ترمز بورس بالاخره کشیده شد

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در معاملات هفته‌ای که سپری شد بیش از ۲۶ هزار واحد افت را تجربه کرد و در نهایت در سطح ۲ میلیون و ۱۲۶ هزار واحدی فرود آمد. همزمان با افت ۱.۱ درصدی نماگر اصلی، شاخص کل هم وزن بورس تهران نیز ۱.۲ درصد کاهش ارتفاع داشت. ارزش معاملات خرد (سهام و حق تقدم) در مقیاس میانگین هفته توانست رقم ۴ هزار و ۵ ۳۶میلیارد تومانی را ثبت کند. در تمام روزهای معاملاتی هفته منتهی به ۲۲ شهریور ماه، سرمایه‌گذاران حقیقی فروشنده بودند و در مجموع خالص خروج نزدیک به ۲هزار میلیارد تومانی را رقم زدند. اما در هفته آینده بورس چه وضعیتی خواهد داشت؟ کارشناسان پاسخ می‌دهند.

بازاری متعادل به رغم صعود نفت

پیام الیاس کردی کارشناس بازار سرمایه با ارزیابی جریان داد و ستدها در بازار سهام در گفت‌وگو با «فردای اقتصاد» عنوان کرد: فارغ از معاملات هفته منتهی به ۱۴ شهریور ماه که تحت تاثیر اخبار مثبت شرایط بازار بهبود یافت و متعاقبا ارزش معاملات نیز توانست به سمت ارقامی نظیر ۶ تا ۷ هزار میلیارد تومان میل پیدا کند، اکنون بازار سهام ۱۱ هفته سخت را پشت سر گذاشته شده است.

وی خاطرنشان کرد: در داد و ستدهای هفته گذشته به طور مجدد متغیرهای بازار با تغییر جهت مواجه شدند و معیار ارزش معاملات به محدود قبلی خود بازگشت. مدتی می‌شود که قیمت دلار درمحدوده فعلی در نوسان است و معامله‌گران شاهد اتفاق ویژه‌ای در این متغیر اثرگذار در معاملات بورس نیستند.

این تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است، در شرایط کنونی اخبار مثبت در بازار بیش از یک هفته دوام ندارد. برخی شرکت‌ها در ۳ روز ابتدایی هفته معاملاتی در محدوده سبز تابلو (یک تا ۲ درصد مثبت) حرکت می‌کنند و در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه به محدوده قرمز باز می گردند و سایرین بالعکس. چنین رویدادی طبعا از نوسان در محدوده خنثی حکایت دارد.

الیاس کردی ادامه داد: احتمالا با توجه به سطوح فعلی نرخ دلار شاخص‌های سهامی در محدوده‌های کمتر از موقعیت کنونی جای نخواهند داشت. به نظر می‌رسد سقف ۲.۲ میلیون واحدی و کفی که در گذشته تجربه شد می‌تواند به عنوان کران بالا و پایین بازار محسوب شود.

وی افزود: هر چند قیمت نفت صعود شد اما برای هفته آینده اتفاق ویژه‌ای در بازار سرمایه رخ نخواهد داد. برآیند معاملات در هفته آتی چندان عجیب نخواهد بود و احتمالا شاهد بازاری متعادل هستیم.

وزن‌کشی اخبار در معاملات بورس

نوید فرهادی مدیر سرمایه‌گذاری کارگزاری بورس بیمه ایران در گفت‌وگو با «فردای اقتصاد» بیان کرد: بورس و اوراق بهادار پس از رشد ۱۱ درصدی، در حالی آخرین هفته‌های شهریور را سپری می‌کند که دیگر خبری از خوش‌بینی اوایل ماه نیست و ارزش معاملات خرد با کاهش بیش از ۴۰ درصدی نسبت به روزهای ابتدایی شهریور به سطوح ۳.۹ همتی رسید. این مهم نشان می‌دهد بازار سوخت کافی برای ادامه حرکت روبه جلو را ندارد. در مجموع جو کلی بازار با توجه به تعطیلات آخر ماه صفر مناسب ارزیابی می‌شود و شاهد روزهای نسبتا باثبات و متعادلی در بازار هستیم.

