مصرف سوخت | جایگاه سی ان جی | بنزین
اجاره این جایگاههای سوخت به نیم میلیون رسید / وضعیت بحرانی بنزین در کشور
طبق گزارش‌ها از انجمن سی ان جی کشور، شهرداری‌ها برای جایگاههای CNG خود اجاره‌های نجومی می‌گیرند.
در سال‌های گذشته برای ایجاد استقلال در مصرف سوخت، دولت به فکر جایگزینی گاز فشرده (CNG) به جای بنزین، افتاد تا حدودی میزان مصرف بنزین را کاهش دهد. از طرفی دیگر هدف دولت از این اقدام، ایجاد اشتغالزایی در کشور بود اما درحال‌حاضر با توجه به رقم بالای اجاره جایگاههای CNG، گویا هدف اصلی از احداث این جایگاهها فراموش شده است.
شهرداری‌ها برای جایگاههای CNG خود اجاره‌های نجومی می‌گیرند حال آنکه به گفته نیکزاد عضو انجمن CNG فلسفه سرمایه‌گذاری دولت در واگذاری رایگان تجهیزات دولتی حل مشکل ناترازی بنزین و ارائه خدمات عمومی بود.
اجاره برخی از واحدهای CNG در تهران حسابی بالا رفته و در آستانه رسیدن به نیم میلیارد است. این واحدها که به گفته نیکزاد عضو انجمن سی ان جی کشور متعلق به شهرداری تهران است، معمولا حتی بالاتر از قیمت کارشناسی شده اجاره داده می‌شود. به عنوان مثال شهرداری برای جایگاه CNG حکیم و پایانه غرب هر کدام حدود ۳۰۰ میلیون تومان اجاره دریافت می‌کند.
عضو انجمن سی ان جی کشور می‌گوید: اما در حالی شهرداری‌ها اجاره‌ای بالاتر از نرخ قیمت‌گذاری شده از صاحبان CNG طلب می‌کنند که حتی حاضر نیستند بخشی از این درآمد را برای نوسازی جایگاهها یا نگهداری آنها استفاده کرده و حاضر به ارائه هیچ گونه خدماتی در این جایگاهها نیستند.
او با بیان اینکه برخی از شهرداری کشور حتی ۵ درصد از درآمد خود طی ۵ سال گذشته را هم صرف نگهداری ابنیه جایگاهها نکرده و کل اجاره را مستقیما به حساب درآمدی کل خودشان واریز می‌کنند، گفت: شرکت بهره بردار شناختی بر روی ابنیه ندارد و بعضا ابنیه این جایگاهها در حال نابودی هست.
به گفته نیکزاد، در گذشته حدود ۲۵۰ شرکت امور مربوط به بهره‌برداری سی ان جی را بر عهده داشتند اما از شهریور ۱۴۰۱ این رویه تغییر کرده و طی بخش نامه‌ای اعلام شد که امور مربوط به این حوزه را به هر شرکتی که دلتان می‌خواهد می‌توانید واگذار کنید. همین مسئله باعث شده که شرکت هایی که به امور مربوط به این صنعت آشنا نیستند در این حوزه ورود کنند و این یک زنگ خطر برای این صنعت محسوب می‌شود.
اجاره ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیونی جایگاههای سی ان جی در شهرهای کوچک
اجاره‌های نجومی فقط به پایتخت محدود نمی‌شود و به نظر می‌رسد به رویه مرسوم در بین شهرداری‌های کشور تبدیل شده است. به عنوان مثال اجاره جایگاهی در کرمانشاه که متعلق به شهرداری این شهر است حدود ۱۵۰ میلیون تعیین شده است. همچنین شهرداری دیگری برای جایگاه زنگیان گرگان حدود دویست میلیون اجاره دریافت می‌کند.
عضو انجمن سی ان جی در این باره می‌گوید: در شهرهای بزرگی همچون تهران کرج، تبریز، شیراز، مشهد هر کسی که در مزایده‌ها قیمت بالاتری اعلام کند، جایگاه به او می‌رسد. در این مزایده‌ها حتی مهم نیست که قیمت اعلامی چقدر از قیمت کارشناسی بالاتر بوده یا متقاضی ورود این صنعت تا چه اندازه به آن آشناست. این در حالی است که واگذاری اماکن تخصصی باید ضوابط خاصی داشته باشد.
