پروسه بازگشت فضانوردان به زمین

به نقل از ناسا، وقتی قفل های سفینه بازگشت به زمین (سایوز) بطور کامل باز شوند، دیگر ناو کیهانی هیچ ارتباط فیزیکی با ایستگاه ندارد. جدا شدن سفینه از ایستگاه با استفاده از یک سامانه ی فنری انجام می شود. تا زمانیکه سایوز و ایستگاه به اندازه کافی از هم فاصله نگرفته باشند، فضانوردان حق ندارند موتور های سفینه را روشن کنند، چون امکان دارد به بدنه بیرونی ایستگاه آسیب وارد کنند.

در زمان بازگشت سفینه ۱۵۰۰۰ کیلومتر بر ساعت سرعت دارد. بعد از گذشت ۳ دقیقه که سایوز تقریبا به فاصله ی ۲۰ متری از ایستگاه قرار میگیرد، موتور سفینه ی سایوز ۱۵ ثانیه روشن میشوند و این کار تفاوت سرعت را به بیش از ۲ کیلومتر میرساند و سایوز به فاصله ی قابل اطمینان میرسد. در این زمان با آن که سایوز فاصله ی زیادی از ایستگاه دارد. موتور های ترمز با هدف کم کردن سرعت سایوز روشن و مسیر سفینه به تدریج تغییر کرده و وارد جو زمین می شود.

وقتی بدنه ی کپسول فضایی به هوای اتمسفر مالیده میشود، گرمای شدیدی به وجود می آید که دمای آن ۳۵۰۰ درجه سانتیگراد است و اگر سایوز با «سپر گرمایشی» پوشانده نشده باشد، مرگ سرنشینان حتمی خواهد بود. در ضمن سفینه هرگز نباید به طور عمودی وارد جَوِ زمین شود، زیرا در این صورت به دلیل مقاومت جَو اصطکاک شدیدی ایجاد خواهد شد و قطعا" سفینه منفجر خواهد شد، بنابراین حتما" باید در مسیر اریب وارد جو زمین شود.

موتور های ترمز با هدف کم کردن سرعت سایوز روشن و مسیر سفینه بتدریج تغییر کرده و وارد جو زمین می شود. تقریبا ۳۰ دقیقه قبل از نشستن سفینه و در ارتفاع ۱۴۰ کیلومتری، سه قسمت سفینه سایوز یعنی بخش فرودی، قسمت موتوری و بخش مداری طی چند ثانیه توسط چند چاشنی انفجاری از هم جدا می شوند. فقط قسمتی که فضانوردان در آن قرار دارند قطعا به زمین باز می گردد و دو بخش دیگر در مسیر حرکت از بین میروند.

در فاصله ی حدود ۹ هزار متری زمین، دریچه محفظه چتر باز شده و چتر کوچک اولیه که به آن چتر ترمز هم می گویند بیرون کشیده میشود. بعد از چند دقیقه در فاصله حدود ۸ هزار متری، چتر اصلی گشوده می شود و سرعت را به ۲۲ کیلومتر در ساعت میرساند.

در فاصله ی ۵ هزار متری سپر حفاظتی زیر سفینه و پنجره های سفینه جدا و سوخت و اکسیژنی که در سفینه ذخیره شده از بخش زیرین بیرون ریخته میشودکه در زمان فرودخطر انفجار از بین برود. در این زمان با مکانیزم ویژه ای زاویه ی اتصال چتر با سفینه تغییر پیدا میکند تا سفینه تحت زاویه درستی فرود آید. به این ترتیب فضانوردان دقیقا پشت به زمین قرار میگیرند و حالت لازم برای فرود نرم را بدست می آورند.

زمان فرود فضانورد کاملا باید در قالب صندلی قرار بگیرد. دست ها را روی سینه به صورت مشت گره کرده نگه دارد. نباید حرف بزنند، چون ممکن است که زبان بین دندان ها گیر کند و منتظر فرود به اصطلاح نرم می مانند. البته فرود نرم آنطور هم که گفته میشود نرم نیست. آن را میتوان مثل برخورد ماشین کوچک و یک تریلی دانست. همه چیز یک دفعه تکان تکان میخورد و بعد آرام میشود.

بعد فرمانده ی سفینه گیره های اتصال چتر به سفینه را آزاد می کند تا چتر جدا شود تا اگر باد شدید باشد سفینه به دنبال چتر کشیده نشود. در این زمان سرنشینان صدا های گروه نجات را میشنوند و مطمئن میشوند که ۵ دقیقه ی دیگر میتوانند با هوای تازه تنفس کنند و به زودی با خانواده های خودشان ملاقات خواهند کرد.