فرهنگیان رکورد جهانی زدند / این افتخار پاداش ندارد؟

موضوع مربوط به معیشت فرهنگیان همواره جزو اخبار پرمخاطب روز است. اکنون خبر جدیدی درباره جایگاه جهانی فرهنگیان منتشر شده است.

علی محبی؛ رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش امروز در نشست خبری با رسانه‌ها اظهار کرد: بزرگترین مشکل در کشور از سال‌های دور این است که مدیران اقداماتی را بدون تفکر و پژوهش انجام می‌دهند و محققان هم پژوهش‌هایی را انجام می‌دهند که در میدان عمل کاربرد ندارد.

وی افزود: پیشرفت علم و تکنولوژی به حدی است که اهمیت تحقیق و پژوهش را در عرصه تعلیم و تربیت دوچندان می‌کند، هدف اصلی از هفته پژوهش در وزارت آموزش و پرورش، ترویج و توسعه فرهنگ پژوهش در بین مدیران، معرفی دستاوردهای پژوهشی برگزیده به عنوان الگو برای سایران و تجلیل از پدیدآورندگان آثار برگزیده است.

رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش گفت: هفته پژوهش به دو هفته افزایش یافت و این هفته شاهد هفته پژوهش در استان‌‌ها هستیم و در هفته آینده برنامه‌های ملی در تهران اجرا می‌شود، یکشنبه ۱۹ آذر برنامه‌هایمان آغاز می‌شود و برنامه جشنواره برترین‌های دانش‌آموزی و تجلیل از دانش‌آموزان خلاق و معلمان پژوهنده برگزار خواهد شد.

محبی درباره نام‌گذاری روزهای هفته پژوهش گفت: روز دوشنبه ۲۰ آذر با عنوان دانش‌آموز پژوهشگر و آموزش و پرورش خلاق، روز سه‌شنبه ۲۱ آذر معلم پژوهنده، تربیت و آموزش اثربخش و جامعه تمدن‌ساز، چهارشنبه‌ ۲۲ آذر مدرسه پژوهش‌محور و دانشگاه کارآفرین که دانش‌آموزان در این روز از دانشگاه‌های منتخب در قالب اردوی پیشرفت بازدید می‌کنند، پنجشنبه ۲۳ آذر با عنوان پژوهش سرای دانش‌آموزی و ترویج فرهنگ پژوهش و فناوری، جمعه ۲۴  آذر، تفکر و پژوهش تجلی ارزش‌ها در آموزش و پرورش با محوریت سخنرانی ائمه جمعه در این باره، شنبه ۲۵ آذر با عنوان مدیریت پژوهش محور و تحقق سند تحول بنیادین نام‌گذاری شده است.

وی ادامه داد: شعار هفته پژوهش امسال، پژوهش و فناوری پیشران آموزش و پرورش تحول‌آفرین و تمدن‌ساز، انتخاب شده است.

محبی با اشاره به اینکه در روز یکشنبه در مراسم نمادین روز پژوهش در ۹ محور از افراد تقدیر خواهد شد، درباره افرادی که از آنها تقدیر می‌شود، گفت: دانش‌آموز پژوهشگر و فناور، معلمان پژوهنده یعنی افرادی که بر روی مسئله و مشکل مدرسه و کلاس درس خود پژوهش و اقدام انجام می‌دهند که امسال ۵۰ هزار معلم پژوهنده با یکدیگر رقابت می‌کنند، پژوهشگران و فناوران فرهنگی، معرفی طرح‌های پژوهشی برگزیده، تقدیر از پایان‌نامه دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا که در تعلیم و تربیت کار کرده‌اند، تجلیل از دانشجو معلمان پژوهشگر و پژوهش‌‌سراهای دانش‌آموز برتر و در نهایت مدیران و کارشناسانی که حامی پژوهش هستند و بستر کار پژوهش را فراهم می‌کنند.

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش مطرح کرد: سال گذشته ۱۷۶ معلم پژوهنده استاندارد لازم را کسب و به مرحله کشوری وارد شدند که امسال این رقم رشد یافت و ۲۵۲ نفر به مرحله کشوری وارد شدند. امسال در هفته پژوهش، ۲۲ معلم پژوهنده و ۱۲۵ دانش‌آموز و ۱۰ فرهنگی پژوهشگر تجلیل خواهند شد.

وی با اشاره به اینکه شورای عالی فضای مجازی دو کار را از آموزش و پرورش خواسته است، اضافه کرد: نظام تعلیم و تربیت هوشمند و آموزش مجازی برای دوره‌های مختلف. از گذشته بر روی الگوی برنامه درسی مجازی کار کرده بودیم و از شورای عالی فضای مجازی دعوت کردیم و گفت‌و‌گوهای داشتیم، کارهایی را که قبلاً انجام داده بودیم، تحویل دادیم در نهایت توافق شد، پروژه‌ای با عنوان کلان طراحی نظام تعلیم و تربیت هوشمند آغاز شود، معمولا پژوهش‌های این چنینی زمان‌بر هستند.

محبی بیان کرد:  شورای عالی فضای مجازی از کاری که تا این مرحله انجام داده‌ایم راضی هستند و الگوی برنامه درسی آموزش مجازی را که یک‌سال بر آن کار کرده بودیم، تحویل دادیم که از این راضی هستند و باید بر روی آن کار شود اما تعلیم و تربیت هوشمند اقتضائاتی دارد که پژوهشگاه شاید نتواند از عهده آنها بربیاید.

