مراقب این ۵ اشتباه مرتبط با هوش مصنوعی در کسب و کار باشید

هوش مصنوعی وعده داده است که کسب‌وکارها را کارآمدتر، نوآورتر و آماده‌تر از همیشه برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان کند. با این حال، این فناوری جدید می‌تواند خطرات و چالش‌های تازه‌ای را نیز به همراه داشته باشد. در حقیقت، هرچه پتانسیل یک فناوری برای تحول مثبت بیشتر باشد، ریسک‌های آن نیز افزایش می‌یابد – و با توجه به پتانسیل عظیم هوش مصنوعی، این موضوع بسیار جدی است.

در ادامه، به پنج اشتباه کلیدی می‌پردازیم که کسب‌وکارها ممکن است در سال ۲۰۲۵ هنگام اجرای هوش مصنوعی مرتکب شوند:

عدم تطابق استراتژی هوش مصنوعی با استراتژی کسب‌وکار

بسیاری از کسب‌وکارها بدون درک دقیق از چگونگی هم‌راستایی هوش مصنوعی با اهداف کلان خود، به‌سرعت در مسیر پیاده‌سازی آن گام برمی‌دارند. این رویکرد – یعنی اولویت دادن به فناوری به‌جای استراتژی – یکی از اصلی‌ترین دلایل شکست پروژه‌های هوش مصنوعی است. حتی در برخی موارد، این موضوع باعث سرخوردگی و کناره‌گیری کامل از این فناوری می‌شود. هیجان پیرامون هوش مصنوعی ممکن است منجر به سرمایه‌گذاری‌های پراکنده و بدون برنامه شود، که در نهایت نتایج ملموس و بازدهی مطلوبی به همراه نخواهد داشت. برای جلوگیری از این مشکل، هر پروژه‌ی هوش مصنوعی باید در قالب یک برنامه استراتژیک اجرا شود که به‌وضوح نشان دهد چگونه این فناوری به تحقق اهداف سازمان کمک خواهد کرد.

 دست‌کم گرفتن تأثیر هوش مصنوعی بر نیروی کار

استفاده از هوش مصنوعی تغییرات اساسی و در برخی موارد نگران‌کننده‌ای را برای کارکنان به همراه خواهد داشت. این فناوری به معنای از بین رفتن تمامی مشاغل نیست، اما ممکن است نیاز به یادگیری مهارت‌های جدید و تغییر روش‌های کاری را افزایش دهد. ارزیابی مهارت‌های کارکنان، امکان‌سنجی آموزش‌های جدید، ایجاد انگیزه در بین کارمندان و رفع نگرانی‌های آنان درباره امنیت شغلی از جمله اقداماتی است که نباید نادیده گرفته شود. بسیاری از شرکت‌ها تنها به مراحل فنی پیاده‌سازی هوش مصنوعی فکر می‌کنند و فراموش می‌کنند که در نهایت، این انسان‌ها هستند که موفقیت یا شکست پروژه را رقم می‌زنند.

 ترک زودهنگام – یا ادامه بیش‌ازحد دیر پروژه‌های ناموفق

همه‌ی پروژه‌های هوش مصنوعی موفق نخواهند بود. در حقیقت، تحقیقات شرکت Gartner نشان می‌دهد که حدود ۸۵ درصد از پروژه‌های هوش مصنوعی شکست می‌خورند. اما شکست در اولین (یا حتی چندمین) تلاش نباید دلیلی برای کنار گذاشتن این فناوری باشد. در عین حال، ادامه دادن پروژه‌هایی که نتیجه نمی‌دهند نیز می‌تواند منجر به هدررفت منابع و زمان ارزشمند شود. اینجاست که مفهوم "شکست سریع" در دنیای فناوری معنا پیدا می‌کند. شرکت‌ها باید پروژه‌های هوش مصنوعی را طوری طراحی کنند که امکان ارزیابی سریع موفقیت یا شکست آنها وجود داشته باشد. در صورت شکست، کسب تجربه و حرکت به سمت پروژه‌ی بعدی، بهترین راهکار است.

 عدم برآورد صحیح هزینه‌ها

برآورد هزینه‌های هوش مصنوعی یک چالش دوگانه است: برخی هزینه‌ها را بیش از حد تخمین می‌زنند، در حالی که برخی دیگر آنها را دست‌کم می‌گیرند. واقعیت این است که پیاده‌سازی هوش مصنوعی هزینه‌بر است – از هزینه‌ی سخت‌افزار و نرم‌افزار گرفته تا مشاوره‌های تخصصی، منابع پردازشی، آموزش کارکنان و مقیاس‌پذیری پروژه‌ها. تخمین زده می‌شود که هزینه‌ی راه‌اندازی یک پروژه هوش مصنوعی در سطح سازمانی میلیون‌ها دلار باشد. از سوی دیگر، برخی شرکت‌های کوچک‌تر از ترس هزینه‌های بالا، به‌طور کلی از ورود به این حوزه خودداری می‌کنند، در حالی که امروزه روش‌های مقرون‌به‌صرفه‌ای برای پیاده‌سازی هوش مصنوعی در هر مقیاسی وجود دارد. راه‌حل این است که قبل از هرگونه اقدام، محاسبات مالی را با دقت انجام داده و هزینه‌ها را تا حد ممکن به‌درستی برآورد کنید.

عقب ماندن از رقبا

شاید بزرگ‌ترین اشتباه این باشد که تصور کنیم هوش مصنوعی بیش از حد پیچیده، پرخطر یا پرهزینه است و به همین دلیل، از ورود به این عرصه خودداری کنیم. واقعیت این است که هوش مصنوعی در حال متحول کردن تمامی صنایع است و شرکت‌هایی که چشم خود را بر این تغییر ببندند، از رقبا عقب خواهند ماند. هوش مصنوعی نه‌تنها باعث بهبود کارایی کسب‌وکارها می‌شود، بلکه نوآوری‌های جدیدی را نیز به همراه خواهد داشت. شرکت‌هایی که از آن استفاده می‌کنند، محصولات و خدمات جدیدی ارائه خواهند داد و استانداردهای مشتریان را تغییر خواهند داد، در حالی که کسب‌وکارهای سنتی در این رقابت عقب خواهند ماند.

از این دام‌ها دوری کنید

بر اساس تجربیات کارشناسان در همکاری با شرکت‌های مختلف در زمینه‌ی استراتژی‌های نوآوری دیجیتال، این چالش‌ها باعث خواهند شد که بسیاری از کسب‌وکارها در سال ۲۰۲۵ با مشکلات جدی مواجه شوند. آگاهی از این ریسک‌ها و داشتن بینش کافی برای جلوگیری از آنها، کلید موفقیت در مسیر تحول دیجیتال است. با هم‌راستا کردن پروژه‌های هوش مصنوعی با اهداف تجاری، درگیر کردن نیروی انسانی، ارزیابی دقیق هزینه‌ها و دانستن زمان مناسب برای ادامه یا متوقف کردن یک پروژه، می‌توان از این اشتباهات اجتناب کرد. نتیجه‌ی این اقدامات، پروژه‌های موفق‌تر و بازدهی بالاتر از سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی خواهد بود – و شاید مهم‌تر از همه، کسب‌وکار شما را برای فرصت‌های عظیمی که در آینده نزدیک در راه هستند، آماده خواهد کرد.