نام ایران در بین بزرگترین مصرف کنندگان گاز جهان / اقتصادی ترین نسخه درمان ناترازی انرژی چیست؟

افزایش مصرف گاز به عنوان یکی از منابع انرژی اصلی دنیا، دغدغه‌ای جدی برای اقتصاد‌ها و محیط‌زیست به حساب می‌آید. با افزایش جمعیت جهان و رشد صنعتی، مصرف گاز به صورت چشمگیری افزایش یافته است. این امر به مشکلات محیطی، چون گرم شدن زیاد زمین و تولید گازهای گلخانه‌ای منجر می‌شود. از این رو، توسعه فناوری‌های تجدیدپذیر و کم‌مصرف، همچون الکتریکی شدن خودروها، استفاده از سیستم‌های گرمایش و سرمایش با راندمان بالا، و کاهش ضایعات در صنایع، می‌تواند برای کاهش مصرف گاز و حفظ محیط‌زیست موثر باشد.

علی حتمی کارشناس حوزه انرژی در جمع خبرنگاران با بیان اینکه بررسی روند ۲۰ ساله مدیریت مصرف انرژی در بسیاری از کشورها نشان می‌دهد جامعه جهانی در مسیر کاهشی کردن شاخص گام برداشته است، افزود: این در حالی است که به استناد آمار، ایران در فهرست کشورهای با شدت مصرف انرژی بالا جای می‌گیرد.

وی با تاکید بر اینکه روند فزاینده و افسارگسیخته مصرف انرژی در کشور تا جایی پیش رفته که از سال‌ها قبل با ناترازی تولید و مصرف روبه‌رو هستیم، تصریح کرد: تداوم این شرایط، کشور را با چالش‌های بزرگی رو به‌رو می‌سازد.

این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه تجربه کشورهای مختلف در تعرفه‌گذاری حامل‌های انرژی نشان می‌دهد که افزایش مصرف در پله‌های بالاتر از الگو باید جهشی باشد، گفت: ضرورت اعمال سیاست‌های تنبیهی برای مشترکان پرمصرف، به ویژه در بخش خانگی کاملا مشهود است.

حتمی با بیان اینکه بهره‌مندی از ابزارهای قیمتی به عنوان یکی از راهکارهای نظام‌مند صرفه‌جویی و بهینه‌سازی مصرف گاز قطعا در اصلاح رفتار مصرفی این گروه پرمصرف و مرفه تاثیرگذار خواهد بود، اظهار کرد: مقوله بهینه‌سازی مصرف نیز از دیگر موضوعات مغفول مانده در زمینه مصرف منابع انرژی است.

وی افزود: عبارتی که هر ساله با نزدیک شدن به فصل سرما و میزان افزایش مصرف گاز به ویژه در بخش خانگی، بیش از هر عنوان دیگری به چشم می‌خورد تا از این رهگذر مؤلفه‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی بار دیگر در محافل دولتی و کارشناسی به عنوان یک دغدغه جدی، مورد بررسی و واکاوی قرار گیرد.

این کارشناس انرژی با بیان اینکه افزایش ظرفیت تولید و مدیریت مصرف انرژی به صورت همزمان از جمله برنامه‌ها برای مدیریت ناترازی به ویژه در حوزه گاز به شمار می‌آید؛ گفت: با این حال بهینه‌سازی را شاید بتوان اقتصادی‌ترین نسخه درمان برای این شرایط در نظر گرفت.

حتمی با تاکید بر اینکه در صورتی که از نگاه اقتصادی به این قضیه بنگریم، یک واحد سرمایه‌گذاری در بخش بهینه‌سازی مصرف انرژی، معادل ۱۰ واحد سرمایه‌گذاری در بخش تولید انرژی است، گفت: اگر یک دلار در بخش بهینه‌سازی سرمایه‌گذاری کنیم، معادل هفت تا ۱۰ دلار سرمایه‌گذاری برای تولید نفت و گاز است.

به گفته وی، شرکت ملی گاز ایران طرح‌های بزرگی در حوزه بهینه‌سازی مصرف گاز را در دستور کار قرار داده که شامل ایجاد صندوق مالی مشترک برای اجرای طرح‌های بهینه‌سازی، جایگزینی بخاری‌های راندمان بالا، تعویض و نصب اتصالات مفصلی پیش و پس از نصب رگلاتور و اصلاح مصرف و بهینه‌سازی موتورخانه می‌شود.

این کارشناس انرژی با بیان اینکه با مصوبه شورای اقتصاد در سال ۱۳۹۹، طرح بهینه‌سازی در کشور تصویب و به وزارت نفت، شرکت ملی گاز ایران و شرکت‌های گاز استانی ابلاغ شد، گفت: با تصویب این مصوبه، پیگیری متمرکز، جدی و شکل‌گیری ساختار بهینه‌سازی در شرکت‌های گاز استانی، پروژه افزایش کارایی سیستم‌های گرمایشی کلید خورد.

حتمی ادامه داد: علاوه بر موارد یادشده در ادامه مدیریت انرژی و کربن با هدف پیگیری این موارد در شرکت ملی گاز ایران ایجاد شد.

وی با بیان اینکه برآوردی از میزان تولید و مصرف گاز طبیعی در کشور، موضوعیت پرداختن به مقوله بهینه‌سازی و صرفه‌جویی در مصرف را بیش از هر زمان دیگری نمایان می‌کند، گفت: نکته قابل تامل دیگر این است که مواجهه نسل آتی با بحران کمبود منابع انرژی که چندان دور از انتظار هم نیست، مسئولیت ما را در قبال چگونگی مدیریت بهینه و کارآمد منابع انرژی دو چندان می‌کند.

این کارشناس انرژی با بیان اینکه بهره‌مندی کشور از نعمت ذخایر عظیم سوخت‌های فسیلی نباید شائبه ناتمام شدن این منابع را به ذهن متبادر سازد؛ اظهار کرد: همه ما باید پاسخگوی اتلاف منابع به آیندگان باشیم. همچنین نباید از ظرفیت‌های فرهنگ‌سازی که رابطه‌ای تنگاتنگ با مقوله بهینه‌سازی مصرف انرژی دارد، غافل ماند؛ موضوعی بسیار مهم که باید در جامعه جاری و ساری شود.

به گفته حتمی، بهینه‌سازی یعنی مصرف به اندازه با بیشترین بازده، بیشترین رضایتمندی و کمترین هزینه؛ بنابراین درست مصرف کنیم تا آیندگان هم از نعمت گاز طبیعی بهره‌مند شوند.