اعلام غیررسمی آمار مربوط به متغیرهای پولی / خاندوزی آمار اشتباه اعلام کرده است؟

تولید در ایران نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می‌کند. این کشور با منابع طبیعی غنی و نیروی کار متخصص، بخش‌های مختلف صنعتی و کشاورزی را در بر می‌گیرد. صنعت نفت و گاز ایران از منابع اصلی درآمدی کشور است، اما تلاش‌های اخیر برای توسعه صنایع دیگر نظیر خودروسازی و صنایع پتروشیمی نیز در جهت تنوع اقتصادی انجام شده است. تحریم‌های بین‌المللی و عوامل دیگر می‌توانند تأثیر گذار بر تولید در ایران باشند.

وزیر اقتصاد امروز در حاشیه جلسه هیات دولت رشد ۹ ماهه نقدینگی امسال را ۲۶ درصد اعلام کرده است. اما چنانچه این عدد صحیح باشد، رشد ماهانه نقدینگی در آذر ماه حدود ۹ درصد بوده است. با توجه به بررسی های صورت گرفته به نظر نمی‌رسد عدد اعلام شده خاندوزی از رشد ۹ ماهه نقدینگی صحیح باشد.

بانک مرکزی که متولی انتشار آمارهای اقتصادی از جمله متغیرهای پولی بوده، آخرین گزارشی که از متغیرهای پولی (نقدینگی، پایه پولی و ...) را بر روی تارنمای خود منتشر کرده مربوط به شهریور امسال است و آمار مربوط به ماه‌های پاییز در میان سخنان مسئولان و در محافل و نشست‌های خبری درز کرده که آن هم به صورت ارقام حدودی و نه دقیق، بیان شده است.

در همین راستا احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد نیز امروز در حاشیه جلسه هیات دولت با اشاره به موضوع مهار رشد افسارگسیخته نقدینگی، رقم رشد نقدینگی جدیدی را بیان کرد که مناقشه برانگیز بود.

رشد نقدینگی در آذر امسال چند است؟

خاندوزی اظهار کرد: متاسفانه در کشور ما هم به دلیل کم انضباطی های پولی و مالی که در گذشته وجود داشته است با رشد افسار گسیخته نقدینگی مواجه شدیم که این عدد از ۳۹ در سال ۱۴۰۰ به ۳۱ در سال ۱۴۰۱ و ۲۶ در ۹ ماهه اول سال ۱۴۰۲ در جهت انضباط بخشی کاهش پیدا کرده است.

اگر سخن خاندوزی را مبنای رشد ۹ ماهه نخست نقدینگی در امسال (پایان آذر ماه نسبت به ابتدای سال) قرار دهیم، حجم نقدینگی در پایان آذر ماه برابر با ۷ هزار و ۹۸۵ همت خواهد بود. بر همین اساس رشد نقطه‌به‌نقطه این متغیر تورم ساز در پایان آذر ماه عدد ۳۵.۲ درصدی را نشان می‌دهد؛ این در حالیست که رشد نقطه به نقطه نقدینگی در پایان آبان ماه ۲۶.۲ درصد بوده است.

محاسبات نشان می دهد چنانچه رشد ۹ ماهه نقدینگی بر اساس گفته خاندوزی ۲۶ درصد باشد، رشد ماهانه این متغیر پولی در آذر حدود ۹ درصد بوده که این رقم برای رشد یکماه بعید به نظر می‌رسد.

بنابراین می توان گفت رقم اعلامی وزیر اقتصاد مربوط به رشد ۹ ماهه نخست امسال صحیح نباشد و احتمالا منظور خاندوزی از رشد ۲۶ درصدی، رشد نقطه به نقطه نقدینگی در پایان آذر بوده است.

در همین راستا اگر مبنای سخن خاندوزی را رشد نقطه‌به‌نقطه (پایان آذر ماه امسال نسبت به پایان آذر ۱۴۰۱) قرار دهیم، رقمی که اینبار برای نقدینگی در پایان آذر ماه به دست می‌آید برابر با ۷ هزار و ۴۴۱ همت است که این رقم در مقایسه با اسفند ماه سال گذشته، رشد ۹ ماهه ۱۷.۴ درصد را نشان می‌دهد

یک منبع مطلع به اکوایران گفته رشد در ۹ ماهه نخست امسال حدود ۱۸ درصد برآورد شده که با استناد به این رقم می‌توان گفت رشد ۱۷.۴ درصدی محاسبه شده با سخن خاندوزی (با فرض اینکه رقم اعلامی رشد نقطه‌به‌نقطه بوده است) مطابقت دارد و وزیر اقتصاد به اشتباه عنوان «رشد نقدینگی در ۹ ماهه اول سال ۱۴۰۲» را به کار برده است.

در مجموع با استناد به آمار و ارقام مورد اشاره می‌توان گفت نقدینگی در پایان آذر ماه امسال به حدود ۷ هزار و ۴۴۰ همت رسیده که نسبت به آذر ماه سال گذشته ۲۶.۲ و نسبت به پایان اسفند سال گذشته ۱۷.۴ درصد افزایش یافته است. البته با توجه به اینکه جزئیات ترازنامه بانک مرکزی در چند ماه گذشته منتشر نشده، ارقام به دست آمده حدودی است. بهتر است بانک مرکزی ارقام دقیق رشد کل های پولی را هرچه سریع تر در اختیار عموم و کارشناسان قرار دهد تا از این گمانه زنی ها نیز جلوگیری شود.