استراتژی مالیاتی دولت چهاردهم مشخص شد

در اجلاس مدیران مالیاتی، وزیر اقتصاد و رئیس سازمان امور مالیاتی بر مبارزه با فرار مالیاتی، تمرکز بر مالیات مؤدیان بزرگ و معافیت ۷۲درصد از مؤدیان خرد تاکید کردند. مقامات دولت چهاردهم همچنین شفاف‌سازی، حکمرانی داده‌ها و کنترل تورم را از اولویت‌های دولت چهاردهم دانستند.

طی روزهای گذشته عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد اعلام کرد که قرار است محمدهادی سبحانیان به‌عنوان رئیس سازمان امورمالیاتی به کار خود ادامه دهد. علاوه بر این وزیر اقتصاد و رئیس سازمان امور مالیاتی با حضور در اجلاس مدیران مالیاتی درباره برنامه دولت چهاردهم در زمینه سیاست‌های مالیاتی صحبت کردند. در این نشست سبحانیان از رشد درآمدهای مالیاتی در ۶ماه اول سال با وجود بی‌ثباتی اقتصادی خبر داد و تاکید کرد که مبارزه با فرارهای مالیاتی و تحقق بودجه از اهداف اصلی سازمان است. او به معافیت مالیاتی ۷۲درصد از مؤدیان خرد اشاره کرد و گفت تمرکز اصلی بر مالیات مؤدیان بزرگ است. همتی نیز به چالش فشار مالیاتی در دوران رکود پرداخت و بر شفاف‌سازی و حکمرانی داده‌ها برای کنترل تورم و بهبود فضای کسب‌وکار تاکید کرد. همچنین همتی در این نشست اعلام کرد که مهم‌ترین برنامه وزارت اقتصاد در دولت چهاردهم ایجاد حکمرانی داده است و باید از این فرصت تاریخی همراهی و همدلی رئیس‌جمهور استفاده کنیم. اگر این کار را انجام دهیم در کنترل تورم، نرخ ارز، توسعه و واقعی کردن تامین بودجه به ما کمک می‌کند.

تصویر وصول مالیات

عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد اعلام کرد که قرار است محمدهادی سبحانبان به کار خود به‌عنوان رئیس امور مالیاتی ادامه دهد. همتی در این‌باره گفت: «آقای سبحانیان از دانشجویان بنده در دانشگاه بود و شاهد تلاش‌های وی در سازمان امور مالیاتی بودم. اخیرا فردی اطلاع داد که سبحانیان درباره اظهاراتم توییتی علیه بنده زده که گفتم کار خوبی کرده که حرف‌های خود را درباره اظهاراتم بیان کرده است.» علاوه بر این روز گذشته وزیر اقتصاد و رئیس سازمان امور مالیاتی با حضور در اجلاس مدیران مالیاتی درباره برنامه دولت چهاردهم در زمینه سیاست‌های مالیاتی بیان کردند. محمدهادی سبحانیان در این نشست درباره عملکرد این سازمان توضیحاتی ارائه داد و گفت: «در ۶ماه ابتدای امسال رشد درآمدهای مالیاتی به اندازه سال گذشته بوده درحالی‌که وضعیت کشور در ۶ماه ابتدای سال چندان باثبات نبود. بخش عمده‌ای از کار ما در ۶ماه دوم باقی مانده و متعهد هستیم به تعهدات خود در بودجه عمل کنیم. مبارزه با فرارهای بزرگ مالیاتی و وصول مالیات‌ها از اهداف ما است که امیدواریم محقق شود.»

