پشت پرده مانع تراشی در واردات خودرو / گره کور بازار خودرو باز می شود؟

وعده‌های پوچ مسئولان در خصوص واردات خودرو و بحث بر سر تامین ارز در این زمینه، بازار خودرو را با التهابی مداوم رو به رو کرده است. بیشتر کارشناسان و متخصصان این حوزه بر این باورند که بنا بر تجربه سال‌های گذشته، اصولا تعادل‌بخشی به بازار بدون برقراری واردات ممکن نیست.

با ادامه نگرانی‌ها در خصوص واردات خودرو، وزیر صمت اعلام کرد که واردات تا دو سال آینده ادامه خواهد داشت، از طرفی دیگر رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور متذکر شد که تخصیص ارز به واردات خودرو به صرفه نیست.

برای بررسی عملکرد ضعیف دولت در بحث واردات خودرو در ابتدا به سراغ یکی از اعضای کمیسیون صنایع مجلس رفته و به مصاحبه با وی پرداختیم.

الهویردی دهقانی عضو کمیسیون صنایع مجلس در مصاحبه با تیتر کوتاه در خصوص شرایط حاکم بر واردات خودرو بیان کرد: با توجه به شرایط ایجاد شده در بازار خودرو، قیمت خودرو در حال متعادل شدن است. اگر این روند ادامه پیدا کند، شرایط بهتر خواهد شد. در این صورت هم نیاز بازار پاسخ داده می‌شود و هم جلوی گرانی خودرو گرفته خواهد شد. همچنین مسیر به روز رسانی تولیدات خودروسازان هموار می‌شود.

واردات خودرو، باری سنگین بر دوش مردم

الهویردی دهقانی در پاسخ به سوال خبرنگار تیتر کوتاه مبنی بر علت عملکرد ضعیف دولت در بحث واردات خودرو گفت: شروع جریان واردات خودرو مهم است، زیرا سال‌های گذشته در خصوص موضوع واردات خودرو در ابتدا تصمیماتی گرفته شد اما به مرحله اجرا نرسید و نتیجه آن هم افزایش فشار مضاعف بر دوش مردم و مسئولان بود، بنابراین مهم این است که موانع واردات خودرو کنار بروند و به سمت اتخاذ تصمیم‌های درست و عادلانه حرکت شود.

عضو کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی در رابطه با عدم تخصیص ارز کافی به واردات خودرو توضیح داد: در زمینه واردات خودرو هم افرادی وجود دارند که راضی به محقق شدن این مسئله نیستند و میخواهند دستشان همیشه در جیب مردم باشد. البته اگر موضوع واردات خودرو عادی‌سازی شود، تامین ارز نیز راحتتر صورت می‌گیرد.

هفته گذشته، داود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در همایش اقتصاد ایران گفت: تخصیص ارزهای کشور به موضوع واردات خودرو به صلاح نیست. حال این سوال مطرح می‌شود که این مسئله به صلاح چه کسانی یا کدام بخش از جامعه نیست؟

دهقانی در پاسخ به این سوال بیان کرد: نظر نمایندگان مجلس در خصوص واردات خودرو همان است که از قبل اعلام شده و دولت باید اجرا کند و سازمان برنامه و بودجه هم می‌بایست همراهی کن در واقع واردات خودرو لایحه‌ای بود که دولت به مجلس داده است و باید از آن تبعیت شود.

در ادامه به سراغ دبیر انجمن واردکنندگان خودرو رفتیم و علت وضعیت نابسامان واردات خودرو را از وی جویا شدیم.

مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در مصاحبه با تیتر کوتاه پیش‌بینی خود نسبت به واردات خودرو در سال آینده را اینگونه بیان کرد: آنچه که در رابطه با واردات خودرو تا پایان سال قول داده بودند، بعید می‌دانم که محقق شود. برای سال آینده اگر دولت ارز تخصیص بدهد، واردات خودرو اتفاق خواهد افتاد، اما اگر با همین شیوه که درحال‌حاضر واردات خودرو را دنبال می‌کنند، بخواهند ادامه دهند، احتمالش نیست که به واردات ۵۰ هزار خودرو برسیم. روند واردات درحال‌حاضر بسیار کند و سست است و بیشتر به جای آنکه گره از کار بازار باز کند، بر مشکلات بازار اضافه می‌کند، به این علت که آنقدر به صورت محدود خودرو وارد می‌شود که خودروهای وارد شده به مدل‌های تک و خاص تبدیل می‌شوند و هرکس یکی از این خودروها را بتواند به‌دست آورد، سود زیادی خواهد برد.

