چه کسی ناجی اقتصاد ایران می شود؟

منشاء بیشتر بحران‌ها و چالش‌های کشور در شرایط کنونی به اقتصاد ختم می‌شود. مشکلات اقتصادی نقل دهان همه مردم از پیر تا جوان، با سواد و بی‌سواد، غنی و فقیر و شاغل و بیکار است. اقتصاد بیمار دمار از روزگار مردم در آورده است. افزایش نرخ تورم، تحریم‌های خارجی و خود تحریمی‌های داخلی راه رفاه و آسایش مردم را بسته‌اند. حال در دولت چهاردهم چه کسی می‌تواند افسار این اقتصاد سرکش و یاغی را به‌دست گرفته و آرامش را به آن بازگرداند؟

وزارت اقتصاد و امور دارایی به عنوان یکی از ارکان اصلی دولت، مسؤولیت تدوین و اجرای سیاست‌های اقتصادی کشور را بر عهده دارد. این وزارتخانه به مدیریت منابع مالی، تنظیم بودجه، نظارت بر نظام مالی و مالیاتی و برقراری تعادل اقتصادی کمک می‌کند. وظایف آن شامل برنامه‌ریزی اقتصادی، جذب سرمایه‌گذاری و حمایت از تولید ملی می‌شود. همچنین، این وزارتخانه به تسهیل مبادلات تجاری و ایجاد بستر مناسب برای رشد و توسعه اقتصادی توجه ویژه‌ای دارد.

با پایان یافتن مراسم تنفیذ و تحلیف مسعود پزشکیان از سوی رهبر انقلاب اسلامی، گمانه زنی‌ها برای انتخابت وزای دولت چهاردهم آغاز شد.

وزارت اقتصاد و دارایی یکی از ۱۹ وزارت‌خانه دولت ایران است که مسئولیت تنظیم سیاست‌های اقتصادی و مالی کشور، اجرای سیاست‌های مالیاتی، طراحی و اجرای برنامه همکاری‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری‌های مشترک با کشورهای دیگر بر عهده این وزارت خانه است.

سید احسان خاندوزی که در ۲۰ مرداد ۱۴۰۰ به‌عنوان وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت سیزدهم توسط شهید سید ابراهیم رئیسی برای کسب رأی اعتماد از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی معرفی شد، در کارنامه خود سابقه عضویت هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی را دارد.

درحال‌حاضر اعضای کارگروه انتخاب گزینه‌های وزارت اقتصاد دولت چهاردهم اعلام شد. مسعود کرباسیان، وزیر اسبق اقتصاد و رئیس کل گمرک، حسین عبده‌تبریزی، دبیر کل اسبق سازمان بورس، کامل تقوی‌نژاد، رئیس اسبق سازمان امور مالیاتی، زهره عالی‌پور، معاون پیشین سازمان خصوصی‌سازی، سیدمالک‌حسینی، مشاور سابق وزیر اقتصاد و غلامرضا سلیمان‌امیری، رئیس کل اسبق بیمه و رئیس سازمان تامین اجتماعی از جمله اعضای این کارگروه هستند.

در ادامه نگاهی به گزینه‌های احتمالی وزارت اقتصاد و امور دارایی دولت چهاردهم و سابقه فعالیت آنها داریم:

علی طیب نیا

علی طیب نیا وزیر اقتصاد دولت یازدهم متولد ۱۶ فروردین ۱۳۳۹ که تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه تهران گذرانده، در دولت مرحوم هاشمی رفسنجانی و سیدمحمد خاتمی به طور پیوسته دبیر و مشاور کمیسیون اقتصادی دولت بود.

طیب نیا در تاریخ‌های ۱۷ آذر ۱۳۹۲، ۱۴ بهمن ۱۳۹۳ و ۱۸ مرداد ۱۳۹۴ از مجلس شورای اسلامی کارت زرد دریافت کرد. در نخستین سال وزارت وی در دولت یازدهم، نرخ تورم تا ۱۵٪ کاهش پیدا کرد و بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول به ۱۰٪ رسید که رکوردی جدید در اقتصاد ایران ارزیابی می‌شد. از طرفی دیگر، برخی ناظران ریشه این دستاورد را در فشار بر طرف عرضه، انجماد منابع پولی و در نهایت سودهای نامتعارف موسسات مالی دانسته و باور دارند که عملکرد طیب نیا فنر ارز را فشرده کرد و در سال ۱۳۹۷ با رها شدن این فنر، نرخ دلار به شکلی فزاینده رشد کرد. همچنین رشد موسسات مالی با مجوز بانک مرکزی و ورشکستگی آنها هزینه هنگفتی را به اقتصاد ایران تحمیل کرد.

عبدالناصر همتی

عبدالناصر همتی نیز یکی از گزینه‌های احتمالی برای وزارت اقتصاد دولت چهاردهم است که در سال ۱۳۹۷ با حکم حسن روحانی به عنوان رئیس کل بانک مرکزی ایران منصوب شد. همتی متولد سال ۱۳۳۶ در همدان است. وی مدرک دکترای اقتصاد خودر را در سال ۱۳۷۲ از دانشگاه تهران دریافت کرد و دوره‌های حسابرسی پیشرفته در لندن پشت سر گذرانده است. همتی ۷ سال مدیرعامل بانک سینا بود تا در ۸ مهر ماه سال ۱۳۹۲ به پیشنهاد علی طیب نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی وقت و با تایید مجمع عمومی بانک ملی، به مدیریت بانک ملی ایران منصوب شد. وی در دوران ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی در سال ۱۳۷۷ پیشنهاد تاسیس صندوق ذخیره ارزی را داد که بعدا با نام حساب ذخیره ارزی تاسیس شد.

حجت الله میرزایی

یکی دیگر از گزینه‌های احتمالی برای وزارت اقتصاد دولت چهاردهم حجت الله میرزایی است. میرزایی معاون محمد علی نجفی شهردار تهران در دولت حسن روحانی بود که دارای سابقه تحصیل در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری در حوزه اقتصاد نظری، توسعه و برنامه‌ریزی و اقتصاد است. وی همچنین معاونت امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را بر عهدا داشت و مدیرعامل موسسه سیاست پژوهی صبا وابسته به صندوق بازنشستگی کشوری بود.