در یکی از خطرناک ترین دوره های بشر هستیم

گروه بین الملل تیترکوتاه- موسسه بین المللی تحقیقات صلح استکهلم: یکی از یافته‌های کلیدی گزراش سال 2023 موسسه این است که برنامه‌های نوسازی و توسعه بلندمدت تسلیحات هسته‌ای و همچنین تعداد سلاح های عملیاتی هسته ای شروع به افزایش کرده است.

«مت کردا»، محقق وابسته به برنامه تسلیحات کشتار جمعی و پژوهشگر ارشد  موسسه بین المللی تحقیقات صلح استکهلم می گوید بیشتر کشورهای مجهز به سلاح هسته‌ای لفاظی خود را در مورد اهمیت سلاح‌های هسته‌ای شدیدتر می‌کنند و برخی حتی تهدیدهای صریح یا ضمنی در مورد استفاده احتمالی از آن‌ها را بیان می‌کنند. این رقابت هسته ای به طور چشمگیری خطر استفاده از سلاح های هسته ای را در زمان افزایش شدید تنش ها، برای اولین بار پس از جنگ جهانی دوم افزایش داده است.

پروژه های میلیارد دلاری تسلیحات هسته ای

پنج کشور دارای سلاح هسته‌ای با برنامه‌های میلیارد دلاری برای مدرن‌سازی و در برخی موارد گسترش زرادخانه‌های هسته‌ای اقدام کرده اند. «ویلفرد وان»، مدیر برنامه تسلیحات کشتار جمعی موسسه بین المللی تحقیقات صلح استکهلم می گوید، به نظر می رسد که با معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای از تعهد آنها به خلع سلاح، تحت این معاهده بیشتر و بیشتر جلو می رود.

شکست بزرگ دیپلماسی هسته ای

دیپلماسی کنترل تسلیحات هسته ای و خلع سلاح پس از تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین در فوریه 2022 با شکست های بزرگی روبرو شد. در پی این تهاجم، ایالات متحده گفتگوهای دوجانبه ثبات استراتژیک خود با روسیه را به حالت تعلیق درآورد. در فوریه 2023 روسیه اعلام کرد که مشارکت خود را در معاهده 2010 درباره اقدامات برای کاهش بیشتر و محدود کردن تسلیحات تهاجمی استراتژیک، آخرین معاهده کنترل تسلیحات هسته‌ای باقیمانده که نیروهای هسته‌ای راهبردی روسیه و ایالات متحده را محدود می‌کند، تعلیق می‌کند. گفتگوها در مورد معاهده بعدی استارت جدید که در سال 2026 منقضی می شود نیز به حالت تعلیق درآمد. با این وجود، بر اساس ارزیابی  موسسه بین المللی تحقیقات صلح استکهلم، نیروهای هسته ای استراتژیک مستقر شده هر دو کشور از ژانویه 2023 در محدوده «استارت جدید» باقی ماندند.

حمایت نظامی ایران از نیروهای روسیه در اوکراین و وضعیت سیاسی در ایران همچنین بر مذاکرات درباره احیای برجام که با هدف جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای بود، سایه انداخت باعث شده احیای برجام اکنون بعید به نظر برسد.

افزایش تنش های هسته ای

ایالات متحده و بریتانیا هر دو از انتشار اطلاعات عمومی در مورد نیروهای هسته ای خود در سال 2022 خودداری کردند، کاری که در سال های گذشته انجام داده بودند.

«دان اسمیت»، مدیر موسسه بین المللی تحقیقات صلح استکهلم می گوید، در این دوره تنش و بی اعتمادی ژئوپلیتیکی بالا باعث شده کانال های ارتباطی بین رقبای دارای سلاح هسته ای بسته شده یا به سختی کار کند، و خطرات ناشی از محاسبه اشتباه، سوء تفاهم یا تصادف به طور غیرقابل قبولی بالا رفته است. نیاز فوری به احیای دیپلماسی هسته‌ای و تقویت کنترل‌های بین‌المللی بر سلاح‌های هسته‌ای وجود دارد.

افزایش خطر امنیت و ثبات جهانی

پنجاه و چهارمین ویرایش سالنامه موسسه بین المللی تحقیقات صلح استکهلم، ادامه بدتر شدن امنیت جهانی را در سال گذشته نشان می دهد. تأثیرات جنگ در اوکراین تقریباً در همه جنبه‌های موضوعات مرتبط با تسلیحات، خلع سلاح و امنیت بین‌المللی قابل مشاهده است. با این وجود، این تنها درگیری بزرگی بود که در سال 2022 به راه افتاد و تنش های ژئوپلیتیکی حاد، بی اعتمادی و تفرقه مدت ها قبل از تهاجم تمام عیار روسیه به همسایه اش در حال افزایش بود.

دن اسمیت، می‌گوید ما در حال پیشروی به یکی از خطرناک‌ترین دوره‌های تاریخ بشر هستیم. ضروری است که دولت‌های جهان راه‌هایی برای برای آرام کردن تنش‌های ژئوپلیتیکی، کند کردن مسابقات تسلیحاتی و مقابله با پیامدهای بدتر خرابی محیط‌زیست و افزایش گرسنگی جهان بیابند.

انتهای پیام/