ضعف دولت در بازارگردانی خودرو

دادفر در ادامه اضافه کرد: به علاوه نحوه قیمت‌گذاری برای خودروهایی که تا کنون وارد شده است، فکر نمی‌کنم که قیمت‌گذاری درستی بوده باشد. حداقل به نفع مردم و با هدف کاهش قیمت بازار نبوده است. دولت می‌بایست به عنوان بازار گردان به نحو دیگری عمل می‌کرد و قیمت‌گذاری و واردات خودرو را به شکل دیگری مدیریت می‌کرد که عرضه انبود خودروهای وارداتی می‌توانست التهاب بازار را کاهش دهد، اما متاسفانه هنوز به چنین نقطه‌ای نرسیده است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا واردات خودرو فقط دچار چالش تخصیص ارز است یا خیر، توضیح داد: بخش اعظم چالش‌های واردات خودرو مربوط به تخصیص ارز است، یعنی ارز آنچنان که باید و شاید به واردات خودرو تخصیص داده نمی‌شود، بنابراین به تعداد بسیار کمی خودرو وارد می‌شود. نکته بعدی این است که قرار بود واردات خودرو برای همه آحاد مردم آزاد شود، یعنی تمامی مردم بتوانند در صورت نیاز و تمایل در واردات خودرو سهیم باشند و خودرو وارد کنند، اما چیزی درحال‌حاضر شاهد آن هستیم این است که واردات خودرو فقط در اختیار یک سری از شرکت‌ها است با این عنوان که می‌خواهند خدمات پس از فروش ارائه دهند.

دولت، بی‌خیال واردات خودرو شود

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در خصوص ماهیت تخصیص ارز به واردات خودرو عنوان کرد: به اعتقاد من، تخصیص ارز به واردات خودرو درست نیست. نظر من این است که دولت باید دستش را از واردات خودرو کوتاه کند، ارز هم اختصاص ندهد، یا با ارز خود مردم ( بدون انتقال ارز) واردات خودرو انجام شود یا اینکه از ارز با منشا خارجی استفاده شود. منظور ار ارز با منشا خارجی، ارز حاصل از صادرات کالاهای ایرانی و نفت و محصولات پتروشیمی نیست، بلکه ارزی است که توسط ایرانیان خارج از کشور به‌دست آورده شده است. به بیان ساده تر در این حالت ما نه تنها ارز بری نداریم بلکه ارز را به صورت یک کالا وارد می‌کنیم. در چنین حالتی قدرت پول نیز افزایش پیدا می‌کند.

مهدی دادفر در ادامه افزود: البته درحال‌حاضر وقتی دولت ارز کافی به واردات خودرو تخصیص نمی‌دهد به این علت است که ارزی برای تخصیص ندارد و مجوز واردات همان تعداد محدود خودرو هم به عده‌ای مشخص داده می‌شود که در نتیجه شاهد قیمت‌های سرسام آور تعداد خودروهای اندک وارداتی هستیم. یعنی این خودروها ۲.۵ تا ۳ برابر از ارزش واقعی ارزیشان بیشتر قیمت‌گذاری می‌شوند. این روش به تنظیم بازار کمک نخواهد کرد.

پشت پرده مانع تراشی در واردات خودرو

وی در پاسخ به سوال تیتر کوتاه در رابطه با تاثیر واردات خودرو بر بازار گفت: واردات خودرو تا کنون نه تنها بر کاهش قیمت خودرو در بازار داخلی اثر مثبتی نداشته بلکه باعث افزایش قیمت‌ها نیز شده است که دلیلش بی‌تدبیری در انجام عملیات واردات خودرو است. مجلس در بحث واردات خودرو کاری را که باید انجام داده است، به این معنی که واردات خودرو به یک قانون و حق مسلم مردم تبدیل شده است، حال اینکه دولت از این فرصت قانونی چطور به نفع مردم، برای افزایش رفاه مردم و در جهت کاهش قیمت خودرو استفاده کند، بحثی مهم است که تاکنون عملکرد مثبتی نداشته است. شاید هم این روند هدفمند باشد، زیرا اگر واردات خودروهای نو و دست دوم توسط همه مردم انجام شود، چطور خودرویی که ۴۰۰ میلیون هم ارزش ندارد را با قیمت دو برابری به فروش برسانند؟

در پایان دبیر انجمن واردکنندگان خودرو یادآور شد: امیدوار هستیم که دولت به این سطح از فکر و استراتژی برسد که خودرو کالای سرمایه‌ای نیست و باید از حالت سرمایه‌ای خارج شود و دولت برای اینکه تولید و صنعت خودرو را حفظ کند، نباید باعث از بین رفتن آمال و آرزوهای مردم شود. داشتن یک خودروی خوب، ایمن و ارزان قیمت، حق همه مردم است.