مرگ زودرس خوزستانی‌ها از گرد و خاک

بروز پدیده گرد و خاک در خوزستان از سال ۱۳۸۲ آغاز شد و اوایل از آن به عنوان «مهمان ناخوانده» یاد می‌شد ولی اکنون که این پدیده پا به سن ۲۰ سالگی گذاشته به پدیده‌ای غالب با منشأ تالاب‌های بین النهرین تبدیل شده است.

خشکسالی در ادامه شدت یافت و خشک شدن بخش عمده‌ای از تالاب‌های خوزستان به ویژه هورالعظیم و شادگان باعث شد تا هر دو تالاب به عنوان یکی از کانون‌های اصلی گرد و غبار در کنار بیابان‌ها و شنزارهای استان ایفای نقش کنند.

هرچند مسئولان محیط زیست کشور توپ ۷۰ درصد تقصیر را در زمین عراق انداختند ولی برای ۳۰ درصد باقیمانده نیز اقدامات مختلفی را آغاز کردند و مجلس نیز اعتباراتی را به عنوان بودجه مهار ریزگردها مصوب کرد؛ البته در سال ۹۲ نمایندگان خوزستان در اعتراض به کمبود این بودجه استعفا دادند.

توقف طرح‌های انتقال آب و سدسازی‌های بی رویه یکی از اصلی‌ترین راهکارهای مقابله با بحران گرد و خاک در خوزستان عنوان شد و فعالان محیط زیستی بسیاری نیز نسبت به مالچ پاشی نفتی که باعث از بین رفتن گیاهان موجود در ماسه زارها و همچنین نابودی تنوع زیستی شده بود، اعتراض کردند.

به تدریج غلظت گرد و غبار افزایش پیدا کرده و سازمان بهداشت جهانی از «اهواز» به عنوان یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان نام برد؛ برخی سال‌ها مراجعه بیش از ۲۰ هزار بیمار به علت تنگی نفس به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در سیستم آماری علوم پزشکی به ثبت رسید.

در تازه‌ترین اخبار نیز «عباس شاهسونی» رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت آمار ۷۰۳ نفری مرگ زودرس منتسب به ذرات معلق ۲.۵ میکرون در اهواز را اعلام کرده و خبر داده که ۱۷ درصد مرگ‌های قلبی، ۱۹ درصد سکته‌های مغزی و ۱۷ درصد سرطان‌های ریه مربوط به ذرات معلق با اندازه ۲.۵ میکرون بوده است.

قطعاً این بحران باعث تضعیف سیستم ریوی شهروندان شده و بروز انواع حساسیت‌های تنفسی و بیماری‌های آلرژی‌زا را برای آنها به دنبال داشته است؛ عطسه، سرفه، سردرد و سرخی چشم از جمله علائم شهروندان بعد از بروز پدیده گرد و خاک بوده است.

از ابتدای بروز این بحران تعطیلی ادارات، مدارس (حتی باعث کاهش روزهای سال تحصیلی دانش آموزان خوزستانی می‌شد) و از حرکت ایستادن چرخ اقتصاد ملی در این استان صورت گرفته است و ۲۳ بهمن سال ۹۵ بروز پدیده گرد و خاک شدید به قطع برق، آب و حتی تلفن منتهی شد؛ مسئولان ملی برای حل این بحران به دنبال چاره اندیشی بودند و در رأس آنها مقام معظم رهبری خواستار رسیدگی هرچه سریع‌تر به مردم خوزستان شد.

بروز پدیده گرد و غبار باعث تصادفات رانندگی، بیماری شهروندان، آسیب اقتصادی و معیشتی به کارفرمایان و کارگران و مهاجرت مردم به ویژه نخبگان در حوزه‌های مختلف شده است.