چرا فرهنگیان از آموزش و پرورش فراری اند

کمبود معلم برطرف شد؟

محمد وحیدی، نماینده بجنورد و عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به ادامه روند کمبود معلم در مدارس گفت: اخیرا مجلس مصوبه‌ای داشت که چون آموزش‌وپرورش امر حاکمیتی است، به تعداد نیروهای خروجی شامل نیروهای بازنشسته، انصراف از کار یا خرید خدمات بتواند در قالب ماده ۲۸ و ورودی به دانشگاه فرهنگیان، نیرو جذب کند. این موضوع فرصت خوبی را ایجاد کرد که حداقل آموزش‌وپرورش بتواند کمبود نیروی انسانی‌اش را در سنوات آینده جبران کند.

او ادامه داد: چون آموزش‌وپرورش بنا بر اقدامی که قبلا دولت می‌کرد، در چارچوب همان مجوزهای سالانه نیرو جذب می‌کرد، در عمل در ۱۰ سال گذشته با کمبود نیرو روبه‌رو می‌شدیم. با مصوبه اخیر مجلس بحث کمبود نیرو در آموزش‌وپرورش حل می‌شود. اما مشخص است که آموزش‌وپرورش با شرایطی که در مصوبات شورای عالی آموزش‌وپرورش وجود دارد یعنی ساختارهای مدارس که تعریف شده، درجه‌بندی مدارس و سطح‌بندی مدارس با کمبود قریب به ۲۰۰ هزار نیرو روبه‌رو است و این نیروها شامل معلم، مدیریت کارگاه‌ها یا همان استاد‌کاران، هنرآموز، سرپرست بخش‌ها، سرپرست خوابگاه‌ها، مربی بهداشت و سلامت مدارس، نیروهای خدمتگزار، مشاورین مدرسه و معاونین اجرایی است.

این عضو کمیسیون آموزش‌وپرورش تصریح کرد: فرصت‌ها در آموزش‌وپرورش برای تامین این نیروها اندک بوده و امسال برای نخستین بار در حوزه معلمان پرورشی بعد از ۱۰ سال مجوز داده می‌شود که آموزش‌وپرورش نیرو بگیرد. این نگاه باید در مجموعه دولت ایجاد شود که آموزش‌وپرورش به نسبت تعداد بازنشسته با توجه به افزایش تعداد دانش‌آموزان در مدارس دولتی در سال اخیر بتواند سهم خودش را از استخدام سالانه برابر بازنشستگان و خروجی‌ها بگیرد و کمبود نیرویش برای همیشه رفع شود .وحیدی به چرایی کمبود معلم اشاره و اظهار کرد: دلیل کمبود معلم، خروج نیرو و بازنشستگی بالا و عدم تامین نیرو و جذب نیرو به موقع است که کمبود را در آموزش‌وپرورش انباشته کرده و مهم‌ترین بحرانی که چالشی است و در سال تحصیلی با آن روبه‌رو بودیم، کمبود نیروی آموزش‌وپرورش در کلاس‌های درس بود.

او در خصوص میزان کمبود معلم، گفت: آمار را باید آموزش‌وپرورش اعلام کند و آمار ابتدای سال تحصیلی را ۷ مهر ماه اعلام کردیم که ۲۳هزار کلاس درس فاقد معلم بود. اما با تامین و فرستادن معلمان خرید خدمات به کلاس‌ها و استخدام‌هایی که انجام شد باید آمارها را از وزارت آموزش‌وپرورش گرفت البته هنوز با کمبود نیرو در کلاس‌های درس روبه‌رو هستیم.

این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات، با اشاره به استفاده از بازنشستگان برای جبران کمبود معلم خاطرنشان کرد: با به‌کارگیری بازنشستگان در آموزش‌وپرورش و با توجه به شرایطی که در حال حاضر اعمال می‌شود، موافق نیستم. ترجیحا باید از نیروهای فارغ‌التحصیل جدید و کسانی‌که از طریق آزمون وارد آموزش‌وپرورش می‌شوند و نیروهای موجود آموزش‌وپرورش استفاده کرد. ممکن است که به‌کارگیری بازنشستگان برای شرایط بحرانی و برای برخی از مواقع یک ضرورت باشد، اما نباید به عنوان یک راهبرد در آموزش‌وپرورش مورد استفاده قرار گیرد. وحیدی یادآور شد: به‌کارگیری بازنشستگان یعنی کسی که بیش از ۳۰ سال در کلاس‌های درس کار کرده و با دانش‌آموزان تفاوت بین نسلی دارد و از سوی دیگر این افراد انرژی و حوصله لازم را در کلاس نخواهند داشت.

