رتبه بندی رتبه بندی | فرهنگیان | آموزش و پرورش | رتبه بندی فرهنگیان
اعمال تغییر در روند رتبه بندی فرهنگیان / معیشت فرهنگیان متحول می شود؟
آیین‌نامه ارتقا بعد از بررسی و تصویب هیات‌ممیزه آموزش‌و‌پرورش به دولت می‌رود و پس از تصویب هیات دولت لازم‌الاجرا‌ست
رتبه بندی معلمان به منظور ارزیابی عملکرد آنها و تشویق به بهبود عملکرد و ارتقای کیفیت آموزش و پرورش انجام می شود. این رتبه بندی می تواند به عنوان یک ابزار ارزیابی و مقایسه عملکرد معلمان در یک سطح مشخص از آموزش و پرورش استفاده شود و به مدیران و سیاستگذاران در تصمیم گیری های مربوط به ارتقای معلمان و توسعه سیاست های آموزشی کمک می کند. هدف اصلی این رتبه بندی، بهبود کیفیت آموزش و پرورش و افزایش عملکرد معلمان است.
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با اشاره به اصلاحات جدید در آیین‌نامه ارتقای رتبه‌بندی معلمان گفت این اصلاحات سبب ایجاد انگیزه و رقابت برای ارتقای کیفیت معلمان و نظام آموزشی می‌شود.
علی محبی درباره تغییرات آیین‌نامه جدید رتبه‌بندی معلمان (ارتقا) نسبت به آیین‌نامه قبلی (استقرار) گفت: «آیین‌نامه اولیه، مرحله استقرار و اجرای رتبه‌بندی بود و آیین‌نامه جدید، مرحله ارتقای رتبه‌بندی است و کار کم‌نظیر و بزرگی برای تدوین آن صورت گرفته است.»
وی با بیان اینکه رتبه‌بندی اساتید دانشگاه ۱۰۰ سال است که اجرا می‌شود، اظهار کرد: «رتبه‌بندی معلمان ۱۰۰ سال نه اما بی‌شک آیین‌نامه جدید و مرحله ارتقای رتبه‌بندی معلمان در کمتر از ۵ سال شبیه همان آیین‌نامه رتبه‌بندی اساتید دانشگاهی به‌صورت متقن، علمی و محکم می‌شود.»
دولت‌های قبلی جرات اجرای رتبه‌بندی را نداشتند
محبی با بیان اینکه اجرای رتبه‌بندی، کار بسیار بزرگی بود که در دولت سیزدهم انجام شد و همواره آغاز، خیلی سخت است، خاطرنشان کرد: «رسیدگی به اعتراضات، خیلی سر‌و‌صدا نکرد و رتبه‌ها اصلاح شد و معوقه‌ها هم در حال پرداخت است. بنابراین شروع کار خیلی سخت است که در دولت‌های قبلی جرات ورود به آن را نداشتند اما وقتی می‌خواهید اصلاح کنید به مراتب آسان‌تر می‌شود.»
پایه شکل‌گیری شخصیت انسان در مدرسه است
وی با اشاره به بُعد اقتصادی رتبه‌بندی معلمان افزود: «معتقدم اهمیت کار معلم نه تنها کمتر از کار استاد دانشگاه نیست و چه بسا مهمتر هم هست؛ چون پایه شکل‌گیری شخصیت انسان در مدرسه است. کار استاد دانشگاه، تخصصی و علمی بوده و خیلی راحت‌تر از معلمی است که قرار است هویت کودک را شکل دهد چرا که مهمترین دوران شکل‌گیری تربیت و شخصیت فرد در مدرسه است.»
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش ادامه داد: «اهمیت کار معلم خیلی بالاتر است اما اینکه چرا حقوق معلمان به اندازه دانشگاه نیست این به مجلس و دولت برمی‌گردد که بنا به نوع کار، مقتضیات کشور، بودجه و سایر مسائل تصمیم می‌گیرند. کما اینکه اکنون هم تصمیم گرفته‌اند که درصدی از حقوق معلمان را با رتبه‌بندی شبیه‌سازی کرده‌اند.»
وی گفت: «چند چرخش اصلاحی و جدی در آیین‌نامه جدید رتبه‌بندی در راستای هدف اصلی یعنی ارتقای رضایت معلمان و در نهایت ارتقای کیفیت صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان صورت گرفته است.»
تنوع در مراجع ارزیابی معلم
محبی با اشاره به چرخش‌های اصلاحی در آیین‌نامه جدید اظهار کرد: «اول اینکه مراجع ارزیابی متنوع شده است. در آیین‌نامه قبلی، مدیر مدرسه، ارزیاب و بعضی حوزه‌های دیگر نظر می‌دادند در حالی که کیفیت کار معلم در کلاس درس باید سنجیده شود. بنابراین مراجع ارزیابی از قبیل خودارزیابی فرد مشمول، دانش‌آموز، خانواده و ظرفیت گروه‌های آموزشی در آیین‌نامه جدید پیش‌بینی شده است.»