وی ادامه داد: به واقع تعطیلات چند روزه در کنار ابهامات و فضای بی‌خبری موجود موجب شده تا خریداران و فروشندگان با بروز رفتار منفعلانه تحت‌تاثیر ریسک‌های احتمالی به کاهش حجم معاملات در هفته کاری گذشته دامن بزنند. اما همیشه زمان‌گیر شدن روند اصلاحی و عدم رشد قیمت‌ها این ذهنیت را به وجود می‌آورد که فعلا نمی‌توان بازدهی مورد انتظار را از بازار کسب کرد.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: چنانچه بازیگران بازار، در هفته آتی به طور سنجیده‌ای عمل نکنند ممکن است حال بازار باز هم وخیم‌ شود. به واقع اتفاقات تلخ گذشته و خدشه‌دار شدن اعتمادی عمومی نسبت به بورس موجب شد تا معامله‌گران بیش از پیش محتاط و دست به عصا عمل کنند. همین عامل نیز باعث شده است که سرعت شناسایی سود بالا و روندهای صعودی کوتاه‌ و کوتاه‌تر شود.

وی معتقد است، همچنان بازار فاصله چندانی از سطوح ارزنده خود ندارد و با اندک تحرکات می‌تواند یک دوره رشد دیگر را تجربه کند.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: اکنون از سهام خودرویی‌ به عنوان ترمز بازار در مسیر افزایشی یاد می‌شود. به واقع رشد بیش از ۲۰ درصدی قیمت نمادهای این گروه و جریان خبرهای منفی برای دو غول خودروساز یکی از مهمترین دلایل توقف روند صعودی اخیر است. خبرهایی که نشان از تداوم قیمت‌گذاری دستوری و تشدید زیان انباشته خودروسازان دارد گویی هنوز هم عده‌ای در پی دست‌درازی به این صنعت هستند. البته مدت‌ زیادی است که بازار درگیر چالشی به عنوان قیمت‌گذاری دستوری شده است. چالشی که در سال‌های قبل گرچه تعدیل شده اما همچنان سد راه شرکت‌ها و صنایع و اصلی‌ترین عامل برای زیان‌دهی آن‌ها و ایجاد رانت و سود برای دلالان و سودجویان شده است آن هم از جیب سهامداران. 

تجربه نشان می‌دهد عمدتا تحولات خودرویی‌ها سریع است. حال به نظر می‌رسد چرخش اخبار به نفع خودرویی‌ها و سهامداران می‌تواند سمت و سوی بازار را به طور کلی تغییر دهد چرخشی که نمونه آن در روز چهارشنبه با اخبار خاص خودرویی و تاثیر آن در بهبود اندک جو معاملات مشاهده شد.

مدیر سرمایه گذاری کارگزاری بورس بیمه ایران گفت: عامل مهم و تاثیرگذار بعدی طبعا رشد نرخ نفت در بازارهای جهانی تحت تاثیر کاهش عرضه جهانی و ترس از اختلال عرضه در لیبی بود. البته رشد قیمت نفت به تنهایی تضمین کننده افزایش سودآوردی پالایشی‌ها نیست و افت یا رشد کرک اسپردها حرف آخر را در این رابطه می‌زند. با این حال از بعد روانی رشد قیمت نفت می‌تواند عاملی برای بهبود تقاضا در این گروه شود. بازدهی مناسب نمادهای پالایشی عاملی برای حرکت سخت پالایشی‌ها به سمت بالا خواهد شد. از سوی دیگر عدم تعیین و تکلیف ارز پالایشی‌ها به طور واضح و مشخص نیز از دیگر عواملی است که موجب تردید در بین معامله‌گران شده است. گرچه نرخ پایه بخش از محصولاتی که در بورس کالا به فروش می‌رسد (به جز لوبکات) با نرخ ۳۷,۵۰۰ تومانی محاسبه شده است.

فرهادی عنوان کرد: البته اخبار کم اهمیت‌تری نظیر پایان سال مالی برخی از کارگزاری‌ها و به تبع آن تسویه اعتبارها که البته چند سالی است کم رنگ‌تر شده و همچنین تنش‌های سیاسی نیز عاملی بازدارنده برای تداوم حرکت بازار است. این موارد وزن چندانی در ترسیم روند بازار ندارند. مادامی که معامله‌گران نتوانند رفتار غیر قابل پیش‌بینی و متناقض دولت را تحلیل کنند بازار در مسیر بی‌اعتمادی (نوسانی یا نزولی) خواهد ماند و نوسانات روبه بالا که از قضا احتمال وقوع آن در هفته آتی‌هم کم نیست مقطعی و گذرا خواهد بود.