پرهیز از فشار بر دهک‌های میانی

بررسی هزینه‌کرد دهک‌های مختلف درآمدی در سال۱۴۰۲ نشان می‌دهد که در شرایط فعلی تنها چند صدک بالای جامعه از نوسانات اقتصادی در امان هستند. یکی از نکات قابل توجه آن است که جمعیت قابل توجهی از افرادی که در دهک‌‌های میانی هستند، حقوق‌بگیر بوده و در برابر نوسانات اقتصاد کلان و تورم‌های بالا آسیب‌پذیر هستند. ازآنجاکه وصول مالیات افراد حقوق‌بگیر برای دولت بسیار ساده‌تر از کسب‌وکارها است، مالیات این افراد به‌صورت دقیق وصول می‌شود. عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد نیز در نشست مذکور به این مساله پرداخت و گفت: « نمی‌شود ۸دهک روز به روز وضعشان بدتر شود و ۲۰درصد وضعشان بهتر شود و در عین حال ما فشار مالیاتی را بر ۸دهک بیاوریم.» محمدهادی سبحانیان نیز درباره فشار مالیاتی بر اقشار ضعیف جامعه گفت: «در حال حاضر حدود ۷۲درصد از مؤدیان خرد مالیاتشان صفر بوده و در مواردی کمتر از ۲۰میلیون تومان است. در واقع تمرکز ما بر مؤدیان بزرگ است. باید از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان و ظرفیت بخش خصوصی برای پیشبرد اهداف سازمان استفاده کنیم.»

فشار مالیاتی در زمان رکود

در سال‌های گذشته یکی از انتقادات واردشده به سیاست‌های مالیاتی دولت، فشار برای دریافت مالیات در شرایط رکود بوده است. در این ایام تحریم‌های اقتصادی و تورم‌های بالا دست به دست هم دادند و تاثیرات منفی قابل توجهی بر درآمدزایی بسیاری از کسب‌وکارهای فعال در داخل کشور گذاشتند. در این شرایط بسیاری معتقد بودند که دولت در ابتدا موظف است که ثبات را به اقتصاد برگرداند، تورم را مهار کند و سپس به اخذ مالیات از کسب‌وکارها بپردازد. از سوی دیگر همزمان با کاهش درآمدهای نفتی، دولت از هزینه‌های خود نکاسته و صرفا با افزایش درآمدهای مالیاتی سعی در تامین هزینه‌های خود کرده است. عبدالناصر همتی در نشست مذکور به این مساله اشاره کرد و گفت: «بعضا می‌گویند در شرایط رکود چرا فشار مالیاتی می‌آورید؟ بنده این را قبول دارم. ما فشار مالیاتی را به تولید می‌آوریم. مستند و مستدل بودن ادعای مالیاتی خیلی مهم است و باید رضایت ارباب رجوع جلب شود. ما نمی‌خواهیم مالیات خلاف حق بگیریم. ما قصد داریم مالیات قانونی را اخذ کنیم. اگر غیر از این باشد مردم از سازمان امور مالیاتی دلزده می‌شوند.» او همچنین درباره سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی بیان کرد: «سهم مالیات نسبت به تولید ناخالص داخلی خیلی پایین است؛ درحالی‌که قرار بود بالا برود، اما کاهش پیدا کرد. پیشنهاد شد سالانه یک درصد این رقم افزایش یابد و بتوانیم در یک فرآیند بلندمدت این رقم را به ۱۰درصد برسانیم.»

در مسیر حکمرانی داده

ثبت دقیق اطلاعات و هوشمندسازی مالیات‌ستانی یکی از مهم‌ترین راه‌های شفاف شدن مراحل دریافت مالیات و همچنین جلوگیری از فرار مالیاتی است. همتی با اشاره به اهمیت حکمرانی داده گفت: «مهم‌ترین برنامه بنده در دولت چهاردهم ایجاد حکمرانی داده است و باید از این فرصت تاریخی همراهی و همدلی رئیس جمهور استفاده کنیم. اگر این کار را انجام دهیم در کنترل تورم، نرخ ارز، توسعه و واقعی کردن تامین بودجه به ما کمک می‌کند. همه اینها وابسته به این است که ما مالیات ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم را اجرایی کنیم.» سبحانیان نیز در این نشست با اشاره به هوشمند‌سازی نظام مالیاتی گفت: «ما وارد سازمان شدیم که این موارد را دنبال کنیم. این هم به بهبود فضای کسب‌وکار منجر می‌شود و هم منابع حقه دولت را وصول می‌کند.»