ریال در برابر یورو ثابت ماند

 مقایسه روند ارزش پول ملی کشورها در مقابل دلار آمریکا در دوره شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد ریال ایران جزو باثبات‌ترین ارزها بوده است.

بانک مرکزی اقدام به مقایسه روند تغییرات ارزش واحد پول ملی کشورهای امارات، چین، عراق، ترکیه، پاکستان، عربستان، انگلستان، روسیه و واحد پول اروپا (یورو) در مقابل دلار آمریکا در نیمه اول سال ۱۴۰۲ کرده است.

این مقایسه نشان می‌دهد ارزش پول ایران (ریال) در مقابل دلار آمریکا در مقایسه با کشورها و مناطق فوق، جزو باثبات‌ترین‌ها در دوره مذکور بوده است.

در گزارش بانک مرکزی آمده است: مجموعه تحولات متغیرهای بنیادین تعیین‌کننده مسیر حرکت نرخ ارز و تحولات نرخ برابری دلار در مقابل ریال در بازار رسمی و غیررسمی مبین برقراری ثبات در بازار ارز می‌باشد.

این در حالی است که برخی اسعار در مقابل دلار، در مقایسه با ریال، به میزان بیشتری دچار کاهش ارزش شده‌اند.

به عنوان نمونه ارزهای معتبری مانند یوآن چین تقریباً ۵ درصد ارزش خود را از دست داده و حتی ارزهای دیگری مانند یورو و پوند انگلیس نیز تا حدی نسبت به دلار آمریکا دچار کاهش ارزش شده‌اند.

در نمودار تحولات برخی از مهم‌ترین ارزهای جهانی در کنار ریال ایران در مقابل دلار آمریکا در بازه زمانی ۱۴ فرودین تا ۱۵ مهر ۱۴۰۲ به تصویر کشیده شده است.

همانطور که ملاحظه می‌گردد شاخص بازده تجمعی روبل روسیه نسبت به دلار آمریکا نشان می‌دهد که این ارز نسبت به شش ماه گذشته حدود ۳۰ درصد ارزش خود را در برابر دلار آمریکا از دست داده است. همین وضعیت در مورد لیر ترکیه نیز صادق بوده به نحوی که لیر ترکیه نسبت به دلار آمریکا حدود ۴۳ درصد ارزش خود را از دست داده است.

ایده کلی در نمودار این است که درصد تغییر تجمعی نرخ برابری هر ارز در مقابل دلار آمریکا نسبت به ابتدای سال ۱۴۰۲ محاسبه و گزارش شده است. بنابراین هر چه بازده تجمعی به سمت بالا حرکت کند به معنای تقویت دلار آمریکا و تضعیف ارز مورد نظر خواهد بود.

در رابطه با نرخ برابری روبل روسیه در مقابل دلار آمریکا لازم به اشاره است که در روزهای ابتدایی حمله روسیه به اوکراین روبل روسیه به شدت تضعیف شد. هرچند به مدد رشد شدید قیمت نفت و گاز، روبل روسیه دوباره به ارقام پیش از جنگ رسید.

با این حال، پس از گذشت حدود یک سال از شروع جنگ، مجدداً علائم ضعف در ارز روبل در حال نمایان شدن است که دلیل اصلی آن بروز ناترازی در حساب جاری، اعمال محدودیت قیمت ۶۰ دلار بر هر بشکه نفت صادراتی روسیه، کاهش قیمت گاز اروپا، بلوکه کردن ذخایر ارزی این کشور و بروز ریسک‌های اقتصادی و سیاسی ناشی از درگیری با اوکراین می‌باشد.

در مورد لیر ترکیه نیز لازم به اشاره است که کاهش شدید ذخایر ارزی ترکیه به دلیل ناترازی جدی در حساب جاری این کشور و وضعیت نامطلوب شاخص‌های اقتصاد کلان آن نیز از جمله عوامل تضعیف ارزش لیر در مقابل دلار بوده است. هر چند افزایش معنادار نرخ بهره سیاستی توسط بانک مرکزی آمریکا نیز تا حدودی در افزایش تقاضای دلار و کاهش ارزش اسعار دیگر از جمله روبل روسیه و لیر ترکیه نیز تاثیرگذار بوده است.

کنترل ضریب تغییرات ارز

در ادامه گزارش بانک مرکزی آمده است:‌ اگرچه سیاست‌های تثبیت به طور کامل اجرایی نشده و از این منظر در نیمه‌راه قرار داریم، لیکن اجرای موفق این سیاست در چند ماه اخیر سبب شده تا ضریب تغییرات نرخ دلار در بازار غیررسمی (نسبت انحراف معیار به میانگین) در شش‌ماهه نخست ۱۴۰۲ در سطح ۳.۲ درصد قرار بگیرد؛ این در حالی است که میزان ضریب تغییرات در سال ۱۴۰۱ معادل ۱۹.۵ درصد بوده و این نشان‌دهنده افزایش ثبات بازار ارز در نیمه نخست سال جاری است.

همچنین نرخ ارز در بازار رسمی (شامل حواله و اسکناس) که تأمین‌کننده نیازهای اساسی و واقعی اقتصاد است، به ثبات و آرامش رسید به نحوی که ضریب تغییرات نرخ فروش حواله دلار در سامانه معاملات الکترونیک ارز از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا ۹ اسفند همان سال برابر ۶.۰ درصد بود و پس از راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران در اسفندماه و بخش‌بندی بازار ارز و اعمال نرخ‌های متفاوت برای واردات کالاهای اساسی و غیراساسی و تقاضاهای اسکناس، ضریب تغییرات نرخ فروش حواله دلار در سامانه معاملات الکترونیک ارز در بازه زمانی ۹ اسفند سال ۱۴۰۱ تا پایان شهریور ۱۴۰۲ به ۱.۵ درصد کاهش یافت و نرخ فروش حواله برای واردات کالاهای غیراساسی نیز حول و حوش ۳۷۷ هزار ریال تثبیت شد.

درمجموع، شواهد موجود حکایت از برقراری ثبات و آرامش در بازار ارز و به تبع آن پیش‌بینی‌پذیری این بازار دارد. به تبع برقراری ثبات و آرامش در بازار ارز، تثبیت و حتی کاهش قیمت در بازار سایر دارایی‌ها نظیر طلا، مسکن و خودرو نیز مشهود است.​