گرانی دوباره بنزین در راه است؟

«بنزین ۸۰۰۰ تومانی از ابتدای تابستان اجرا می‌شود.»؛ این شایعه‌ای است که از صبح امروز دست به دست می‌شود و بار دیگر مردم را نگران کرده است. اما آیا دولت تصمیم جدیدی در رابطه افزایش قیمت بنزین اتخاذ کرده است؟

بنزین قطعاً گران نمی‌شود

فریدون عباسی دوانی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، در رابطه با برنامه دولت برای افزایش قیمت بنزین گفت: مطلقاً هیچ تصمیم جدیدی در رابطه با تغییر قیمت سوخت خودروهای سواری اتخاذ نشده است و این شایعه قطعاً تکذیب می‌شود.

او در ادامه توضیح داد: در حالی که سیاست‌گذاران تصمیمی برای بالابردن قیمت بنزین ندارند، اما به نظر می‌رسد برخی رسانه‌ها و خبرنگاران قصد دارند بر آتش گران‌شدن بنزین بدمند.

همچنین همایون صالحی، رئیس کانون انجمن‌های صنفی جایگاه‌داران سوخت کشور، گفت: صراحتاً اعلام می‌شود که در رابطه با تغییر قیمت بنزین هیچ جلسه‌ای تشکیل نشده و تا این لحظه قرار نیست تغییری در نرخ‌ها ایجاد شود.

وی افزود: اخباری که از صبح در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود شایعه‌ای بیش نیست.

اعتمادی که از بین رفته است

البته این برای اولین بار نیست که در سال جاری شهروندان صبح خود را با شایعه افزایش قیمت بنزین آغاز می‌کنند. به‌رغم اینکه مسئولان دولت و وزارت نفت بارها هر گونه تغیییر در قیمت‌ حامل‌های انرژی را تکذیب کرده‌اند، به نظر می‌رسد هنوز اعتماد عمومی نسبت به اظهارات مسئولان جلب نشده است.

تجربه مردم در آبان ۱۳۹۸ و افزایش ۲۰۰ درصدی قیمت بنزین در یک شب باعث شده تا مصرف‌کنندگان سوخت بار دیگر منتظر اتخاذ تصمیمات خلق‌الساعه باشند. این همان اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی است که سال‌هاست کارشناسان نسبت به از بین رفتن آن هشدار می‌دهند، اما دولت‌ها بدون توجه به آن همچنان تلاشی برای صادق‌بودن با مردم نشان نمی‌دهند.

حال مسئولان برای اجرای هر تصمیمی باید هزینه تصمیمات گذشته خود را بدهند. به‌ویژه شکل‌گیری اعتراضات اجتماعی از سال گذشته اکنون بیم تبعات افزایش قیمت بنزین را دو چندان کرده است.

از سوی دیگر، اکنون دیگر شعارهایی نظیر مدیریت مصرف سوخت و یا ایجاد عدالت در توزیع یارانه‌ها پاسخ‌گو نیست. به‌ویژه آنکه در اردیبهشت سال گذشته دولت با اصلاح یارانه‌ها و سیاست جراحی اقتصادی اعلام کرد که چنین برنامه‌ای در نهایت به نفع دهک‌های پایین جامعه تمام می‌شود، اما نماگرهای مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در یک سال اخیر بازار مواد غذایی بیش از سایر گروه‌های کالایی تورم داشته و در نهایت سفره اقشار کم‌درآمدتر را کوچک کرده است.

تبعات اقتصادی افزایش قیمت بنزین

گذشته از تبعات اجتماعی و سیاسی که به آن اشاره شد، این شکل از افزایش قیمت بنزین نیز هیچ‌گاه مورد تائید کارشناسان نبوده است.

دولت اصلاحات در زمان فعالیت خود لایحه افزایش پلکانی قیمت بنزین و رشد سالانه آن متناسب با تورم را به مجلس برد که با تغییر دولت، اجرای این لایحه در نطفه خفه شد.

حال مجلس و دولتی که با رویکرد پوپولیستی و البته با اتکا با اقتصاد دستوری مدیریت بازار سوخت را پیش بردند، حالا برای هر تصمیم جدیدی در رابطه با نرخ بنزین باید منتظر پیامدهای آن باشند.

به‌ویژه آنکه بدون کنترل نرخ ارز و تداوم روند صعودی دلار، هیچ‌گاه افزایش قیمت‌ها منجر به کاهش جذابیت قاچاق سوخت در ایران نشده‌اند.

به هر ترتیب اکنون بار دیگر خبر افزایش قیمت بنزین دست به دست می‌شود. حتی برخی فعالان شبکه اجتماعی بدون آنکه مدرک مستدلی ارائه دهند این شایعات را سناریویی مدیریت‌شده برای سنجش واکنش عمومی و البته ترفندی برای خنثی‌سازی واکنش‌ها در زمان اجرا می‌دانند.

حال به‌رغم تکذیب‌ها آیا قیمت بنزین آزاد تا پایان سال ۳۰۰۰ تومان می‌ماند؟