بررسی و تفاوت ورق سیاه و گالوانیزه + خصوصیات و کاربردها

ورق سیاه و ورق گالوانیزه

ورق سیاه و ورق گالوانیزه هر دو از آلیاژ فولاد بهره می‌برند، اما نکته حائز اهمیت در اینجا این است که این دو نوع ورق، با توجه به ویژگی‌های ساختاری، خصوصیات شیمیایی و ظاهری، اختلافات چشمگیری با یکدیگر دارند. اطلاعات موجود در استانداردها، تفاوت‌های معناداری را در خصوص خواص و کاربردهای ورق گالوانیزه و ورق سیاه آشکار می‌سازد که به طور کاملاً متفاوت از یکدیگر عمل می‌کنند.

تعریف و کاربرد ورق گالوانیزه چیست؟

ورق گالوانیزه، یک نوع ورق مبتنی بر فولاد است که ویژگی‌ها و کاربردهای منحصر به فرد خود را داراست. ورق‌های فولادی به دلیل استحکام کششی و مقاومت برشی بالا شهرت دارند، اما در مقابل زنگ زدگی و خوردگی آسیب‌پذیر هستند. تخصصی‌های حوزه مواد فلزی از راه‌حل‌های متعددی برای افزایش مقاومت ورق‌های فولادی بهره می‌گیرند، و یکی از روش‌های موثر برای این منظور، استفاده از فرآیند "روی‌اندودکردن" یا "گالوانیزاسیون" می‌باشد.

ورق‌هایی که از این روش برای افزایش مقاومت بهره‌مند می‌شوند، به عنوان ورق گالوانیزه شناخته می‌شوند. این ورق‌ها ممکن است با استفاده از فرآیند نورد سرد یا گرم تولید شوند و به روش‌های مختلفی روی‌اندود می‌شوند.

خصوصیات ورق گالوانیزه

بدون شک، یکی از نقاط قوت بیشتر ورق‌های گالوانیزه، مقاومت بسیار بالا در مقابل خوردگی و اکسیداسیون آهنی است. با این ویژگی برجسته، این ورق‌ها دارای ویژگی‌های دیگر نیز هستند. در ادامه، به معرفی اهم خصوصیات ورق گالوانیزه می‌پردازیم:

"مقاومت بی‌نظیر در شرایط مختلف آب و هوا:

در برخی حالات، ورق‌های فولادی ضد زنگ ممکن است در محیط‌های بسیار سرد یا با دماهای بالا، از قابلیت مقاومت خود بازندایت کنند. به عبارت دیگر، در این شرایط دشواری‌هایی پیش آمده ولی ورق گالوانیزه با افتخار مقاومت و استحکام خود را در هر نوع اقلیم و هوایی حفظ می‌کند.

آماده‌سازی سریع و آسان:

یکی از مزایای بیشتر ورق‌های گالوانیزه این است که فرآیندهای تولید، برش، بارگذاری و نصب آنها به سرعت و سهولت قابل انجام است. حتی اگر مشتری نیاز به سفارش ورق گالوانیزه با ابعاد خاص داشته باشد، فرآیند تولید همچنان با سرعت و بهره‌وری بالا انجام خواهد شد.

تقویت به شدت صددرصدی:

با تشکیل پیوند محکمی بین عناصر فولاد و روی، ورق گالوانیزه با استحکام قابل توجه نسبت به سایر ورق‌های فولادی برخوردار است. این پیوند حتی در شکاف‌های کوچک نیز حفظ می‌شود که باعث تقویت صددرصدی آن می‌شود.

روش‌های ساده برای بازرسی فنی:

ورق‌های فولادی با استفاده از دو روش اصلی، یعنی آزمایشگاهی و چشمی، مورد بازرسی قرار می‌گیرند. برخی از این ورق‌ها، بر اساس ویژگی‌ها و ماهیت خود، برای اخذ مجوز نیاز به بازرسی آزمایشگاهی دارند. در مقابل، ورق گالوانیزه به علت ویژگی‌های ظاهری منحصر به فرد خود، به سادگی توسط یک بازرسی چشمی تأیید می‌شود."

