داستانها و افسانههای محلی قشم
فرهنگ منحصربهفرد موجود در جزیره قشم، یکی از دلایلی است که همه پرواز و سفر کردن به این جزیره را دوست دارند. قدمت تاریخی جزیره قشم نهتنها حمله پرتغالیها و پادشاهی صفوی را شامل میشود، بلکه به قبلتر از آن یعنی زمان پادشاهی عیلامیها بازمیگردد.
فرهنگ منحصربهفرد موجود در جزیره قشم، یکی از دلایلی است که همه پرواز و سفر کردن به این جزیره را دوست دارند. قدمت تاریخی جزیره قشم نهتنها حمله پرتغالیها و پادشاهی صفوی را شامل میشود، بلکه به قبلتر از آن یعنی زمان پادشاهی عیلامیها بازمیگردد. زندگی طولانیمدت مردم جزیره در کنار دریا و جدا از شهرهای شلوغ، آنها را مردمی دلنشین و خونگرم بار آورده است که فرهنگ و آداب و رسوم خاص خود را از گذشته تاکنون دارند. در فرهنگ بومیان جزیره قشم، داستانها و افسانههای محلی جالبی وجود دارد. در این مقاله به برخی از این افسانههای محلی جزیره قشم میپردازیم.
افسانه بوسلمه
طبق این افسانه قدیمی و حیرتآور بوسلمه موجودی ترسناک و مهیب است که غذای او گوشت بدن و خون انسان به خصوص کودکانی با سن پایینتر است. این موجود افسانهای تنها در شب که کسی بیدار نیست بیرون میآید و غذای خود را به عمق آبها برده و حتی از استخوانهای آنها نیز تغذیه میکند. هیکل بزرگ این موجود مهیب بهگونهای است که لنجهای موجود را غرق میکند.
در گذشته ملوانان کشتیهای تجاری در روشنی صبح متوجه میشدند یک یا چند لنج غرق شده است. آنها این موضوع را به بوسلمه نسبت میدادند. همچنین برخی از آنها متوجه شده بودند همکارانشان که در تاریکی شب به عرشه میروند، غیب شده و دیگر باز نمیگشتند. به عقیده آنها، مسبب این اتفاقات بوسلمه بود که خود را با خوردن انسانها سیر میکرد. در این افسانه، بوسلمه به ساحل نزدیک نمیشود، بلکه اغلب وعده غذایی خود را از ملوانان و لنجهایی که در دریا مسیر خود را گم کردهاند، فراهم میکند.
افسانه غولک
یکی دیگر از داستانهای جالب محلی جزیره قشم، افسانه غولک است. غولک موجودی با دم پر از خار است که از ترساندن و اذیت کردن انسانها لذت میبرد. در این افسانه، غولک آسیب جسمانی به انسانها وارد نمیکند، بلکه به آنها را از نظر روانی با ترساندنشان آسیب میزند. غولک میتواند به شکل حیوانات مختلف و حتی انسانها دربیاید. تغییر صدا و تغییر چهره یکی از ویژگیهای غولک است.
افسانههای محلی روایت میکنند که غولک ممکن است خود را شبیه به انسان درآورده و کسانی که با مسیر آشنا نیستند را گمراه کند. گاهی او خود را به شکل دوست یا فامیل درآورده و موجب تفرقه در دوستان میشود. همچنین گفته میشود غولک میتواند شبیه به الاغ و یا اسب شده و افراد با بار آنها را به مسیر اشتباهی ببرد. در برخی دیگر از داستانها، غولک خود را به جای انسان جا زده، افراد را به محیطی خلوت کشانده و سپس چهره واقعی خود را نشان میدهد، تنها با این هدف که آنها را بترساند و خودش خوشحال شود.
افسانه ملمداس
ملمداس موجودی دریایی، شبیه به پری دریایی داستانهای غربی است. ملمداس همانند پریهای دریایی بالاتنه انسانمانند و پایینتنه ماهی دارد. او که زنی جوان و زیبا است، ملوانان و یا ماهیگیرانی که در شب مشغول کار هستند را اغواگرانه گیر میاندازد. سپس کسانی که در برابر زیبایی او ناتوان میشوند را با خود به زیر آب برده و آنها تکهتکه میکند. در برخی دیگر از روایتهای این افسانه، ملمداس جوانانی که زیر سایه درختان هستند را نیز اغوا کرده و از آنها تغذیه میکند. بااینحال از ملمداس بیشتر بهعنوان موجودی که در آبها زندگی میکند، یاد میشود.
چگونه با فرهنگ جزیره قشم آشنا شویم؟
شاید شما هم از آن دسته افرادی باشید که ارتباط با مردم بومی جزیره قشم و آشنا شدن با فرهنگ تاریخی آنها را دوست داشته باشید. همانطور که میدانید برای این کار ابتدا لازم است سفری میانمدت به جزیره قشم داشته باشید و با مردم بومی ارتباط گرفته و دوستی تشکیل دهید. شما میتوانید بهراحتی بلیط قشم را در وبسایت سفرمارکت جستجو کرده و رزرو کنید. پس از رسیدن به جزیره قشم، چرخی در جزیره زده و با مردم آن صحبت کنید و از داستانها و افسانههای محلی آنها اطلاع پیدا کنید.
نکته: سفرمارکت چیست؟ سفرمارکت بزرگترین بازارگاه مجازی (Market Place) در حوزه ارائه خدمات گردشگری و بستری است برای ارائه خدماتی چون بلیط هواپیما، تور، بلیط قطار، تورهای اقساطی، رزرو هتل و اقامتگاه، تورهای اقساطی و مجله گردشگری سفر.
کلام آخر
افسانههای بومی جزیره قشم، افسانههایی است شنیدن آنها جالب و حیرتانگیز است. همچنین بسیاری از افراد پس از شنیدن این افسانهها کنجکاو شده و به جستجوی علل اصلی اتفاقی میروند که باعث پیدایش این افسانهها شده است. در نهایت میتوان گفت سفر به جزیره قشم نهتنها از جنبه لذت بردن از مناظر طبیعی، بلکه از جنبه آشنا شدن با فرهنگ این مردمان دلنشین کشور نیز میتواند مفید باشد.
نظر شما