لطمه شدید به صادرکنندگان / دولت چهاردهم بساط ارز نیما را جمع می کند؟

در شرایطی که اقتصاد ایران با چالش ‌های متعددی از جمله تحریم ‌های ظالمانه و نوسانات ارزی روبرو است، توسعه صادرات غیرنفتی به عنوان یکی از راهبردهای کلیدی برای عبور از این موانع و رونق اقتصادی کشور مطرح می ‌شود.

با روی کار آمدن دولت جدید، امیدها برای رونق دوباره تجارت و صادرات کشور زنده شده است. در این راستا، کارشناسان و فعالان اقتصادی معتقدند که دولت چهاردهم باید توجه ویژه ‌ای به این حوزه راهبردی داشته باشد تا ایران بتواند از ظرفیت ‌های عظیم خود در منطقه و فراتر از آن به نحو احسن بهره ‌برداری کند.

در همین زمینه با عباس آرگون، عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران در خصوص اهمیت، چالش‌ ها و راهکارهای توسعه صادرات غیرنفتی در ایران به گف و گو نشستیم که در ادامه مطالعه خواهید کرد.  

اهمیت صادرات غیرنفتی در شرایط تحریم و نوسانات ارزی

آرگون در این گفت و گو بیان داشت: صادرات غیرنفتی از جایگاه ویژه ‌ای در سیاست‌ های اقتصادی کشور برخوردار است. این امر به ویژه در شرایط تحریم که فروش نفت با محدودیت ‌های فراوانی مواجه شده است، از اهمیت مضاعفی برخوردار می ‌شود. توسعه صادرات غیرنفتی می ‌تواند به عنوان یک برگ برنده برای افزایش قدرت تجاری ایران در عرصه بین ‌الملل عمل کند و ضمن ارزآوری برای کشور، زمینه اشتغال ‌زایی و رونق اقتصادی را فراهم آورد.

اقدامات دولت سیزدهم در راستای توسعه دیپلماسی تجاری

وی افزود: ما در سال گذشته از نظر ارزی شرایط مناسب نداشتیم. تراز تجاری کشور حدود ۱۸ میلیارد دلار منفی شد. البته در این میان می توان به اقدامات خوبی مانند عضویت در پیمان بریکس، پیمان شانگهای و برخی دیگر از عملکردها و اعمال برخی سیاست های راهگشا در دولت سیزدهم در راستای توسعه دیپلماسی تجاری اشاره کرد؛ اما نکته اینجاست که باید زیرساخت های لازم، ثبات در قوانین و مقررات تجاری فراهم شود تا از این زیرساخت دیپلماسی که ایجاد شده و اقدامات صورت گرفته بتوان به نحو احسن استفاده کرد.

صادرات، محور توسعه کشور

عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران در ادامه با تاکید بر این که دولت چهاردهم باید حمایت از صادرکنندگان را سر لوحه برنامه های خود قرار دهد، عنوان کرد: صادرات محور توسعه کشور به شمار می رود. ما با توسعه صادرات می توانیم شاهد ارزآوری، افزایش اشتغال، ظرفیت سازی و... در کشور باشیم.

موارد مهم مورد توجه دولت جدید در حوزه صادرات

آرگون همچنین تصریح کرد: اولین قدم برای افزایش صادرات، شناخت دقیق بازارهای هدف و نیازها و سلیقه‌ مشتریان در آن بازارها است. دولت می‌ تواند با حمایت از تحقیقات بازار و اعزام هیئت‌ های تجاری به کشورهای مختلف، به صادرکنندگان در این زمینه کمک کند.

وی افزود: دولت چهاردهم می‌تواند از طریق ارائه مشوق‌ های صادراتی مانند معافیت‌ های مالیاتی، یارانه‌ های حمل و نقل و ارائه تسهیلات بانکی ارزان قیمت، به صادرکنندگان کمک کند. صادرکنندگان برای برنامه‌ ریزی بلندمدت و سرمایه‌ گذاری در صادرات، به ثبات در سیاست‌ های دولتی و قوانین و مقررات مربوط به صادرات نیاز دارند. تغییرات ناگهانی در این زمینه‌ ها می‌ت واند برنامه‌ های صادرکنندگان را مختل کرده و به ضرر آنها باشد.

