رمز و راز بیداری مغز پس از خواب

وقتی خواب هستید، به نظر می‌رسد که کاملاً از این دنیا رفته اید، اما وقتی از خواب بیدار می‌شوید، می‌توانید ناگهان کاملاً هشیار و آماده حرکت شوید. دانشمندان برای مدت طولانی تلاش کرده‌اند بفهمند که چگونه مغز میزان آگاهی و هوشیاری را تغییر می‌دهد و این هنوز یک راز است. در حالی که دانشمندان هنوز پاسخ کاملی برای این سوال ندارند، سعی می‌کنند تا با مطالعه مغز افراد هنگام جابه‌جایی بین خواب و بیداری، سرنخ هایی را پیدا می‌کنند.

نگاهی به درون یک مغز زنده

یکی از روش هایی که دانشمندان فعالیت مغز را مطالعه می‌کنند، استفاده از ابزاری به نام الکتروانسفالوگرافی یا EEG است. EEG سیگنال‌های الکتریکی که از هزاران سلول مغزی به نام نورون‌ها می‌آید را اندازه گیری می‌کند. فردی که مورد مطالعه قرار می‌گیرد کلاهی می‌پوشد که به رایانه متصل است که آسیبی به مغز نمی‌رساند. فعالیت الکتریکی در مغز افراد به صورت خطوط مواج خود را نشان می‌دهد.

ممکن است فکر کنید هنگام خواب مغزتان خاموش یا در حال استراحت است، اما در واقع مغز به فعالیت خود ادامه می‌دهد، حتی اگر شما از آن آگاه نباشید. شما چهار مرحله خواب مختلف را طی می‌کنید که هر کدام به صورت الگوی متفاوتی در EEG نشان داده می‌شود.

یک مرحله از خواب، به نام خواب REM، یا حرکت سریع چشم، زمانی است که ما معمولا خواب می‌بینیم. رویاها جالب هستند زیرا به نظر می‌سرد که شما هشیار هستند و رویاها واقعی اند، اما واقعیت این است که شما به اندازه زمان بیداری هشیار نیستید. به نظر می‌رسد هر مرحله خواب با الگوهای مختلفی از مواد شیمیایی در مغز شما مرتبط است. اینها مواد شیمیایی عصبی نامیده می‌شوند و از این طریق آنها سلول‌های مغز با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.

آنچه دانشمندان از خواب می دانند

یکی از سیستم‌های اصلی در مغز که شما را از خواب بیدار می‌کند، سیستم فعال‌کننده شبکه یا RAS نام دارد. RAS بخشی از مغز شما است که درست بالای ستون فقرات شما قرار دارد. طول آن حدود دو اینچ و عرض آن به اندازه یک مداد است. RAS مانند یک دروازه‌بان یا فیلتر برای مغز شما عمل می‌کند و مطمئن می‌شود که مجبور نیست با اطلاعاتی بیش از توانش سروکار داشته باشد. RAS می‌تواند اطلاعات مهم را دریافت کرده و مواد شیمیایی عصبی ایجاد کند که سایر قسمت‌های مغز را بیدار می‌کند. همچنین شما را در طول روز بیدار نگه می‌دارد.

اگر در نیمه شب مجبور به رفتن به دستشویی شوید، RAS این سیگنال را از بدن شما دریافت می‌کند و گویی یک سوئیچ را برای بیدار کردن مغز شما می‌چرخاند، درست مانند یک کلید چراغ. سیگنال‌هایی که از خارج از بدن شما می‌آیند، مانند صدای زنگ ساعت یا والدینی که شما را از خواب بیدار می‌کنند، نیز می‌توانند بر RAS تاثیر‌گذار باشد.

هنگامی که RAS روشن می‌شود، ممکن است مدتی طول بکشد تا کل مغز و بدن شما بیدار شود. این به این دلیل است که چند دقیقه زمان می‌برد تا تمام مواد شیمیایی عصبی "خواب آلود" از مغز شما پاک شود، به همین دلیل است که وقتی ساعت زنگ دار شما را از خواب بیدار می‌کند، ممکن است احساس گیجی کنید. اما چرا در برخی از روزها احساس گیجی بیشتری می‌کنید و در برخی روزهای دیگر نه؟ زمانی که مغز شما در خواب است، بین مراحل عمیق و سبک جابه جا می‌شود. اگر ساعت زنگ دار شما در مرحله عمیق تری از خواب خاموش می‌شود، مدت بیشتری طول می‌کشد تا تمام قسمت‌های مغز شما بیدار شوند. می‌توانید از فناوری برای ردیابی مرحله‌ای از خواب بهره برده و سپس در مرحله‌ای سبک از خواب بیدار شوید تا احساس شادابی بیشتری پس از خواب داشته باشید.

اسرار باقی مانده خواب

هنوز چیزهای زیادی برای یادگیری در مورد بیدار شدن از خواب وجود دارد. اگرچه شما حدود یک سوم از زمان خود را صرف خواب می‌کنید، دانشمندان به طور کامل هدف خواب را درک نمی‌کنند. آنها می‌دانند که خواب برای سلامتی حیاتی است، به خصوص برای بچه هایی که مغز و بدن آنها هنوز در حال رشد است. خواب سیستم ایمنی شما را بازیابی می‌کند، حافظه شما را بهبود می‌بخشد و از سلامت روان شما حمایت می‌کند و شاید تعجب کنید که پزشکان چند ساعت خواب را برای نوزادان، کودکان و بزرگسالان توصیه می‌کنند. دانشمندان بخش هایی از نحوه ایجاد هوشیاری مغز پس از خواب را کشف کرده اند، اما کل مسئله هنوز یک راز است. به همین دلیل است که ما در آینده به دانشمندان کنجکاو نیاز داریم.