حجابی مجلل با این چادرهای نفیس

اواخر دهه ۷۰بعد از سال های متمادی، طراحی جدیدی از چادر وارد بازار ایران شد. زنان و دختران جوان به خصوص دانشجویان و دانش آموزان استقبال بسیاری از این طرح کردند چرا که برخلاف چادرهای مرسوم تا آن زمان، دست ها آزاد بود و امکان حمل کیف و وسایل، در آغوش گرفتن فرزند و… را بسیار راحت کرد. مدتی بعد چادر دیگری به نام چادر ملی وارد عرصه شد.

چادری جلو بسته و با آستین های متصل به چادر که حتی امکان بر تن کردن لباس های راحت تر و خنک تر رابه ویژه در تابستان به خانم ها می داد. کم کم جز دختران و مادران جوان، تعدادی از خانم های سالمند که به دلیل مشکلات حرکتی و دردهای مفاصل، سر کردن چادرهای سنتی برایشان سخت شده بود به جمع استقبال کنندگان از طرح های جدید چادر پیوستند.در کنار طرح های ارائه شده، خرج کارهای کوچکی مانند تورهای ساده یا سنگ دوزی شده هم به آستین چادرها افزوده شد.

تصاویری که مشاهده می کنید در چند وقت اخیر وایرال شده بود. طرح ‍ هایی که زیاد به مذاق برخی خوش نیامد.

طی سال های بعد، طرح های جدید و متفاوتی از چادر به مخاطبان معرفی شدند و حتی در میان آنها طرح هایی برگرفته از چادرهای قدیمی تر و به اصطلاح قجری هم به جمع چادرهای عرضه شده در بازار پیوستند. به مرور، تزئینات و خرج کار چادرها سنگین تر و شلوغ تر شد تا جایی که هم اکنون در بازار چادرهای مشکی با انواعی از روبان دوزی ها، سنگ دوزی ها، نگین های گران قیمت، گلدوزی های بزرگ و یک تکه، گلدوزی های کوچک رنگی، منظره های نقاشی شده و… نیز به چشم می خورند که قیمت برخی از انواع آنها به چند میلیون تومان می رسد.اما در کنار این میزان از تنوع چادر و طرح های آن، بعضی ها معتقدند دیگر نمی توان به برخی از انواع چادرهای موجود در بازار، عنوان چادر اطلاق کرد، این طرح ها تعاریف مرسوم و عرفی چادر را نداشته و فقط کارکرد پوشیدگی در مورد آن لحاظ شده است و حتی سرکردن برخی از آنها تبرج و خودنمایی به همراه داشته و تمول را به رخ می کشند.

چادر سنتی در همه موقعیت ها جوابگو نیست

طراحان چادر معتقدند، طراحی این پوشش کار آسانی نیست، باید با حدود ۵متر پارچه کاملا مشکی، چادری طراحی کرد که چند ویژگی پوشیدگی، آراستگی، کاربردی بودن را داشته باشد و درعین حال از چارچوب عرف و هنجار اجتماعی خارج نشود. برخی از طراحان در سال های اخیر چادرهای ویژه ای برای مکان ها و مناسبت های مختلف طراحی کرده اند تا امکان بهره مندی از این پوشش برای بانوان در همه جا فراهم باشد. سحر تلقانی، طراح لباس و چادر و صاحب یکی از برندهای شناخته شده طراحی و عرضه چادر معتقد است رو آوردن به طرح های جدید و کاربردی، به دلیل مقتضیات زمان است و نمی توان از همان طرح سنتی چادر در همه جا استفاده کرد.

او می گوید: «در گذشته حضور زنان در عرصه های اجتماعی کمتر بوده و همان چادر سنتی جوابگوی نیازشان بوده است اما هم اکنون زنان در عرصه های مختلف شغلی، تحصیلی و… حضور فعال دارند و سرکردن آن چادر سنتی برایشان سخت است». نرگس بامداد، دیگر طراح چادر و صاحب یکی دیگر از برندهای شناخته شده طراحی و تولید چادر و محصولات حجاب نیز در این خصوص به همشهری می گوید:« بسیاری از خانم ها در شرایط مختلف مانند در آغوش گرفتن فرزند، حمل کیف و وسایل، سفرهای زیارتی مانند اربعین و… با محدودیت هایی برای سرکردن چادر سنتی مواجه می شوند اما نمی خواهند آن را در این شرایط هم کنار بگذارند پس چادرهای جدید به کمک آنها می آید».

خرج کارهای سنگین تر برای مشتری های بیشتر

در میان چادرهایی که هر دو طراح وارد بازار کرده اند، نمونه هایی با جلوه های خاص هم دیده می شود. تلقانی درخصوص این چادرها می گوید: « این طرح ها مناسب عرصه اجتماعی نیست و باید در محافل رسمی و مهمانی ها استفاده شود. اما وقتی دختران نوجوان با تغییر نحوه پوشش جامعه در سال های اخیر مواجه می شوند، همان طرح های ساده و قدیمی چادر را نمی پذیرند». بامداد نیز به همین نکته اشاره کرده و می افزاید: « حجاب من باید به گونه ای باشد که جذابیت لازم را در این زمان برای دخترم داشته باشد. چادرهای سنتی که مادران ما سر می کردند بسیار باوقار و شکیل است اما ویژگی زنان نیز رفتن به سمت زیبایی است».

این طراحان که هم طراحی های ساده و مناسب اجتماع را در میان کارهایشان دارند و هم طرح های مجلسی، می گویند هر دو نوع کار، مشتری دارد اما معمولا تازه عروس ها به سراغ خرج کارهای خاص می روند و بیشتر مشتریان از چادرهای ساده تر استقبال می کنند. بامداد البته به خرج کارهای خاص و سنگین روی چادر نیز انتقاد کرده و می گوید:«گاهی اوقات برخی طراحان برای جذب مشتری بیشتر و خاص تر کردن محصول، تزئینات و خرج کارهای زیاد و متفاوتی به چادر اضافه می کنند اما همین خرج کارهای خاص که البته دیگر نمی توان عنوان طراحی چادر به آنها داد، نوعی تابوشکنی است.»

فلسفه فراموش شده چادر

بعضی از منتقدان به چادرهای خاص معتقدند فلسفه چادر پوشیدگی کامل است و البته نباید جلوه گری داشته باشد اما استفاده از چادرهایی با سنگ ها و نگین های فراوان و خرج کارهای نامتعارف، این فلسفه را زیر سؤال می برد و کارکرد متفاوتی را رقم می زند. بعضی از مشتریان چادرهای با طرح جدید نیز به صرف مد بودن یا راحتی طرح، چادری را انتخاب می کنند اما به تناسب طرح چادر با ظاهر خودشان بی توجهند، در این شرایط کارکرد اصلی این حجاب که قرار است پوشیدگی کامل را ایجاد کند، مخدوش می شود و از قضا، نمایان شدن را به دنبال دارد.

تلقانی در این خصوص به انتخاب نوع چادر توسط مشتریانش اشاره کرده و می گوید:«برخی مشتریان چاقی موضعی دارند اما به چادرهای کمری و قجری یا برخی از چادرهای دارای آستین علاقه مندند». بامداد نیز با اشاره به فلسفه چادر و جلوه گری بعضی طرح ها و تزئینات تأکید می کند:«چنین طرح هایی، اصل چادر را از بین می برد.گاهی یادمان می رود چادر را برای چه کسی و به چه منظوری تولید می کنیم.»