مصونیت روزنامه‌نگاران؛ هویت آنهاست

مطالعات رسانه با روزنامه‌نگاری یکی نیست. ما در رسانه با سیاست‌گذاری روبرو هستیم و در روزنامه‌نگاری با پرسشگری. بزرگ‌ترین هنر سردبیر، متوازن کردن سیاست رسانه و نیاز مخاطب است. مراد من خواست مخاطب نیست، من به دنبال نیاز مخاطب هستم. نیاز مخاطب گاهی با خواست مخاطب متفاوت است. گاهی مخاطب نمی‌داند که نیازش چیست؟ مانند ایران. مخاطب نمی‌داند که چه چیزی نیاز دارد. پس در این وضعیت روزنامه‌نگار باید پرسش ایجاد کند.

بنابراین من معتقدم که در این سند ملی رسانه راجع به سه موضوع باید صحبت کنیم:

اول : سند مصونیت حقوقی؛که شامل میثاق نامه‌های بین‌المللی است. در دنیا روزنامه‌نگاران، قضات مصونیت حقوقی دارند. نباید بگوییم این حق ماست که مصونیت حقوقی داشته باشیم. نه! این حق ما نیست این‌یک امر بدیهی است. این بخشی از هویت ما است.

دوم : باید به اهمیت مطالعات بین‌رشته‌ای توجه کنیم و فرصتی هم نداریم. روزنامه‌نگاری ما به سمت تخصصی شدن، کوتاه شدن، تصویری شدن پیش می‌رود. متأسفانه در کشور ما فضای نخواندن غالب است. ما در عصری که دعوت به نخواندن است زندگی می‌کنیم. در این عصر شمارا به دیده شدن تشویق می‌کنند. این اتفاق خوبی نیست. چرا مخاطب ما مطالعه نمی‌کند؟ همین الآن در سال ۲۰۲۲ روزنامه نیویورک‌تایمز ۱۳۰ میلیون خواننده دارد و بیش از ۵ میلیون نفر مشترک این روزنامه هستند. پس اینجا یک ایراد هم ما داریم. ما با مخاطبانی مواجهیم که ایراد دارند، فرهنگ مطالعه در ایران کم بوده کم‌تر هم شده و من نگرانم. پس در این سند باید نکات میان‌رشته‌ای را لحاظ کنیم. ضمن آنکه روزنامه‌نگاری به سمت تخصصی‌تر شدن پیش می‌رود و تخصصی‌تر از این هم می‌شود.

سوم: چرا رسانه‌ها به مخاطب توجه ندارند؟ برای اینکه عقب نباشیم از زمان، باید روی مخاطب و شناسایی آن کار کنیم. در روزنامه‌نگاری تغییراتی رخ‌داده است. دیگر گذشت آن دوره که روزنامه‌نگار میدان‌های خبری را پوشش می‌داد. روزنامه‌نگاری دو عنصر دینامیک و چهارعنصر استاتیک دارد. چگونگی و چرایی است که باعث کشف واقعیت می‌شود.