معرفی انواع چک‌های ایران و ویژگی‌های هر کدام

معرفی انواع چک

چک‌های ایران با توجه به کاربردشان در گروه‌های مختلفی دسته‌بندی می‌شوند. چک بانکی عادی، چک تضمین شده، چک تایید شده، چک صیادی و چک مسافرتی از جمله انواع چک هستند. در این بخش، کاربردهای هر کدام از انواع چک را توضیح می‌دهیم.

چک بانکی عادی

اگر در بانک حساب جاری دارید، می‌توانید دسته چک عادی بگیرید و از آن در معامله‌ها استفاده کنید. با ارائه چک بانکی عادی به افراد مختلف، آن‌ها می‌توانند از حسابتان پول برداشت کنند. 

اگر چک را در وجه حامل بنویسید، هر کسی می‌تواند چک شما را نقد کند. یکی از معایب چک عادی این است که نقد شدن آن تضمینی ندارد. بنابراین، اگر می‌خواهید از نقد شدن چک مطمئن شوید، باید از چک‌های دیگری استفاده کنید.

چک تایید شده چیست؟

یکی از انواع چک بانکی، چک تایید شده است. این چک نسبت به چک بانکی عادی اعتبار بیشتری دارد و گیرنده چک از نقد شدن آن مطمئن می‌شود. صدور چک تایید شده به مبلغ پول در حساب شما بستگی دارد. یعنی در صورتی می‌توانید چک تایید شده به کسی بدهید که مبلغ آن را در حساب بانکی داشته باشید. بعد از صدور چک، بانک حساب شما را مسدود می‌کند.

چک تضمین شده

در بین انواع چک‌های ایران، چک تضمین شده برای معامله‌های کلان استفاده می‌شود. این چک را بانک صادر می‌کند و گیرنده چک می‌تواند با مراجعه به یکی از شعبه‌های بانک صادرکننده، چک را نقد کند. 

به بیان دیگر، مبلغ چک تضمین شده به محض صدور از حساب کم می‌شود. به‌طور کلی، ۲ نوع چک تضمین شده در بانک‌ها وجود دارد: چک عادی و چک رمزدار. تفاوت این چک‌ها به زمان نقد کردن آن مربوط می‌شود. 

اگر چک تضمین شده عادی به کسی بدهید، گیرنده بعد از ۲۴ ساعت می‌تواند مبلغ چک را دریافت کند. در حالی‌که، گیرنده چک رمزدار می‌تواند در لحظه صدور چک، مبلغ چک را دریافت کند. اگر برای خرید خانه و ماشین به چک احتیاج دارید، باید چک رمزدار بگیرید. 

درباره مزیت‌های چک تضمین شده هم باید بگوییم که این چک اعتبار و ضمانت بیشتری دارد. وقتی چک رمزدار به کسی می‌دهید، لازم نیست نگران برگشت چک باشید؛ چون مبلغ آن قبل از صدور چک از حساب شما کم می‌شود. همچنین، امکان جعل چک تضمینی هم وجود ندارد.

چک بین بانکی چیست؟

اگر می‌خواهید پول زیادی را از یک بانک به بانک دیگری انتقال دهید، به چک بین بانکی احتیاج دارید. این چک امنیت بالایی دارد و کسی نمی‌تواند آن را جعل کند. یکی از مزیت‌های چک بین بانکی این است که به دسته چک احتیاج ندارد. 

شما با مراجعه به بانک می‌توانید مراحل درخواست چک بین بانکی را انجام دهید. نکته مهم این است که باید شماره حساب و کد شعبه بانک گیرنده را روی چک بنویسید. درباره کاربردهای چک بین بانکی باید بگوییم با دریافت چک بین بانکی می‌توانید از آن برای خرید یا فروش خانه، خرید یا فروش وسایل نقلیه، پرداخت پول پیش خانه و بازپرداخت بدهی سنگین استفاده کنید.

چک عمومی امنیبوس

این چک مثل چک‌های عادی است و به پشت‌نویسی احتیاج ندارد. چک عمومی امنیبوس را نمی‌توانید برای شخص دیگری صادر کنید، بلکه مبلغ آن فقط به شخص صادرکننده چک داده می‌شود. یعنی اگر دسته چک ندارید، ولی می‌خواهید چک صادر کنید، با مراجعه به بانک می‌توانید چک عمومی امنیبوس یا چک عمومی آزاد بگیرید. با ارائه چک به بانک هم می‌توانید مبلغ آن را دریافت کنید.

چک مسافرتی

یکی از متداول‌ترین انواع چک‌‌های ایران، چک مسافرتی است. اگر در طول سال به شهرهای مختلف سفر می‌کنید و نمی‌توانید پول زیادی با خودتان حمل کنید، می‌توانید از چک مسافرتی استفاده کنید. با چک مسافرتی لازم نیست نگران گم شدن یا دزدیده شدن پولتان باشید.