قانون استخدام نیروهای بومی اجرا نشد

همچنین معین‌الدین سعیدی، نماینده چابهار و عضو کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: در اوایل مهر بر مبنای گفته اعضای کمیسیون آموزش ۲۳ هزار کلاس بدون معلم داشتیم که این موضوع به‌شدت نگران‌کننده بود. وزارت آموزش‌وپرورش به این مساله ورود کرد و تعدادی از دانشجو معلم‌ها را به کار گرفتند تا بخشی از کمبود معلم پوشش داده شود. اما در آزمون‌های استخدامی بعضا شاهد بودیم شرط بومی بودن رعایت نشد مخصوصا در استانی مانند سیستان و بلوچستان که از مشوق‌های قانون جوانی جمعیت بی‌بهره است و متاسفانه بچه‌های توانمند ما نتوانستند از ضرایب مربوط به این قانون بهره‌مند شوند.

بنابراین افراد دیگری به‌جای آنها آمدند که این افراد نیز بعدا با استفاده از همین قانون خودشان را منتقل می‌کنند و در عمل کمبود معلم ادامه پیدا خواهد کرد و شرایط وخیم‌تر خواهد شد. او تاکید کرد: ما تاکنون هیچ برنامه اجرایی و عملیاتی از سوی وزارت آموزش‌وپرورش برای جبران کمبود معلم ندیدیم و از طرفی تعهداتی که در خصوص تبدیل وضعیت معلمان مهر‌آفرین و همچنین معلمان خرید خدمات هم تا این لحظه اجرایی نشده و این عزیزان که عمده بار مسوولیت آموزش در مناطق محروم را دارند؛ در عمل تا این لحظه نتوانستند برای تبدیل وضعیتشان کاری انجام دهند.

این نماینده مجلس با اشاره به استفاده از بازنشستگان برای جبران کمبود معلم خاطرنشان کرد: با توجه به کمبود معلم و همچنین با توجه به اینکه سازمان اداری و استخدامی برنامه و راهبرد مشخصی ندارد، چاره‌ای جز استفاده از معلمان بازنشسته وجود ندارد .سعیدی‌ ادامه داد: استفاده از معلمان بازنشسته حتما مشکل ایجاد می‌کند اما تبعات آن کمتر از این است که یک کلاس فاقد معلم باشد.

غیر‌انتفاعی‌ها بر بازنشستگان اولویت دارند

مجتبی ذوالنوری، نایب‌رئیس مجلس گفت: برای جلوگیری از مواجهه با کمبود معلم باید دولت سیاستگذاری لازم را انجام می‌داد، آموزش‌وپرورش باید از قبل پیگیر می‌شد و سازمان امور اداری و استخدامی باید برای اینها سهمیه ببیند تا آموزش‌وپرورش بتواند نیرو جذب کند. ما دو راه برای جذب معلم داریم یک راه دراز‌مدت است که مقام معظم رهبری هم بر آن تاکید کردند که از طریق دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی این اتفاق بیفتد. یک راه موقت و کوتاه مدت هم داریم و درحال حاضر نهضتی‌ها، پیش‌دبستانی‌ها و غیر‌انتفاعی‌ها که معلمان خوبی هستند و در کشور خدمت کردند هم دولت با تعیین تکلیفشان می‌تواند بخشی از نیاز واقعی‌اش را حل کند‌.

او ادامه داد: به هر حال یک معلم نهضتی، غیرانتفاعی و پیش‌دبستانی که با عضویت‌های متزلزل عمر و شیره جانشان را در اختیار آموزش‌وپرورش گذاشتند، از انصاف به دور است که تا آخر خدمتشان بلاتکلیف بمانند. آموزش‌وپرورش باید ورود پیدا کند و این عزیزان را تعیین تکلیف کند. کسی که ۲۲سال حق‌التدریسی و خرید خدمت بوده امید و انگیزه ندارد و آینده‌اش هم به خطر می‌افتد. نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی‌ با اشاره به جلسه مجلس با مسوولان آموزش‌وپرورش برای حل کمبود معلم، تاکید کرد: آن جلسه در رفع کمبود معلم تاثیر داشته و در حال حاضر هم پیگیری می‌کنیم تا از گروه‌های خرید خدمتی، نهضتی‌ها، پیش‌دبستانی‌ها و غیر‌انتفاعی‌ها استفاده شود. ذوالنوری با اشاره به به‌کارگیری معلمان بازنشسته، اظهار کرد: این سیاست برای رفع مشکل موقت اشکالی ندارد، اما تا زمانی‌که ما قشر جوان در نوبت و بلاتکلیف داریم به‌جای اینکه بازنشستگان ۶۵-۶۰ ساله را به‌کار بگیریم از جوانان استفاده کنیم تا مشکلاتمان حل شود. اما اگر الان مشکل داریم می‌توانیم‌ به ناچار و موقت از بازنشستگان استفاده کنیم.