بی توجهی به صنعت CNG در شرایط بحرانی بنزین
نیمی از جایگاههای CNG کشور متعلق به شهرداری و دولت است. با وجود اینکه طبق گفته‌های نیکزاد عضو انجمن سی ان جی کشور، فلسفه سرمایه‌گذاری دولت در واگذاری رایگان تجهیزات دولتی علاوه بر رفع مشکل نا ترازی بنزین و استفاده از سوخت پاک خدمات رسانی عمومی بوده اما به نظر می‌رسد که برای شهرداری‌ها مزایده جایگاه CNG فرقی با انتخاب پیمانکار جاده‌سازی ندارد.
عضو انجمن سی ان جی با اشاره به ضرورت توسعه سی ان جی در صنعت حمل‌ونقل کشور، گفت: کشور از نظر تامین بنزین در شرایط بحرانی قرار داشته و از طرفی آلایندگی‌های زیست محیطی وضعیت خوبی ندارد. در چنین شرایطی باید اولویت کشور افزایش سهم سی ان جی در سبد سوختی مصرفی کشور باشد. اما متاسفانه چنین نگاهی در بسیاری از ارگان‌های کشور وجود ندارد.
لازم به یادآوری است که درحال‌حاضر سرانه مصرف بنزین در کشور به حدود ۱۱۵ میلیون لیتر در روز رسیده که کمی بالاتر از مقدار تولیدی کشور است. هر چند که سالاری معاون وزیر نفت مصرف و تولید و بنزین را در نقطه سر به سر دانسته اما نمایندگان مجلس و برخی از منابع آگاه اعلام کرده‌اند که دولت برای جبران ناترازی در این حوزه دست به دامن واردات شده و بخشی از نیاز کشور را از این محل تامین می‌کند.
آنگونه که این فعال صنعت سی ان جی اعلام کرده، تنها زمین این جایگاهها متعلق به شهرداری بوده و وزارت نفت بعد از اختصاص زمین نسبت به ساخت ابنیه و نصب تجهیزات رایگان حدود ۱۲۰۰جایگاه اقدام کرده و در نهایت این جایگاهها در اختیار شهرداری‌ها قرار گرفت.
او ادامه داد: اما متاسفانه شهرداری‌ها که خود تخصص و توان لازم جهت مدیریت و نگهداری و بهره‌برداری را ندارند نسبت به واگذاری این کار به شرکت‌های مجاز اقدام می‌کنند.
متاسفانه بدلیل کارشناسی‌های ضعیف و نگاه درآمدی به جایگاه که شهرداری‌ها همچون دیگر اموال خود می‌بینند با توجه به استهلاک و فرسودگی تجهیزات و ابنیه موجود شهرداری‌ها عموما هیچ هزینه‌ای برای جایگاهها نمی‌کنند و کلیه امورات را برعهده بهره بردار می‌گذراند.
به گفته نیکزاد، در شرایط افزایش هزینه‌ها و پرداخت اجاره بعضا بالا به شهرداری و کارمزد پایین وضعیت نگهداری جایگاهها دچار مشکلات عمده هستند.
سیاست گذاری‌های اشتباه این صنعت را در شرایط بحرانی قرار داده طوری که بر اساس آخرین آمار اعلامی میزان مصرف سی ان جی در کشور حدود ۱۷ درصد کاهش یافته است.
جدای از این جایگاههای سی ان جی هم شرایط خوبی را سپری نمی‌کنند. به گفته حمیدرضا سهرابی عضو انجمن صنفی CNG، پس از سال ۱۳۹۶ و با افزایش چشمگیر نرخ ارز و نیز بروز تورم کمر شکن ماهانه در کشور، شرایط نگهداری از جایگاههای CNG که متاثر از وضعیت کلی کشور هستند، به قدری دشوار شد که تامین اقلام یدکی و مواد مصرفی مورد نیاز آنها با چالشهای جدی مواجه شد و از آنجا که در تعیین حق العمل جایگاهها، هیچ گاه اهتمام منصفانه‌ای از سوی دولتها صورت نگرفته و تمامی توجهات توسعه ای، صرفا در راستای توسعه کمی جایگاهها بوده، هم جایگاهها را به مرز ورشکستگی کشانده و هم بیش از نیمی از ظرفیت زیر ساخت موجود، بلا استفاده و مغفول مانده است؛ تا بدانجا که به دلیل افزایش بیش از ۱۰ برابری هزینه‌های نگهداری و به روز رسانی جایگاهها نسبت به سال‌های قبل، بسیاری از جایگاهها در شرف تعطیلی و توقف کامل هستند.
نظر شما