جدال تبلیغاتی مایکت و بازار بالا گرفت

در ماه‌های اخیر، رقابت میان دو پلتفرم بزرگ توزیع اپلیکیشن‌های اندرویدی در ایران، یعنی مایکت و کافه‌بازار، شدت گرفته است. این رقابت که در ابتدا بیشتر به جنبه‌های فنی و بهبود خدمات معطوف بود، اکنون وارد فاز جدیدی شده و به عرصه تبلیغات و جلب توجه کاربران با شیوه‌های نوآورانه و تهاجمی‌تر کشیده شده است.

البته جدال کافه بازار و مایکت سابقه طولانی دارد. به عنوان مثال اسفند سال ۹۸، بازی تخته باز (تخته نرد آنلاین) به درخواست توسعه دهنده (تیم آرمیک) در مایکت غیر فعال شد. این بازی در ۲۱ اسفند ۹۸ در مایکت قرار گرفت و طی فقط ۲۴ روز توسط ۳۱ هزار کاربر مایکت نصب شد. نیازی نیست در صنعت بازی باشید تا متوجه ارزش جذب این تعداد کاربر در این زمان کوتاه شوید. دلیل این درخواست نامتعارف سازنده بازی، شرط کافه بازار برای پروموت کردن این بازی در صفحه اول خود بود.

بر اساس قاعده‌ای که به صورت شفاهی توسط کافه بازار به توسعه دهندگان ایرانی اجبار می‌شود، اگر بازی‌ای بخواهد در صفحه اول کافه بازار قرار بگیرد، باید حداقل ۶ ماه در استور اندرویدی ایرانی دیگری (بخوانید مایکت) منتشر نشود. این شرط مستقل از کیفیت بازی، علاقه کاربران، یا آمار فروش بازی است. البته این نخستین بار نبود که کافه بازار دست به چنین اقداماتی زده بود. برنامه‌ها و بازی‌های زیادی، دلیل قرار ندادن برنامه در مایکت را تهدید کافه بازار عنوان می‌کردند.

چند سالی است که انحصار طلبی در بازار اپلیکیشن‌های اندرویدی در ایران میان پلتفرم‌های مختلف چالش برانگیز شده است. اقدامات انحصاری کافه بازار به عنوان یکی از پلتفرم‌های مطرح در این حوزه، شامل تهدید و فشار بر توسعه‌دهندگان برای عدم انتشار اپلیکیشن‌ها در پلتفرم‌های رقیب مانند مایکت شده بود.

برخی بر این باورند که کافه‌بازار، با در اختیار داشتن سهم عمده‌ای از بازار و استفاده از روش‌های انحصارطلبانه، به توسعه‌دهندگان و کاربران آسیب می‌زند و این موضوع در تضاد با شعارهای رقابتی و ضد محدودیت این شرکت قرار دارد.

در سال ۹۸ که شایعه فیلتر شدن گوگل پلی مطرح شد، کافه بازار ادعا کرد که همواره با هر گونه محدودیتی مخالف بوده است. در آن زمان مدیرعامل کافه‌بازار، ساعتی پس از پخش این شایعه، مخالفت خود را با هر گونه محدودیت برای رقبا اعلام کرد و در توییت خود نوشت: کافه بازار ۸ سال در کنار پلی استور گوگل رشد کرد و با ایجاد مزیت هایی روی محتوای بومی و پرداخت در کنار محدودیت‌‌های محتوایی و نداشتن امکان نصب پیش فرض و دسترسی‌های سیستمی، توانست ۴۰ میلیون کاربر را با خود همراه کند و امروز هم از فیلترینگ رقیبش حمایت نمی‌کند.

در مقابل در سال ۱۴۰۱، مایکت کمپینی را اجرا کرد که برخی از اپلیکیشن‌های دارای پرداخت درون برنامه‌ای را برای آن دسته از کاربرانی که این اپ را از بازار دانلود کرده‌اند، در فهرست بروزرسانی جدید قرار می‌داد. پس از آپدیت این اپ‌ها از سوی کاربر، درگاه پرداخت آنها از کافه بازار به مایکت تغییر می‌کرد، اما مدتی پس از اجرای این کمپین، ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد و اتهاماتی به مایکت در خصوص هدر دادن حجم اینترنت کاربران مطرح شد. در این ویدئو بیان شده بود که مایکت برای اپلیکیشن‌هایی که کاربران آخرین نسخه آنها را از کافه‌بازار یا گوگل‌‌پلی دانلود کرده‌اند، به‌روزرسانی منتشر و حجم اینترنت کاربران را در این گرانی‌های اخیر بیهوده مصرف می‌کند.

مدل به روزرسانی در فروشگاه‌های اپلیکیشن و بازی بدین صورت است که هرگاه نسخه جدیدی از یک برنامه برای بهبود عملکرد، اضافه کردن قابلیت‌های جدید و... ارائه شود در فهرست بروزرسانی‌های جدید قرار می‌گیرد، اما هیچ خبری از نسخه جدیدی برای برخی از اپلیکیشن‌هایی که در فهرست بروزرسانی مایکت قرار می‌گرفتند، نبود. این بروزرسانی‌های فیک پس از رسانه‌ای شدن ماجرا متوقف شد، سپس مایکت با انتشار اطلاعیه‌ای ماجرا را به کل تکذیب کرد.