محبی درباره عملکرد ضعیف دانش‌آموزان ایرانی در آزمون‌های بین‌المللی  تیمز و پرلز مطرح کرد: در اینجا یک جفایی صورت می‌گیرد باید توجه داشت که آزمون تیمز و پرلز، سواد ریاضی، علوم و خواندن، ابعاد مختلف دانش‌آموزان و عوامل تاثیرگذار را می‌سنجد اما هنگامی که نتایج منتشر می‌‌شود، فقط نمره را بررسی می‌کنند، درست است ما هم می‌پذیریم امسال نمرات دانش‌آموزان ایرانی در آزمون پرلز پایین‌تر از سال‌های قبل بود.

معلمان ایرانی بالاترین علاقه به شغل معلمی را دارند

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش ادامه داد: در این آزمون میزان علاقه دانش‌آموزان ایران به مطالعه و اعتماد به نفس در ردیف اول و دوم بین کشورهای جهان است همچنین میزان علاقه معلمان به شغل معلمی در بین کشورهای دنیا در رتبه دوم قرار دارد این نشان می‌دهد معلمان با وجود مسائل معیشتی و مادی به شدت علاقه مند به شغل خود هستند و رضایت شغلی خود را اعلام کرده‌اند همچنین در عدالت آموزشی نسبت به سال‌های گذشته رو به رشد و در عدالت جنسیتی رو به کیفیت هستیم، آزمون تیمز و پرلز برای سنجش عدالت آموزشی شاخص‌های علمی دارد از جمله پوشش تحصیلی و دستیابی به امکانات آموزشی.

محبی ادامه داد: بر اساس نتایج آزمون پرلز برنامه عملی، پیش‌بینی و جامعه هدف را کاملا شناسایی کردیم که در کدام مدارس و دانش‌آموزان نمرات پایین‌تر است. در آزمون تیمز و پرلز بسیاری از مدارس دولتی، نمراتشان بالاتر از مدارس غیردولتی است. همچنین مناطق کم برخوردار و برخی مدارس دولتی به حمایت‌های بیشتری نیاز دارند.

برنامه ریزی برای ارتقای عملکرد دانش‌آموزان ایرانی

محبی متذکر شد: در حال برنامه‌ریزی هستیم تا آزمون‌های شبیه‌ساز تیمز و پرلز را در کشور اجرا کنیم تا بتوانیم سطح نمرات آزمون تیمز و پرلز را افزایش دهیم و اگر بتوانیم در دوره بعدی آزمون پرلز ۲۰۲۶، ۲ نمره سواد خواندن را افزایش دهیم، نمره ایران از میانگین جهانی بالاتر می‌رود، در همین ارتباط برنامه‌ای را با معاونت آموزش ابتدایی و گروه ادبیات فارسی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی داریم.

رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش درباره کمبود ۲۰۰ هزار معلم بیان کرد: این موضوع به دلیل نداشتن برنامه راهبردی است تا آموزش و پرورش پیش‌بینی کند چه تعداد معلم در چه پایه و رشته‌هایی نیاز دارد، برنامه راهبردی مشخص می‌کند که ۱۰ سال آینده چه تعداد معلم با چه کیفیتی، در چه دوره‌های تحصیلی و کدام استان‌ها نیاز داریم و در قانون برنامه هفتم توسعه لحاظ شد تا آموزش و پرورش برنامه جامع راهبری منابع انسانی را تدوین و تصویب کند.

 محبی در ادامه درباره رتبه‌بندی معلمان بیان کرد: رتبه‌بندی قرار بود وضعیت معیشتی معلمان را ارتقا داده و کیفیت نظام تعلیم و تربیت را رشد دهد اما به دلیل محدودیت قانون که تاکید داشت طی مدت سه ماه عملیاتی شود با مشکلاتی مواجه شد.

تدوین آیین‌نامه جدید برای رتبه‌بندی

رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش مطرح کرد: بنده استاد تمام دانشگاه هستم و باید بگویم در ۱۰۰ سال عمر دانشگاه‌ها، ۸۰ هزار رتبه‌بندی انجام شد اما قانون رتبه‌بندی معلمان تاکید کرد که در سه ماه ۹۰۰ هزار رتبه تعیین شود بدون آنکه ساختار آن وجود داشته باشد به دلیل بزرگی کار و محدودیت زمان، مشکلاتی به وجود آمد و آیین‌نامه رتبه‌بندی تاکید دارد بعد از دو سال از مرحله استقرار، آیین‌نامه جدید برای ارتقا تدوین شود و اکنون این مسئولیت را پژوهشگاه بر عهده گرفته است‌.

وی ادامه داد: سه گروه پژوهشی را انتخاب کردیم، یک گروه به میدان رفتند و فرایند را تا کف مدرسه رصد کردند، ۶ هزار معلم پرسشنامه‌های تهیه شده را تکمیل کردند تا آسیب‌شناسی کنیم. گروه دوم، به سراغ عوامل دخیل از جمله کمیسیون آموزش مجلس، سازمان اداری و استخدامی و آموزش و پرورش رفتند تا موانع و محدودیت‌های رتبه‌بندی را بدانند، گروه سوم به هم بررسی تطبیقی پرداختند تا بدانیم دنیا برای ارتقای معلمان خود چه اقدامی انجام می‌دهد؛ آیین‌نامه جدید براین اساس تدوین شد و اکنون در مسیر بررسی و تصویب قرار دارد.