درس های ارزشمند نمایشگاه بیست و هفتم اتومبیلیتی

نمایشگاه اتومبیلیتی مسکو یکی از مهمترین رویدادهای صنعت خودرو در روسیه است که هر ساله در پایتخت این کشور برگزار می شود. این نمایشگاه به معرفی آخرین دستاوردها، فناوری‌ها و مدل‌های جدید خودرو از برندهای داخلی و بین‌المللی می‌پردازد و فرصتی عالی برای بررسی نوآوری‌ها و ارتباط با حرفه‌ای‌های این صنعت فراهم می‌آورد. امسال نیز قرار است بیست و هشتمین دوره نمایشگاه اتومبیلیتی مسکو از دوشنبه۱۹  آگوست تا پنجشنبه، ۲۲. آگوست ۲۰۲۴ (۲۹ مرداد تا ۱ شهریور ۱۴۰۳) در مسکو برگزار شود.

تا همین چند سال پیش نمایشگاه اتومبیلیتی مسکو محلی برای حضور غول های خودروسازی دنیا بود، اما پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، شرکت های خودروسازی و نمایندگان آنها در روسیه دیگر تمایلی به حضور در این کشور نداشته و در اولین فرصت روسیه را ترک کردند. به دنبال خروج شرکت های خودروسازی غربی از روسیه، خودروسازان دیگری پا در صحنه رقابت گذاشته و میدان را در دست گرفتند.

با توجه به نزدیک شدن به زمان برگزاری بیست و هشتمین نمایشگاه اتومبیلیتی مسکو در این گزارش نگاهی به جزئیات تغییر روند این نمایشگاه در چند سال اخیر داریم. نگاه و بررسی روندهایی که در دوره پیشین یعنی بیست و هفتمین نمایشگاه اتومبیلیتی مسکو انجام شد می تواند دید ما را نسبت به آنچه که قرار است در سال جدید شاهد باشیم باز کند. 

همانطور که پیشتر اشاره داشتیم، تا چند سال پیش نمایشگاه تجاری سالانه اتومبیلیتی مسکو  MIMS تحت سلطه خودروسازان اروپایی، ژاپنی و کره‌ای بود. نیسان، هیوندای، بی‌ام‌و، فولکس واگن، رنو و مرسدس بنز محبوب‌ترین برندهای خارجی بودند که بسیاری از محصولاتشان در کارخانه‌های روسیه مونتاژ می‌شدند.اما در بیست و هفتمین دوره سالانه MIMS نمایشگاه اتومبیلیتی مسکو که در یک مجموعه نمایشگاهی بزرگ در ماه اوت برگزار شد، یک گروه کاملاً جدید از بازیگران بازار خودرو حضور داشتند.

زمانی که جنگ روسیه علیه اوکراین در سال گذشته آغاز شد، تقریباً تمام خودروسازان غربی از این کشور خارج شدند، سرمایه‌گذاری‌های خود را کنار گذاشتند، نمایندگی‌ها را بستند و ضمانت‌نامه‌های میلیون‌ها مالک خودرو روسی را پاره کردند. فروش خودروهای جدید داخلی ظرف چند ماه ۶۰ درصد کاهش یافت و حتی تولید خودروهای داخلی روسیه مانند لادا در میان کمبود شدید قطعات وارداتی تقریباً متوقف شد.

اما برگزارکنندگان بیست و هفتمین نمایشگاه اتومبیلیتی مسکو اعلام کردند که رویداد نمایشگاهی این دوره بزرگ‌تر از هر زمان دیگری بود، به‌طوری‌که به جای شرکت‌های غربی، تعداد زیادی از ارائه‌دهندگان چینی قطعات و خدمات خودرو و حضور کاملاً جدید تولیدکنندگان ایرانی، ترکیه‌ای و هندی حضور داشتند. شرکت سازنده روسی Avtotor که قبلاً بی‌ام‌و و کیا را در کارخانه خود در منطقه بالتیک کالینینگراد مونتاژ می‌کرد، طیفی از مدل‌های چینی را که برنامه تولید آنها را داشت به نمایش گذاشت، در حالی که دو خودروساز ایرانی، که دهه‌ها تحریم‌ها را پشت سر گذاشته‌اند اعلام کردند که قصد دارند تا محصولات خود را در بازار روسیه عرضه کنند.

آنا مانولوا، مدیر بیست و هفتمین نمایشگاه اتومبیلتی مسکو در آن زمان اعلام کرد: نمایش باقی می‌ماند، فقط جغرافیا تغییر کرده است. وی افزود: این دوران بسیار سختی برای صنعت خودروسازی روسیه است که به دلیل تحریم‌ها به شدت آسیب دید، اما ما بحران‌ها را به فرصت تبدیل می‌کنیم.