پیشینه رقابت

کافه‌بازار، به‌عنوان یکی از نخستین و بزرگ‌ترین پلتفرم‌های ایرانی برای توزیع اپلیکیشن‌های اندرویدی، از سال‌ها پیش جایگاه خود را به‌عنوان مرجع اصلی نصب و دانلود اپلیکیشن در ایران تثبیت کرده است. پس از آن، مایکت با ورود به این عرصه، توانسته است با ارائه برخی ویژگی‌های خاص و به‌روز، بخشی از بازار را به خود جلب کند و اکنون به عنوان یک رقیب جدی برای کافه بازار مطرح است.

جدال تبلیغاتی

در ماه‌های اخیر، رقابت این دو پلتفرم بیشتر به حوزه تبلیغات کشیده شده است. مایکت و کافه‌بازار هر دو به دنبال جذب کاربران جدید و حفظ کاربران فعلی هستند. این جدال شامل تبلیغات تلویزیونی، بیلبوردهای شهری، کمپین‌های دیجیتال مارکتینگ و حتی تبلیغات درون‌برنامه‌ای است.

مایکت با تمرکز بر سهولت استفاده، تنوع گسترده اپلیکیشن‌ها و به‌روزرسانی سریع نرم‌افزارها، سعی در جلب نظر کاربران جوان و حرفه‌ای دارد. تبلیغات مایکت بیشتر بر ارائه تجربه کاربری بهتر و دسترسی آسان به اپلیکیشن‌های پرطرفدار متمرکز است. این پلتفرم همچنین از تخفیف‌های ویژه و جوایز انگیزشی برای جذب کاربران استفاده کرده است.

از سوی دیگر، کافه‌بازار که از پیشتازان این بازار محسوب می‌شود، روی اعتبار و اعتماد طولانی‌مدت خود تأکید می‌کند. این پلتفرم نیز کمپین‌های تبلیغاتی گسترده‌ای را اجرا کرده است که شامل تبلیغات ویدیویی، همکاری با برندهای بزرگ و ارائه تخفیف‌ها و مزایای ویژه برای کاربران می‌شود. شعارهای تبلیغاتی کافه‌بازار بیشتر به تنوع اپلیکیشن‌ها، امنیت و کیفیت خدمات اشاره دارد.

استراتژی‌های دیجیتال

از نظر دیجیتال مارکتینگ، هر دو پلتفرم در تلاش هستند تا حضور خود را در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی تقویت کنند. مایکت با تمرکز بر تولید محتواهای آموزشی و معرفی ویژگی‌های منحصربه‌فرد اپلیکیشن‌ها، سعی دارد توجه کاربران حرفه‌ای و توسعه‌دهندگان را جلب کند. از سوی دیگر، کافه‌بازار با ارائه گزارش‌های آماری و بررسی‌های دقیق از عملکرد برنامه‌های مختلف، بیشتر به سمت تأکید بر اعتبار و قدرت پلتفرم خود حرکت کرده است.

نمونه های خارجی

از نمونه خارجی اینگونه رقابت میان برندها و پلتفرم های مختلف می توان به رقابت مایکروسافت و اپل اشاره کرد. یکی از معروف‌ترین نبردهای تبلیغاتی مایکروسافت، رقابت با اپل در بازار سیستم‌عامل‌ها است. در دهه ۹۰ میلادی، مایکروسافت با سیستم‌عامل ویندوز خود توانست جایگاه قدرتمندی در بازار کامپیوترهای شخصی به‌دست آورد، اما اپل با سیستم‌عامل مکینتاش به‌عنوان رقیب جدی ظهور کرد. تبلیغات مایکروسافت به‌ویژه در کمپین‌های تلویزیونی و چاپی، بر قابلیت‌های ویندوز و مزایای آن نسبت به مکینتاش تمرکز داشت. در این تبلیغات، مایکروسافت به دنبال نشان دادن سهولت استفاده، سازگاری با برنامه‌های مختلف و هزینه‌های پایین‌تر بود.

مایکروسافت همچنین در رقابت با گوگل در بازار نرم‌افزارهای بهره‌وری و ابزارهای همکاری، نظیر Office 365 در برابر گوگل ورک اسپیس، فعالیت دارد. تبلیغات مایکروسافت برای مجموعه آفیس، به‌ویژه بر قابلیت‌های کار تیمی، امکانات گسترده و یکپارچگی با سایر محصولات مایکروسافت تأکید دارد.

نتیجه‌گیری

رقابت مایکت و کافه‌بازار که در ابتدا به ارائه خدمات و بهبود پلتفرم‌ها محدود بود، اکنون به نبردی تنگاتنگ در حوزه تبلیغات و جلب توجه کاربران تبدیل شده است. هر دو پلتفرم با رویکردهای متفاوت در تلاش هستند تا سهم بیشتری از بازار اپلیکیشن‌های اندرویدی ایران را به خود اختصاص دهند. از آنجایی که هر دو در مسیر نوآوری و بهبود مستمر حرکت می‌کنند، این رقابت به‌طور بالقوه می‌تواند به نفع کاربران و توسعه‌دهندگان ایرانی تمام شود.