چک صیادی چیست؟

چک صیادی امنیت و ضمانت اجرایی بیشتری دارد و معمولا برای خرید اقساطی استفاده می‌شود. برای اینکه بتوانید از چک صیادی در معامله‌ها استفاده کنید با آن را در سامانه صیاد ثبت کنید. در این بخش، نحوه ثبت چک صیادی را توضیح می‌دهیم و انواع چک صیادی را معرفی می‌کنیم. 

انواع چک صیادی

برای اینکه درک بهتری از انواع چک صیادی داشته باشید، بهتر است بدانید که عبارت صیاد به معنای صدور یکپارچه الکترونیک دسته چک است. ممکن است رنگ‌های چک صیادی متفاوت باشند، ولی کاربرد یکسانی دارند. چک‌های صیادی را با نماد بانک مبدا و شناسه ۱۶ رقمی روی آن می‌شناسند. وقتی شما چک را در سامانه صیاد ثبت می‌کنید، به شناسه ۱۶ رقمی آن احتیاج دارید.

معرفی رنگ‌های چک صیادی

رنگ‌های چک صیادی نشان‌دهنده سال صدور آن هستند. چک‌های صیادی سفید یا کرم‌ قبل از سال ۱۴۰۰ صادر شده‌اند. چک‌های صیادی بعد از این تاریخ، بنفش هستند. طبق قانون بانک مرکزی، کسانی که دسته چک کرم رنگ دارند، باید در اولین فرصت به بانک بروند و چک صیادی بنفش بگیرند.

مزایای چک صیادی چیست؟

مهم‌ترین مزیت چک صیادی، یکپارچه بودن و همگانی بودن آن است. یعنی شما می‌توانید چک صیادی را در سامانه صیاد ثبت کنید و از آن به عنوان ضمانت خرید قسطی استفاده کنید. بسیاری از فروشگاه‌ها هم چک صیادی را قبول دارند. 

شما می‌توانید چک صیادی را تهیه کنید و با آن از فروشگاه‌ها و سایت‌های خرید اعتباری به طور اقساطی خرید کنید. برای استفاده از مزایای چک صیادی باید آن را ثبت کنید. در بخش بعدی، ثبت چک صیادی را توضیح می‌دهیم.

نحوه ثبت چک صیادی

ثبت چک صیادی در اپلیکیشن‌های پرداخت بانکی و سامانه‌های موبایل بانک انجام می‌شود. اگر اپلیکیشن‌های تاپ یا آپ را در گوشی‌ دارید، می‌توانید با انجام چند مرحله ساده، چک صیادی را ثبت کنید. 

در اپلیکیشن تاپ، بخشی به نام چک صیادی وجود دارد. روی این بخش کلیک کنید و شناسه ۱۶ رقمی روی چک را وارد کنید. شما می‌توانید این کار را با اسکن کد تصویری هم انجام دهید. در مرحله بعد، باید شماره کارت، رمز دوم، CVV2 و تاریخ انقضای روی چک را وارد کنید. در نهایت، روی دکمه استعلام کلیک کنید تا چک صیادی شما ثبت شود. 

نکته مهم این است که حین انجام مراحل ثبت چک صیادی، دقت کنید که سیم کارت گوشی و اطلاعات بانکی به نام شما باشد. با استفاده از اپلیکیشن آپ هم می‌توانید چک صیادی را ثبت کنید. در این اپلیکیشن، گزینه‌ای به نام سامانه چک صیاد وجود دارد. وارد این بخش شوید و دکمه ثبت چک را انتخاب کنید. در این بخش، باید شماره صیاد روی برگه چک یا شناسه ۱۶ رقمی را وارد کنید. با انتخاب گزینه تایید، چک صیادی شما ثبت می‌شود.

جمع‌بندی

بسیاری از متقاضیان انواع چک با انواع چک‌های ایران و کاربردهای چک بین بانکی آشنا نیستند. در این مقاله، انواع چک را معرفی کردیم و مراحل ثبت چک صیادی را توضیح دادیم. شما می‌توانید با توجه به نیازهای خودتان از چک مناسب استفاده کنید.

سوالات متداول

ثبت چک صیادی چگونه انجام می‌شود؟

با استفاده از اپلیکیشن‌های بانکی مثل تاپ و آپ می‌توانید چک صیادی را ثبت کنید.

آیا رنگ‌های چک صیادی با هم فرق دارند؟

انواع رنگ‌های چک صیادی از نظر کاربرد تفاوتی با هم ندارند. چک‌های کرم‌رنگ قدیمی هستند و قبل از سال ۱۴۰۰ صادر شده‌اند.

آیا همه چک‌های صیادی باید ثبت شوند؟

بله، برای استفاده از انواع چک صیادی باید آن‌ها را در سامانه صیاد ثبت کنید.  

آیا برای خرید اقساطی می‌توان از انواع چک‌های ایران استفاده کرد؟

خیر، برای خرید قسطی به چک صیادی احتیاج دارید.