در دوران اتحاد جماهیر شوروی، روسیه خودروهای زیادی می‌ساخت، اما آنها به خوبی ماشین‌های غربی نبوده و برای همه متقاضیان خودرو به اندازه کافی تولید نمی‌شدند. مردم اغلب مجبور بودند سال‌ها منتظر بمانند تا یک خودروی کوچک را که بر اساس طرح فیات ساخته شده بود، تهیه کنند. سدان بزرگتر ولگا (خودروی لوکس روسی) هم بیشتر برای مقامات دولتی در نظر گرفته شده بود.

مانولوا گفت: خودروهای روسی بسیار محبوب هستند. در شهر ثروتمندی مانند مسکو، ممکن است بسیاری از آنها را نبینید، اما در شهرهای کوچک، آنها همه جا هستند. لادا پرفروش‌ترین خودرو است و همیشه مورد علاقه بوده است.

تحریم‌های غرب مربوط به جنگ اوکراین تأثیر زیادی بر زندگی روزمره بیشتر روس‌ها نداشت، اما آنها به سرعت تأثیرات آن را هنگام تعویض خودروهای خود یا خرید خودروهای جدید احساس کردند. قیمت قطعات و خدمات افزایش یافت، در حالی که بسیاری از خریداران مجبور بودند به یک خودرو دست دوم بسنده کنند. مدل‌های غربی درجه یک هنوز در دسترس بودند، اما باید با روش‌های نیمه‌قاچاقی معروف به «واردات موازی» و با قیمت‌های بسیار بالاتر و بدون ضمانت‌نامه استاندارد عرضه می‌شدند. خودروهای روسی همیشه طبق استانداردهای غربی نسبتاً ابتدایی بوده و فاقد گیربکس اتوماتیک بوده‌اند. اما اکنون به دلیل کمبود قطعات، آنها بدون ترمز برقی، کیسه هوا و سایر امکانات نیز تولید می‌شوند.

ولادیمیر زینین، مدیر مالی یک انجمن بزرگ فروشندگان خودرو، در زمان برگزاری بیست و هفتمین نمایشگاه اتومبیلیتی مسکو گفت: «وضعیت همچنان بد است، زیرا قیمت یک خودروی جدید تقریباً با یک آپارتمان نو برابر است. شبکه نمایندگی‌های خودروی روسیه هنوز با مشکل مواجه است و بدون آنها ارتباط منظم بین مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان و بانک‌ها دشوار است.»

وی افزود: با این حال، فروش خودروهای جدید در امسال افزایش یافته است، اگرچه هنوز کمتر از میزان فروش قبل از جنگ است. در ابتدای امسال حدود ۵۰ میلیون خودروی سواری در جاده‌های روسیه وجود داشت که کمتر از نیمی از آنها نمونه‌های خارجی بودند.

اکثر شرکت‌کنندگان در بیست و هفتمین نمایشگاه خودرو مسکو MIMS شرکت‌های سنتی روسی بودند که به دلیل تحریم‌ها با چالش‌های جدی مواجه شدند. آنها به دنبال راه هایی برای جایگزینی واردات و یافتن شرکای خارجی جدید بودند. این نمایشگاه مکانی عالی برای ارتباط با مشتریان و تامین‌کنندگان جدید برای پر کردن شکاف‌های باقی مانده توسط شرکت‌های غربی بود.

 امیر کیان منش، یکی از مدیران ایران خودرو در جریان برگزاری نمایشگاه اتومبیلیتی مسکو ۲۰۲۳ بیان کرد: سدان تارا محصول ایران خودرو که به تازگی معرفی آن را به بازار روسیه آغاز شده است، گزینه جذابی برای مصرف‌کنندگان خواهد بود. قیمت آن قابل رقابت با لادا است، اما ویژگی‌های پیشرفته تری دارد که آن را با خودروهای غربی مقایسه می‌کند.

وی افزود: ایران ۳۰ سال است که تحت تحریم بوده است و ما یاد گرفته‌ایم که چگونه با آن کنار بیاییم. تارا ۸۰ درصد تولید داخل است و فقط چند قطعه وارداتی دارد. روس‌ها ممکن است در زمینه مونتاژ بومی‌سازی کرده باشند، اما نتوانستند مانند خودروسازی ایران به این پیشرفت دست پیدا کنند. آنها راه درازی در پیش دارند.

واضح و روشن است که بزرگترین برنده در احیای خودرو روسیه، چین است. خودروهای چینی، به ویژه خودروهای برقی، به طور کلی در بازارهای جهانی نفوذ چشمگیری داشته‌اند. آنها درحال‌حاضر حدود نیمی از کل فروش خودروهای جدید در روسیه را تشکیل می‌دهند و کارشناسان می‌گویند محبوبیت آنها در حال افزایش است.