استفاده گسترده از ورق گالوانیزه

بهترین بهره‌برداری از ورق‌های گالوانیزه در تولید اقلامی همچون لوله، پروفیل، و قوطی‌های گالوانیزه مشاهده می‌شود. این محصولات به عنوان گزینه‌ای مناسب معمولاً در مناطق با رطوبت بالا یا در شرایطی که با زنگ‌زدگی مواجه هستند، به‌کار می‌روند. هدف اصلی این است که در ساختارها و وسایل فلزی، از خوردگی موثری حفاظت شوند. کاربردهای ورق گالوانیزه تنها به موارد زیر محدود نمی‌شود:

- تولید پروفیل‌های گالوانیزه و ساخت انواع پنجره، در و چارچوب‌های مقاوم در برابر زنگ زدگی.

- تولید لوله‌های گالوانیزه برای استفاده در شرایط مرطوب، سیستم‌های آبرسانی یا انتقال مایعات.

- ساخت لوله‌های بخاری، انواع کابینت در آشپزخانه، و همچنین کانال‌ها و دریچه‌های مرتبط با کولرها و سیستم‌های خنک‌کننده.
 

ابعاد استاندارد ورق گالوانیزه

هر یک از کارخانه‌های تولید ورق گالوانیزه، محصولات خود را با رعایت استانداردهای خاص و معین تولید می‌نمایند. در این راستا، اهمیت داشتن اطلاعات دقیق در مورد ابعاد استاندارد ورق‌های گالوانیزه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. آیا می‌دانید که هر استاندارد، معیارهای مشخصی را برای طول، عرض، ضخامت، و وزن ورق‌ها در نظر گرفته است؟ در زیر، ابعاد استاندارد ورق‌های گالوانیزه را بر اساس یک استاندارد متداول مشخص کرده‌ایم:

- طول 2 و عرض 1 متر با ضخامت تقریبی 0.5 تا 2 میلی‌متر و وزن تقریبی 8 تا 32 کیلوگرم.

- طول 2.5 و عرض 1.25 متر با ضخامت تقریبی 0.5 تا 1.5 میلی‌متر و وزن تقریبی 13 تا 37 کیلوگرم.

- طول 6 متر و عرض 1 متر با ضخامت 0.5 میلی‌متر و وزن تقریبی 24 کیلوگرم.

- طول 6 متر و عرض 1.25 متر با ضخامت 0.5 میلی‌متر و وزن تقریبی 30 کیلوگرم.

توضیح درباره ورق سیاه

ورق‌های فولادی به دو روش نورد سرد و گرم تولید و در بازار عرضه می‌شوند. ورق‌هایی که به روش نورد گرم تولید می‌شوند، با عنوان "ورق سیاه" شناخته می‌شوند.

همان‌طور که از نام این روش پیداست، ورق‌های نورد گرم در دمای بسیار بالا تولید می‌شوند. این ورق‌ها پس از تولید، سطح آن‌ها زبر و خشن است و رنگشان تیره و مات است؛ به همین دلیل به آن‌ها ورق سیاه گفته می‌شود. این ورق‌ها در اصطلاح انگلیسی به نام “Hot Rolled Sheet” نیز شناخته می‌شوند.

خصوصیات منحصر به فرد ورق سیاه

یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد و برجسته ورق سیاه، استحکام کششی بی‌نظیر آن در مقایسه با ورق سرد است. این ورق نه تنها قدرت مقاومت در برابر ضربات و فشارهای پیش‌آمده را به ارمغان می‌آورد، بلکه در مقابل آسیب‌های ممکن ناشی از جابجایی یا انتقال نیز ایمنی فراهم می‌کند. این نکته مهم است که این ورق‌ها علاوه بر مقاومت بالا، انعطاف پذیری نسبتاً خوبی را نیز ارائه می‌دهند.

استفاده‌های وسیع ورق سیاه

ورق‌های سیاه، که در بازار موجودند، بر اساس ضخامت و ابعاد، در بخش‌های متنوع صنعت به کار می‌روند. در این سیاق، ورق‌های بزرگ‌تر معمولاً در صنایع بزرگ‌تر استفاده می‌شوند و ورق‌های کوچک‌تر در ساخت قطعات ظریف‌تر.