آرگون همچنین گفت: دولت باید به نرخ ارز توجه ویژه ای داشته باشد. نرخ اسمی ارز نباید تثبیت شده باشد. متاسفانه امروزه نرخ رسمی ارز در کشور ما ثابت اعلام شده و این موضوع موجب لطمه شدید صادرات کشور شده است.

آسیب‌های تثبیت نرخ ارز در سامانه نیما به صادرکنندگان و دولت

وی افزود: صادرکننده با این سیاست دولت دچار ضرر و زیان شدید می شود؛ چرا که ناچار است علی رغم قیمت بالای کالای تمام شده خود ارز را با قیمت ۴۵ هزار تومان به سامانه نیما بازگردانند. این اقدام موجب ضرر صادرکننده و در نتیجه دلسردی او از این فعالیت می شود. ما بر این باوریم که نرخ ارز نیما با توجه به شرایط تورمی باید تعدیل شود. ما در جلسه با رییس بانک مرکزی نیز بارها این موضوع را تکرار کردیم.

عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران در ادامه با بیان اینکه یافتن یک بازار صادراتی بسیار سخت و از دست دادن آن بسیار راحت است، گفت: نفوذ و رسوخ در بازار بسیار امر مهم و حیاتی است؛ بنابراین باید شرایط قابل قبولی برای صادرکنندگان به وجود بیاوریم تا صادرکننده انتفاع لازم را ببرد.

وی خاطرنشان کرد: با تثبیت نرخ ارز در سامانه نیما حقوق دولت نیز تضییع می شود. چرا که در این صورت صادرکنندگان به سمت کم اظهاری و واردکنندگان به سمت بیش اظهاری پیش خواهند رفت. در این میان برخی افراد نیز هستند که فعالیت شفافی دارند. این روند موجب می شود که این نفرات از چرخه صادرات خارج و افرادی که فعالیت غیرشفاف دارند وارد این فضا شوند.

نیاز به توجه ویژه دولت چهاردهم به صادرات و تجارت

آرگون همچنین گفت: ما در شرایطی هستیم که می ‌توانیم با اتکا به پتانسیل‌ های موجود، صادرات غیرنفتی را به طور قابل توجهی افزایش دهیم و از این طریق، ضمن ایجاد اشتغال و رونق کسب و کار، وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی را نیز کاهش دهیم.

وی با اشاره به موقعیت ژئوپلیتیکی ایران و همسایگی با کشورهای پرجمعیت و دارای بازارهای مصرف بزرگ، خاطرنشان کرد: ما می ‌توانیم با استفاده از این مزیت، سهم قابل توجهی از بازارهای منطقه را به خود اختصاص دهیم. به شرطی که دولت جدید از صادرکنندگان حمایت کند و موانع موجود بر سر راه صادرات را از میان بردارد.

 لزوم تنوع ‌بخشی به  کشورهای هدف صادراتی

آرگون همچنین بر لزوم تنوع ‌بخشی به  کشورهای هدف صادراتی و  محصولات صادراتی تاکید کرد و گفت: ما نباید فقط به بازارهای سنتی خود اکتفا کنیم، بلکه باید با شناسایی بازارهای جدید و معرفی محصولات متنوع ایرانی، حضور خود را در عرصه تجارت جهانی ارتقا دهیم.

عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در ادامه افزود: دولت می ‌تواند با ارائه مشوق ‌های صادراتی، دیپلماسی فعال اقتصادی و تسهیل امور مربوط به صادرات، به رونق این بخش کمک کند. همچنین لازم است که زیرساخت ‌های لازم برای صادرات، از جمله حمل و نقل و  فراهم ‌سازی امکانات بانکی و بیمه‌ ای، به طور کامل فراهم شود.

در پایان، آرگون ابراز امیدواری کرد که دولت چهاردهم با درک اهمیت صادرات برای اقتصاد کشور، اقدامات موثری در جهت توسعه این بخش انجام دهد و زمینه را برای جهش صادراتی ایران فراهم کند.