قیمت برنج در سرازیری افتاد

مسیح کشاورز با اشاره به اتفاقاتی که باعث شده بود بخشی از کشاورزان سال گذشته از عرضه برنج خود به بازار خودداری کنند، از مدیریت این شرایط در استان مازندران خبر داد و اضافه کرد: بر اساس توافقی که با کشاورزان صورت‌گرفته قیمت‌ها تا حد زیادی منطقی شد و برنج تولید سال گذشته با ۱۵درصد کاهش قیمت به مراکز فروش در شهرهای کشور می‌رسد.

در ماه‌های گذشته خبرهای زیادی درباره اینکه بالغ بر ۲۰۰هزار تن برنج تولید سال گذشته روی دست کشاورزان شمال کشور باقی مانده است، منتشر شد و مسئولان استانی و نمایندگان استان‌های شمالی بارها از ضرر و زیان شالیکاران و سوءاستفاده مافیای واردات از شرایط ایجادشده گفته‌اند. این در شرایطی است که برنج ایرانی در بازار مصرف همچنان قیمت بالایی دارد و انواع برنج خارجی نیز با محدودیتی که در زمینه واردات برنج از هند ایجاد شد، از زمستان پارسال رو به گرانی گذاشت.

میزان تولید برنج در سال زراعی گذشته به استناد آمارهای اعلام‌شده بین ۲میلیون و ۲۰۰ تا ۲میلیون و ۴۰۰هزار تن بود و به گفته دبیر انجمن تامین‌کنندگان و تولیدکنندگان برنج، سال گذشته یک‌میلیون و ۴۰۰هزار تن برنج نیز توسط بخش خصوصی به کشور وارد شد که این میزان، جدا از واردات دولتی و ذخایر استراتژیک‌کشور بوده است.

مجموع این ارقام، موجودی برنج کشور برای سال گذشته را از میزان تقاضای سالانه بازار برنج که ۳.۵میلیون تن اعلام شده است، فراتر می‌برد و قیمت‌های بالای برنج در بازار را غیرقابل توجیه می‌کند.  

وضعیت امروز قیمت‌ها در بازار

بازار برنج ایران اگرچه در سال گذشته شرایط آرامی را پشت سر گذاشت اما انتظار مصرف‌کنندگانی را که با توجه به خبرهای خوش رشد تولید و واردات، چشم‌انتظار کاهش قیمت‌ها بودند، برآورده نکرد. قیمت برنج ایرانی در سال۱۴۰۰ به یکباره با حدود ۳۰۰درصد افزایش از ۳۵ تا ۴۰هزار تومان به بیش از ۱۵۰هزار تومان رسید و کاهش ۱۰ تا ۲۰درصدی قیمت در سال گذشته چیزی نبود که مصرف‌کنندگان را راضی کند و این نارضایتی با کاهش شدید تقاضا برای برنج ایرانی در بازار خود را نشان داد.

 ارقام باکیفیت برنج ایرانی مثل طارم، هاشمی و دم‌سیاه که سال۱۴۰۰ تا حدود کیلویی ۲۰۰هزار تومان هم فروخته می‌شدند پارسال به ۱۳۰ تا ۱۴۰هزار تومان برگشتند و انواع پرمحصول هم تا ۸۰هزار تومان کاهش قیمت پیدا کردند، اما افت محسوس قدرت خرید، بخش زیادی از مصرف‌کنندگان آنها را به سمت برنج‌های وارداتی فرستاد؛ برنج‌هایی که شب عید قیمت‌شان تا کیلویی ۶۰هزار تومان هم رسید.

حال با نزدیک شدن به فصل جدید برداشت برنج، کشاورزان، واسطه‌ها و فروشندگانی که برنج سال گذشته را در انبارها دارند ناچارند موجودی خود را به بازار عرضه کنند و این موضوع بازار را در شرایط بهتری قرار داده است.

به گفته رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران، قیمت برنج نسبت به اوایل سال بین ۳۰ تا ۳۵درصد کاهش یافته و به عنوان مثال برنجی هاشمی که شب عید در عمده‌فروشی‌ها ۱۱۵هزار تومان فروخته می‌شد دیروز کیلویی ۸۵هزار تومان قیمت خورد.

رضا کنگری در گفت‌وگو با همشهری، همچنین حداقل و حداکثر قیمت برنج ایرانی در بنکداری‌ها را ۳۵ تا ۸۵هزار تومان اعلام کرد که با احتساب ۱۳درصد سود خرده‌فروشی‌ها باید بین ۴۰ تا ۱۰۰هزار تومان به دست مصرف‌کننده برسد.

به گفته این مقام صنفی کف و سقف قیمت برنج وارداتی نیز در عمده‌فروشی‌ها ۳۵ تا ۴۲هزار تومان است که در خرده‌فروشی‌ها باید بین ۴۰ تا ۴۸هزار تومان عرضه شود.

تکلیف واردات معلوم نیست

هر سال همزمان با آغاز فصل برداشت برنج ایرانی به مدت ۴ماه واردات برنج به کشور برای حمایت از تولید داخلی به موجب قانون ممنوع می‌شود؛ قانونی که اجرای آن ۲سال پیش، همزمان با کاهش تولید داخلی، جهش قیمت برنج را به دنبال داشت. سال گذشته این قانون موقتا لغو شد تا با تداوم واردات، از تکرار مشکلات سال۱۴۰۰ پیشگیری شود.

امسال اما هنوز مشخص نیست تکلیف واردات در فصل برداشت چه می‌شود. دبیر انجمن تامین‌کنندگان و تولیدکنندگان برنج کشور در این‌باره به همشهری گفت: از ابتدای امسال ۱۸۸هزار تن برنج توسط بخش خصوصی به کشور وارد شده که این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۶۰هزار تن کمتر است. پیشنهاد ما درباره واردات این است که یا مدت‌ ممنوعیت کاهش یابد و یا اینکه مانند سال گذشته، دولت از اجرای این قانون صرف‌نظر کند تا در تامین بازار مشکلی ایجاد نشود.