تنفس مصنوعی یارانه‌ای به فقرا
ضریب جینی در سال ۱۴۰۱ کاهش یافت و به ۰.۳۸۷۷ رسید. روند ۳۸ ساله این شاخصِ نابرابری درآمدی نشان می‌دهد که عمدتا کاهش ضریب جینی به دلیل اعطای یارانه‌های حمایتی به دهک‌های نیازمند بوده است.
آخرین گزارش مرکز آمار از بودجه خانوار نشان می‌دهد که ضریب جینی که شاخصی برای نشان‌دادن اختلاف طبقاتی و نابرابری درآمد است، کاهش یافته و به 0.3877 در سال 1401 رسیده است. روند 38 ساله ضریب جینی نشان می‌دهد که پایین‌ترین سطح این شاخص در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 ثبت شده است که به دلیل اجرای طرح هدفمندسازی یارانه‌ها بوده است. عمده کاهش‌های ضریب جینی در سال‌های بعد از دهه هشتاد به دلیل اعطای یارانه‌ها با اهداف مختلف بوده است. بنظر می‌رسد علت کاهش این شاخص در سال 1401 نیز اعطای یارانه‌های معیشتی 300 و 400 هزار تومانی به خانوارهای نیازمند با هدف جبران آثار حذف ارز ترجیحی باشد.
یکی از شاخص‌های مهم اقتصادی برای سنجش نابرابری درآمدی، ضریب جینی است. این ضریب عددی بین صفر و یک است و هر چه به یک نزدیک‌تر باشد نشانگر اختلاف طبقاتی بیشتر و هر چه به صفر نزدیک‌تر باشد به معنی نابرابری کمتر است.
البته کاهش ضریب جینی الزاما به معنای کاهش اختلاف طبقاتی نیست؛ چون اگر کل جامعه با هم فقیرتر شوند اختلاف طبقاتی کاهش یافته و ضریب جینی کم می‌شود. همچنین ممکن است نحوه توزیع درآمد بین دهک‌ها و اقشار مختلف جامعه تغییر کند اما ضریب جینی ثابت بماند چون این امکان وجود دارد که موقعیت دهک‌ها و خانوارها در جامعه طوری جابجا شود که تغییر آن‌ها در ضریب جینی منعکس نشود.
نظر شما