چراکه اهمیت و جایگاه این مجموعه در سطح کلان به اثبات رسیده است.

در راستای توسعه و گسترش مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب، پیمانکاری نیز انتخاب شد. اما متاسفانه، به دلیل عملکرد نامناسب پیمانکار و بروز برخی مشکلات اساسی مانند تامین نقدینگی طرح های توسعه ای به سرانجام نرسید. امیدوارم در دوره جدید این اتفاق رخ دهد.

اگر زمان به عقب برمی گشت کدام اقدام در شهر آفتاب را انجام نمی دادید؟ 

در این صورت به جای اتکا به منابع مالی شهرداری به منظور توسعه شهر آفتاب، از همان ابتدا بر جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی تمرکز می کردم. البته در طرح های توسعه ای اخیر، گامی در جهت تحقق این رویکرد برداشته شده است. با پیش بینی ساخت سالن های نمایشگاهی به صورت BOT (ساخت، بهره برداری، انتقال)، تلاش کردیم تا از ظرفیت بخش خصوصی در توسعه مجموعه استفاده کنیم. با این حال، معتقدم که اگر از همان ابتدای کار، رویکرد BOT را در پیش می گرفتیم، می توانستیم به نتایج بهتری دست پیدا کنیم.

البته در بخش نمایشگاهی عملکرد ما قابل دفاع است و می توان علی رغم نواقص احتمالی به آن افتخار کرد. اما به طور خلاصه، اگر زمان به عقب برمی گشت، به جای تمرکز بر اعتبارات شهرداری، به دنبال جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی می رفتم و از همان ابتدا مدل BOT را برای توسعه مجموعه در نظر می گرفتم. 

صادقانه به عملکرد خود از ۰ تا ۱۰۰ چه نمره ای می دهید؟ 

در حوزه توسعه مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب نمره ۵۰ و در حوزه برگزاری نمایشگاه ها نمره ۹۰ را به خود می دهم.

 اوایل آغاز مدیریت تان از مراکز نمایشگاهی استان ها بازدید می کردید اما به مروز زمان این موضوع کمرنگ شد. علت آن چه بود؟ 

چشم انداز مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب، تبدیل آن به نمایشگاه شاخص جمهوری اسلامی است. این چشم انداز از سال ۱۳۸۵، یعنی از همان ابتدای شکل گیری ایده ساخت این مجموعه، مدنظر بوده است. شاید برخی مکان یابی این مجموعه را مناسب ندانند، اما واقعیت این است که شورای عالی معماری و شهرسازی کشور با بررسی های کارشناسی، تصمیم به ساخت آن در این مکان گرفت. هدف از این تصمیم، تمرکز برگزاری تمامی نمایشگاه های تهران در این مجموعه بود. 

اما به دلایل مختلف، ساخت این مجموعه با تأخیر ده ساله مواجه شد و سرانجام در سال ۱۳۹۵ فعالیت این مجموعه آغاز شد. متأسفانه، پس از افتتاح نیز به دلیل مختلف، بهره برداری بهینه از آن میسر نشد.

در ابتدای ورود به مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب، این باور قوی در من شکل گرفته بود که این مجموعه به زودی به قطب اصلی نمایشگاه های کشور تبدیل خواهد شد. برای تحقق این هدف، معتقد بودم که باید با سایر نمایشگاه های کشور تعامل گسترده ای داشته باشیم.

به همین منظور، برنامه ریزی کردیم تا با بازدید از نمایشگاه های موفق در سطح کشور، از تجربیات و روش های آن ها بهره مند شویم. به عبارت دیگر، قصد داشتیم با الگوبرداری از بهترین روش ها و تجربیات، ضمن تقویت نقاط قوت خود، نقاط ضعفمان را نیز برطرف کنیم.

آیا واقعا این ضدیتی که بین نمایشگاه شهر آفتاب و نمایشگاه بین المللی تهران پیش آمده نیاز هست؟ آیا باید نمایشگاه بین المللی تهران که شما آن را نمایشگاه سئول خطاب می کنید، حذف شود تا شهر آفتاب دیده شود؟

منظور ما از نمایشگاه سئول، تحقیر این مجموعه نبوده و فقط اشاره به محل قرار گیری آن داشتیم. در رسانه ها اینگونه نمایش داده می شود که ضدیت بین این دو مجموعه نمایشگاهی از سمت شهر آفتاب رقم خورده است. کمااینکه همانطور که در جریان هستید بنده برای اولین بار از آقای رازدار، مدیرعامل وقت نمایشگاه بین المللی دعوت کردم تا برای جلسه مشترک به شهر آفتاب تشریف بیاورند که ایشان قبول نکردند و بنده به خدمت ایشان رسیدم و جلسه مشترکی داشتیم. پس از این جلسه آقای رازدار هم به شهر آفتاب تشریف آوردند و این تعامل نشان داد که این دو سایت نمایشگاهی ضدیتی با هم ندارند. با این حال در عمل این اختلاف به نوعی، چه از سمت بالادستی ها و وزارت صمت و چه از سمت شرکت های زیرمجموعه رقم خورده بود. به همین سبب مشکلات مختلفی در برگزاری نمایشگاه ها از جمله دریافت مجوز داشتیم.