وی افزود: «به این ترتیب، دانش‌آموزان نیز شبیه دانشجویان دانشگاه‌ها در مورد کیفیت تدریس معلمان نظر می‌دهند؛ پس معلمی موفق است که شوق یادگیری را در دانش‌آموزان ایجاد کند. تربیت مستلزم ارتباط است؛ بنابراین نمی‌توانیم نقش دانش‌آموزان و والدین را نادیده بگیریم. ارتباط و تعامل معلم با والدین به‌خصوص در دوره آموزش ابتدایی بسیار مهم است و در این راستا مراجع ارزیابی متنوع شده است.»
تنوع در ابزار ارزیابی معلم
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه ابزار ارزیابی هم در آیین‌نامه ارتقا متنوع شده است، گفت: «فقط استنادات (بارگذاری مدارک و مستندات) در آیین‌نامه جدید، مبنا نیست و به ابزارها با استفاده از مشاهده، آزمون، پوشه کار و استفاده از داده‌های نظرسنجی به عنوان ابزار ارزیابی جامعیت داده شده است. ارزیابان را در آیین‌نامه قبلی، سازمان اداری و استخدامی تعیین می‌کرد و آموزش می‌داد اما در طرح جدید از پیشکسوتان و افراد نخبه و قوی آموزش و پرورش استفاده می‌شود.»
محبی افزود: «برای قضاوت عادلانه و بدون سوگیری ترجیحاً از معلمانی که بازنشسته شده‌اند و فاصله چندانی هم با دوران خدمت آنها ایجاد نشده و هنوز با آموزش و پرورش ارتباط دارند استفاده می‌شود. بهترین‌ها و کارکشته‌ترین‌ها انتخاب می‌شوند تا در دانشگاه فرهنگیان طی فرآیندی که طراحی شده، آموزش ببینند و ارزیاب شوند. همچنین ارزیابان از محل خودشان نباشند که همکاران را بشناسند بلکه در محل، منطقه و شهرستان دیگری باشند که شائبه سوگیری وجود نداشته باشد.»
اختصاص مرتبه علمی هر ۴ سال یک بار؛ پایه علمی هر سال
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش گفت: «یکی دیگر از موارد اصلاحی این است که همزمان با رتبه‌بندی که هر ۴ سال یک بار برای معلمان انجام می‌شود و باعث می‌شود معلمان، انگیزه لازم را از این ارتقا تا رتبه‌بعدی نداشته باشند، همانند اعضای هیات علمی به‌صورت سالانه ارزیابی صورت پذیرد و هر سال به معلمان، یک پایه تعلق گیرد. همانطور که بخشی از حقوق اساتید دانشگاه مربوط به مرتبه علمی و بخشی مربوط به پایه علمی است. مرتبه علمی هر ۴ سال یک بار و پایه علمی هر سال است.»
وی افزود: «در اینجا هم متناسب با ارزیابی سالیانه پیش‌بینی کرده و پیشنهاد داده‌ایم که معلمان هر رتبه‌ای که گرفته‌اند، سال بعد پایه‌ها به پایه‌های قبلی اضافه می‌شود یعنی هر سال ارزیابی شوند و هر سال پایه علمی بگیرند و مجموع ارزیابی ۴ سال‌شان رتبه بعدی را رقم بزند.»
محبی اضافه کرد: «در این صورت برای بارگذاری مستندات اذیت نمی‌شوند؛ چون هر کاری که در یک سال انجام داده‌اند، ثبت شده و فقط دغدغه ثبت مدارک سالی را دارند که مشغول فعالیت هستند.»
بیش از ۱۰ تغییر اساسی در آیین‌نامه جدید رتبه‌بندی معلمان پیش‌بینی شده است
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه نگاه در آیین‌نامه قبلی از بالا به پایین بود اما در آیین‌نامه جدید از پایین به بالا و بالا به پایین در رفت و برگشت و تعامل است، اظهار کرد: «چرخش بعدی این است که مدرسه و معلم احساس نکند که از بالا به او نگاه می‌کنند بلکه کارها با مشارکت معلم و مدرسه پیش برود.»
وی خاطرنشان کرد: «در مجموع بیش از ۱۰ چرخش اساسی را در آیین‌نامه جدید پیش‌بینی کرده‌ایم که فرآیندهایش را طی می‌کند. مواردی را عرض کردم و برخی نیز چون در دست بررسی است و شاید دچار تغییر شود بعدا اعلام خواهیم کرد. در مجموع ۱۰ چرخش اتفاق افتاده است و امیدواریم به‌زودی در هیات‌ممیزه وزارت آموزش و پرورش بررسی شود.»
محبی با بیان اینکه آیین‌نامه جدید باید بعد از بررسی و تصویب هیات‌ممیزه به هیات دولت برود و پس از تصویب هیات دولت لازم‌الاجرا است، اظهار امیدواری کرد که ان‌شاءالله آیین‌نامه جدید تا پایان سال عملیاتی شود.
نظر شما