کاربردهای ورق سیاه شامل موارد زیر می‌شود:

- ساخت انواع قوطی و پروفیل ساختمانی و صنعتی که هر یک برای مصارف خاصی تولید می‌شوند.

- تولید ابزارآلات و ماشین‌های کشاورزی و صنعتی در اندازه‌ها و اشکال متنوع.

- ساخت برخی از قطعات کلیدی خودروها.

- تولید انواع مخازن سوخت یا سایر مخازن استفاده شده در کشتی‌ها.

- ساخت گاردریل، تابلوهای تبلیغاتی و بیلبوردهای بین‌شهری در صنعت تبلیغات و ساختمان.

ابعاد متنوع ورق سیاه

ورق‌های سیاه به دو شکل رول/کلاف و شیت در بازار به عرضه می‌آیند و جالب است بدانید که این ورق‌ها در زمینه‌های ضخامت، طول، عرض و وزن با گزینه‌های گسترده‌ای مواجه هستند. در زیر، ابعاد متداول این ورق‌ها به همراه وزن تقریبی آنها را آورده‌ایم:

- طول 2 متر در عرض 1 متر و ضخامت 2 تا 2.5 میلی‌متر با وزن تقریبی حدود 32 تا 40 کیلوگرم.

- طول 2.5 متر در عرض 1.25 متر و ضخامت 3 میلی‌متر با وزن تقریبی حدود 75 کیلوگرم.

- طول 6 متر در عرض 1.5 متر و ضخامت 4 تا 15 میلی‌متر با وزن تقریبی حدود 288 تا 1000 کیلوگرم.

- طول 6 متر در عرض 2 متر و ضخامت 20 تا 25 میلی‌متر با وزن تقریبی حدود 2400 کیلوگرم.

تفاوت بین ورق سیاه و ورق گالوانیزه

پس از یک بررسی مختصر از ویژگی‌های دو نوع ورق، حالا به بررسی اصلی‌ترین تفاوت‌ها و ابعاد مهم آنها می‌پردازیم. در زیر، تفاوت‌های اساسی بین ورق سیاه و ورق گالوانیزه مطرح شده است. این نکات را به‌خاطر بسپارید که هر دو نوع ورق، علاوه بر این تفاوت‌ها، شباهت‌های زیادی نیز با یکدیگر دارند.

1. مبنای تولید:

   - ورق سیاه به عنوان یک ورق فولادی اصلی محسوب می‌شود، در حالی که ورق گالوانیزه به عنوان یک ورق فولادی ثانویه تولید می‌شود. به عبارت دیگر، ورق گالوانیزه ممکن است از ورق سیاه تولید شده باشد.

2. مقاومت در برابر اکسیداسیون آهن:

   - ورق گالوانیزه به خصوص برای شرایط با رطوبت بالا طراحی شده و دارای استحکام و مقاومت بسیار خوب در مقابل خوردگی و زنگ‌زدگی است. ورق سیاه وارداتی همچنین مانند دیگر ورق‌های فولادی، مقاومت چندانی در برابر این نوع آسیب‌ها ندارد.

3. کاربرد:

   - ورق سیاه به دلیل ویژگی‌های ساخت و مشخصات فنی خود، در صنایع بزرگ و پیچیده به کار می‌رود. این ورق در ساخت اجزاء حساسی که به یک فولاد مقاوم نیاز دارند، استفاده می‌شود. به عبارت دیگر، ورق گالوانیزه به صورت خاص برای صنایع و کاربردهای کوچک‌تر و ظریف‌تر تولید و استفاده می‌شود.

4. زمان تولید:

   - فرآیند تولید ورق‌های گالوانیزه با سرعت بالا انجام می‌شود و حتی در صورت سفارشات شخصی‌سازی، کارخانه به سرعت به دستور مشتری عمل می‌کند. در مقابل، فرآیند تولید ورق‌های سیاه به دلیل خصوصیات خود، زمان‌برتر می‌باشد.

5. ظاهر ورق:

   - ورق‌های گالوانیزه با ظاهر صیقلی و شفاف برجسته می‌شوند، در حالی که ورق‌های سیاه دارای ظاهری مات و خشن هستند.

6. ابعاد:

   - تنوع در سایز و ضخامت ورق‌های سیاه به نسبت ورق‌های 

منبع این مطلب