 برای مثال نمایشگاه کاشی و سرامیک پیش از اینکه تصمیم به برگزاری در شهر آفتاب بگیرد، بیست و شش دوره در نمایشگاه سئول برگزار شده بود. با این حال نامه های تهدیدآمیز مختلفی با هدایت نمایشگاه بین المللی تهران و از سمت سازمان توسعه تجارت برای ما ارسال شد تا از برگزاری این نمایشگاه منصرف شویم و عملا اختلاف ها از این نمایشگاه بیشتر جلوه پیدا کرد. به شوخی می توان گفت این قضیه مانند وضعیت رژیم صهیونیستی و فلسطین می ماند، اسرائیل اگر در حال حمله و تهاجم است هیچوقت آن را به روشنی بیان نمی کند اما فلسطین مجبور است برای حفظ خود آشکارا مورد هجوم قرار گرفتنش را بیان کند. ما هم در شهر آفتاب اگر حرفی زدیم به خاطر این بود که مورد ظلم قرار گرفتم. همچنین با روی کار آمدن دولت چهاردهم و در همین مدت کوتاه هم متوجه شدیم که رویکردها کاملا مشابه هم هستند.

باید توجه داشت که کنارهم قرارگرفتن شهرآفتاب، فرودگاه امام خمینی (ره) و شهرک های صنعتی یک مثلث قدرتمند اقتصادی را به وجود می آورد و این منطقه تنها نقطه جغرافیایی در کشور است که از چنین ویژگی منحصر به فردی برخوردار است. چنین قابلیتی می تواند تبدیل به یک کلان پروژه اقتصادی در منطقه جنوب تهران شود که طرح آن از سوی ما به اشخاص مختلفی از جمله آقای دهقان دهنوی ارائه شده است که اتفاقا ایشان هم خیلی از این طرح استقبال کردند. باید متذکر شوم که تنها بخش کوچکی از این کلان پروژه اقتصادی، رونق بخشی به مجموعه شهر آفتاب و برگزاری رویدادهای مختلف در آن است که من به این مورد چندین بار در مقالات مختلف اشاره کرده ام. 

اگر تمام مجموعه ها از جمله نمایشگاه بین المللی تهران و سازمان توسعه تجارت در جایگاه مشخص و شهرداری تهران و شرکت بین المللی فرودگاه امام خمینی (ره) هم در جایگاه خود عمل کنند و همکاری لازم را به عمل آورند، هنوز هم می توان این کلان پروژه اقتصادی در جنوب تهران را اجرا کرد و کمکی به اقتصاد کشور داشت.

این مورد را لطفا صراحتا بیان کنید که آیا با تعطیلی نمایشگاه بین المللی تهران موافق هستید یا خیر؟ 

من در توضیحات خود اشاره کردم که بحث تعطیلی نمایشگاه بین المللی تهران به مصوبه سال ۱۳۸۵ بر می گردد. اگر توسعه شهرآفتاب در دستور کار قرار بگیرد، به مرور می توان انتظار داشت که تمام نمایشگاه ها به مجموعه شهرآفتاب منتقل شوند. این تعطیلی می تواند زمان بر باشد اما قطعا و با توجه به مصوبات بالا دستی باید اتفاق بیافتد. 

در دوران شما بود که شهر آفتاب در انجمن سایت داران عضو شد، بله؟ 

تقدسی نژاد: بله، تلاش کردیم تا همکاران ما در شهرهای دیگر و حتی نمایشگاه بین المللی تهران هم در این انجمن عضو شوند. به نظرم این انجمن می تواند نقش سایت های نمایشگاهی را از نقش فعلی که تنها متراژ فروش هستند، به نقش حاکمیتی تغییر دهد. همچنین حضور انجمن برگزار کنندگان و انجمن غرفه سازان نیز می تواند نقش مکمل را برای رفع ضعف های موجود در صنعت نمایشگاهی ایفا کند. انحصار این صنعت اگر صرفا در اختیار یک وزارتخانه یا سازمان باشد، جفایی بزرگ در حق آن است چرا که می توان یک خانه صنعت نمایشگاهی با حضور انجمن ها و اتحادیه های مختلف و حتی حضور وزارتخانه ها تشکیل داد. 

عضویت در انجمن سایت داران آیا دستاوردی هم برای شما داشت؟

نه!

شما چه توصیه ای برای مدیرعامل جدید شهرآفتاب دارید؟ 

  دکتر مختاری از بدنه شهرداری تهران هستند و به همین سبب زمان کمتری نیاز دارند تا با شرایط ویژه کار با شهرداری تهران آشنا شوند و با توجه به سابقه ای که دارند سریع تر با وضعیت موجود هماهنگ خواهند شد. 

اگر بتوانیم دو پایه برای نمایشگاه شهرآفتاب در نظر بگیریم، پایه اول اثبات موثر بودن این مجموعه در برگزاری رویدادهای مهم و توانایی شهرآفتاب در برگزاری نمایشگاه های بین المللی است. پایه دیگر بحث توسعه زیر ساختی نمایشگاهی بود. ما مسیر را اینگونه تعریف کردیم که اکنون قراردادهای ۵ ساله با مجموعه شهرآفتاب بسته می شود که نشان از رشد این مجموعه دارد و این جریانی که به سمت شهرآفتاب مسیر خود را باز کرده را دیگر نمیتوان متوقف کرد. به نظرم اگر دکتر مختاری بتوانند با توجه به مشکلات نقدینگی این توسعه زیرساختی را تکمیل نمایند، شاهد پیشرفت بیشتر شهر آفتاب خواهیم بود.